Keuken ontwerp checklist: hulp om je keuken te ontwerpen!

Een keuken ontwerpen is geen klein klusje. Het is het meest complexe vertrek in het huis. Er zijn tal van zaken waar je rekening mee moet houden. En veel van die zaken moet je meteen in je ontwerp meenemen, omdat op een later moment aanpassingen meer eenvoudig mogelijk zijn. Hier vind je een lijst met zaken waar je op moet letten en waar je je ontwerp op kunt controleren om tot je ideale keukenontwerp te komen.

Aantal en locatie stopcontacten

Sta even bewust stil bij hoeveel apparatuur je in je keuken gebruikt en hoeveel stopcontacten daarvoor nodig zijn. Inbouwapparatuur moet je hierin niet meenemen. Maar denk aan zaken als:

• Waterkoker
• Koffiezetapparaat,
• Espressoapparaat,
• Mixer,
• Keukenmachine,
• Blender,
• Friteuse,

Voor apparaten die je altijd op je aanrecht hebt staan, moet je een vast stopcontact reserveren. Deze is altijd bezet. Daarnaast wil je nog voldoende stopcontacten overhouden, om flexibel te kunnen werken. Houd daarbij rekening met waar deze apparaten gebruikt worden, zodat je de stopcontacten op de juiste plek kunt plaatsen. Lange snoeren over je werkblad is lelijk en onpraktisch.

Een goede plek voor je waterkoker?

In de meeste keukens kom je een waterkoker tegen. Een erg handig apparaat, vooral wanneer je vaak thee drinkt. Denk na over waar je de waterkoker gaat neerzetten. Naast de locaties van de stopcontacten die we eerder al genoemd hebben, is het ook verstandig na te denken over de condens die ontstaat door de waterkoker. De meeste waterkokers geven behoorlijke waterdampen tijdens het water koken. Plaats je de waterkoker onder vitrinekasten of vlak bij een raam, dan is de kans op hinderlijke condensvorming groot. En vlak onder verlichting of open stopcontacten is niet erg veilig.

Waar zet je al je losse apparatuur neer?

Het is niet genoeg om alleen over de stopcontacten na te denken bij je losse apparatuur. Bedenk welke apparatuur je altijd op je aanrecht hebt staan, zoals waterkoker, koffiezetapparaat en dergelijke. Deze spullen moeten niet in de weg staan, wanneer je in de keuken aan het werk bent. Probeer van tevoren een goed plek te vinden voor deze apparaten. Daardoor kun je later lekker in je keuken werken zonder onnodig gedoe.

Heb je een goede plek voor de handdoek?

Niet het eerste waar je aan denkt bij het ontwerpen van een keuken, maar toch ook niet onbelangrijk. Het is goed na te denken over waar je je handdoeken wilt ophangen. Zorg ervoor dat dat dicht bij je spoelbak kan, zodat je niet met natte handen je halve keuken hoeft door te lopen. Misschien wil je naast je handdoek ook een vaatdoek en schort op kunnen hangen. In dat geval is het nog belangrijker je ontwerp hierop te controleren.

En de keukenrol?

Naast de handdoek is ook de keukenrol een vaak gebruikt artikel in de meeste keukens. Je hebt hier handige houders voor die je aan de wand kunt hangen. Ook hiervoor geldt dat je die dicht bij de plek wilt hebben, waar je er het meest gebruik van zult maken. Als je voor een hangende oplossing kiest, controleer dan waar je buizen lopen en of alles goed past in het geval van hangende kastjes en verlichting onder de kastjes.

Waar komt de prullenbak?

De prullenbak is onmisbaar in de keuken, maar te vaak wordt er van tevoren niet bedacht waar deze komt te staan. In demo keukens en mooie verkoopplaatjes is vaak geen prullenbak aanwezig. Toch kun je er niet zonder en moet je zelfs goed nadenken over een geschikte plaats. Een optie is om een prullenbak in een kastje of lade weg te werken. Vaak is dat onder de spoelbak. Het gebruik hiervan is niet altijd even praktisch, wanneer je met je handen vol rommel staat.

Denk er ook aan dat er etensresten in de prullenbak gegooid zullen worden. Daarom kies je het beste een plek die niet te warm word. Dus niet in het directe zonlicht en niet vlak tegen een radiator of iets dergelijks.

Hoe hoog moet je reiken?

Opbergruimte is één van de functies van een keuken. Daarom zijn hoge kasten vaak erg handig. Loze ruimte boven de kasten is niet erg nuttig. Zo zie je ook vaak hangende kasten met een hoogte van 80 centimeter of meer. De bovenste planken zijn echter niet zo gemakkelijk te bereiken. Het ligt voor de hand om daar de minst gebruikte zaken op te bergen. Maar toch wil je er ook dan wel bij kunnen. Een opstapje of keukentrapje is daarvoor het handigst. De plek van zo'n opstapje of keukentrapje is niet altijd voor de hand liggend. Denk eens na of je daar iets slims voor kunt verzinnen. Een optie kan zijn om een stoel in je keuken te hebben die ook dienst kan doen als opstapje.

Heb je voldoende ruimte rondom de kookplaat?

De kookplaat is een van de plaatsen waar je veel bezig zal zijn. Daarom is het handig om het nodige vrije oppervlak rondom de kookplaat te hebben. Voorkom dat je aan een van de twee kanten meteen een wand hebt zitten. Minstens dertig centimeter ruimte is aanbevolen, maar beter is zestig centimeter (of meer).

Heb je voldoende ruimte rondom de spoelbak?

Hetzelfde als bij de kookplaat gaat ook op voor de spoelbak. Ook hier wil je de nodige ruimte hebben om spullen neer te leggen. Vooral wanneer je met de hand gaat afwassen. Maar ook wanneer je een vaatwasser hebt. Die plaats je het beste naast de spoelbak, zodat je het aanrechtblad naast de spoelbak al snel gebruikt bij het in- en uitruimen van de vaatwasser.

Heb je de juiste kasten en opbergmogelijkheden?

Wat ben je allemaal van plan in je keuken op te bergen? Als daar ook grotere zaken bij zijn, dan moet je daar bij het indelen al rekening mee houden. Wil je bijvoorbeeld een krat bier in een kastje kunnen verstoppen, of zelfs twee op elkaar? Zorg dan dat je daar een grote kast voor hebt. Een ladekast is dan misschien minder geschikt.

Bij veel keukensystemen is het ook mogelijk een schoonmaakkast in te bouwen. Dit is een hoge kast die op zo'n manier is ingedeeld dat je er ook lange zaken in kwijt kan, zoals een bezem, dweil of stofzuiger. Of dit in jouw keuken gewenst is hangt af van je situatie. In veel huizen is er een bijkeuken waar je die zaken kwijt kunt. Maar dat is niet overal het geval, of de aanwezige ruimte is te beperkt. In die gevallen is een schoonmaakkast een goede uitkomst.

Wel of geen vriezer

De vriezer is geen apparaat dat je standaard in iedere keuken aantreft. Toch is het wel erg handig om een vriezer in je keuken te hebben. Als je de ruimte hebt, dan is het een aanrader. Meestal is de keuken toch de plek waar je de spullen uit je vriezer nodig bent. In plaats van een losse vriezer kun je ook kiezen voor de koel-vries combi. Het nadeel is dat je dan wel beduidende minder koelruimte hebt. Maar die behoefte is natuurlijk per huishouding verschillend. Een alternatief is natuurlijk een klein vriesvak in je koelkast voor de kleine veelgebruikte zaken.

Hoogte van je oven of magnetron

Wanneer je je oven of magnetron op hoogte plaatst, moet je goed bekijken of de hoogte wel geschikt is. Bijvoorbeeld bij twee apparaten boven elkaar in een hoge kast, of wanneer een apparaat boven een koelkast geplaatst wordt. Van belang hierbij is het type deur dat op het apparaat zit. Is dit een draaideur die zijdelings opengaat of een zwenkdeur die naar voren komt. Bij het tweede type deur moet je over de klep heen reiken om de inhoud van de oven te kunnen bereiken. Als dit te hoog is, kan dat erg onprettig en zelfs gevaarlijk zijn. Vooral bij zware ovenschalen en hoge temperaturen.

Indeling van de keuken

Een goede indeling van je keuken is natuurlijk belangrijk. Maar de juiste indeling is niet voor iedereen hetzelfde Een paar zaken waar je in ieder geval op moet letten:

• Denk aan de werk-driehoek: kookplaat, spoelbak en koelkast. Tussen al deze elementen wil je niet te grote afstanden. Omdat je je vaak tussen deze drie plekken beweegt.
• De oven dicht bij de afzuigkap kan ook handig zijn, om ook die luchtjes af te voeren.
• De afzuigkap moet minstens 60 cm boven een elektrische kookplaat en 70 cm boven een gaskookplaat hangen.
• Een kookeiland moet minimaal 110 cm diep zijn.
• Aanbevolen afstand tussen kookeiland en de gewone keuken is 120 cm. Ga niet kleiner dan 90 cm, dat wordt te krap. Veel meer dan 120 cm wordt al snel onpraktisch.

Hoe hoog wordt je aanrecht?

De hoogte van de meeste aanrechten is 90 cm. Dit is echter niet altijd de beste keuze. Vooral in Nederland waar de gemiddelde inwoner vrij lang is. Eigenlijk moet je onderscheid maken tussen aanrecht hoogte, kookplaat hoogte en spoelbak hoogte. In de spoelbak werk je onder aanrechthoogte. Bij de kookplaat moet je eigenlijk rekening houden met het soort kookplaat. Tussen een platte elektrische kookplaat en een gaskookplaat met dragers zit soms een behoorlijk hoogteverschil.
Je kunt ongeveer van de volgende maten uitgaan:

Aanrecht hoogte

• 95 cm voor mensen tussen 170 cm en 200 cm.
• 85 cm voor mensen kleiner dan 170 cm.

Kookplaat hoogte

• 85 cm voor mensen tussen 170 cm en 200 cm.
• 75 cm voor mensen kleiner dan 170 cm.

Onderkant spoelbak hoogte

• 85 cm voor mensen tussen 170 cm en 200 cm.
• 75 cm voor mensen kleiner dan 170 cm.

Grootte van de spoelbak

Een extra grote spoelbak kan erg prettig zijn. Het grootste nadeel is wanneer je met de hand afwast en de spoelbak geregeld vol water hebt staan. Dat kost bij een grote spoelbak beduidend meer water en energie. Maar wanneer je de afwas normaal gesproken door de vaatwasser laat doen, is een grote spoelbak een goed idee. Het geeft je namelijk veel ruimte wanneer je weleens iets met de hand moet schoonmaken. Bijvoorbeeld bij bakplaten, roosters en erg grote pannen die niet in de vaatwasser passen. Een rechthoekig gevormde spoelbak is in dat geval ook vaak praktischer dan een ronde vorm.

Lees verder

• Keuken kopen met korting: is onderhandelen cruciaal?
• Welke keukenindeling is het beste?
• Een IKEA keuken kopen: hoe gaat dat in zijn werk?
• Hoe ontwerp je een ergonomische keuken?
• Welk type keukenblad moet je kopen?