Inrichten woning: wassen en strijken

De was is een belangrijk onderdeel van het huishouden dat veel tijd in beslag neemt. Afgezien daarvan neemt het ook veel plaats in beslag. Wasmachines, drogers, waslijnen en strijkplanken kun je niet in een hoekje wegmoffelen. Bij het inrichten van een woning moet je terdege rekening houden met hoe je de was gaat aanpakken en waar je daarvoor ruimte wilt vrijmaken. Helaas laten interieurdeskundigen hun licht daar niet snel over schijnen. Toch valt er wel iets te zeggen over hoe je bij het inrichten van een huis of appartement rekening kunt houden met de voorzieningen die nodig zijn om te kunnen wassen en strijken. Artikelindeling (interne links)

• Een uitgebreide uitzet
• De wasmachine
• De droger
• Wasmachine en droger in de badkamer
• De droger op de wasmachine
• Een sokkel voor wasmachine en/of droger
• Was ophangen
• De was ophangen in huis
• Hoeveel lijnen heb je nodig?
• Wasmanden voor het bewaren van vuile was
• Wasmanden voor het dragen van was
• De strijkplank en het strijken
• Minder zorgen om de was

Een uitgebreide uitzet

De hoeveelheid producten die wij in huis hebben om de was schoon en gestreken in de kast te krijgen is groot. Afgezien van het koken, dat om een complete keuken vraagt, is er geen huishoudelijk karwei dat zoveel ruimte in beslag neemt.

De volgende producten kun je allemaal aanschaffen ten behoeve van was en strijk:

• Wasmachine
• Droger
• Centrifuge
• Verbindingsstuk
• Sokkel voor machine en/of droger
• Waslijnen en/of wasrekjes
• Wasmanden voor het bewaren van vuile was
• Wasmanden voor het vervoeren van was
• Wasknijpers en wasknijperzakje of -mandje
• Strijkplank
• Mouwstrijkplankje
• Strijkijzer

Vermoedelijk zul je niet al deze artikelen volop in huis hebben. Daar zullen keuzes in worden gemaakt, afhankelijk van de situatie in huis en jouw persoonlijke voorkeuren. Zeker in wat kleinere huizen of appartementen kan het echter nog een heel gepuzzel zijn: waar ga je alles neerzetten en wat heb je nu precies wel nodig en wat niet? In dit artikel kun je een overzicht vinden van wat er mogelijk is, wat er in bepaalde situaties handig kan zijn en waar je welke spullen goed kunt plaatsten.

De wasmachine

De wasmachine komt natuurlijk daar in het huis te staan waar de daartoe bestemde elektrische aansluiting, kraan en afvoer zitten. Deze kunnen wel verplaatst worden, maar dat is geen sinecure. Gelukkig zal het meestal niet nodig zijn.
De aansluiting zit doorgaans in een speciaal washok, in een berging, op zolder, in een bijkeuken, in de garage, in de badkamer of in de keuken (al komt dat laatste in de lage landen maar weinig voor). In de meeste gevallen staat de wasmachine dus niet echt in het zicht.

Of de plaats van de wasmachine in jouw huis een beetje handig is, hangt af van de frequentie en plek waar je natte was zou willen ophangen. Je moet immers met een volle wasmand van apparaat naar waslijn lopen en dan is het niet handig als je daar regelmatig het hele huis mee door moet sjouwen. Denk je dat het te gek wordt kun je overwegen de aansluiting te laten verplaatsen.
Voor mensen met een droogmolen in de tuin kan het in dit kader bijvoorbeeld gunstig zijn om een wasmachine op de begane vloer te hebben.

De droger

Mensen zullen een droger in de directe buurt van de wasmachine willen zetten. Zo kun je de was meteen van het ene naar het andere apparaat overladen. Dat wil doorgaans zeggen dat hij naast of op de wasmachine komt te staan.

Daar is in de meeste huizen de elektrische aansluiting ook op aangepast. Denk er wat dat betreft wel aan dat je in oudere huizen de wasmachine en droger vaak niet tegelijk aan kunt hebben, omdat je dan een vergroot risico loopt op kortsluiting. In tamelijk nieuwe huizen kan dat doorgaans wel.

Verschillende soorten wasdroger

Er zijn vier verschillende typen wasdroger op de markt, die ieder eisen stellen aan de plek waar ze komen te staan. De verschillen hebben alles te maken met de afvoer van het vocht dat uit het gedroogde wasgoed komt. Het gaat daarbij om de volgende typen:

• Condensdrogers en warmtepompdrogers. Deze vangen het vocht op in een reservoir. Daarmee zijn dit de gemakkelijkste drogers om ergens te plaatsen. Er hoeven geen aparte voorzieningen te worden getroffen. Wel moet het reservoir af en toe worden geleegd. Dan is het dus handig als je daar een beetje goed bij kunt.
• Luchtafvoerdrogers. Bij deze drogers wordt de vochtige lucht via een grote slang naar buiten toe afgevoerd. Om de slang naar buiten te leiden moet er een raam boven de droger zijn of moet er een doorgang in de muur worden gemaakt. Dat wil zeggen dat deze soort droogtrommels op veel plaatsen niet kunnen staan, bijvoorbeeld omdat de beoogde ruimte behalve geen raam ook geen buitenmuur heeft.
• Gasdrogers. Dit zijn ook luchtafvoerdrogers en vragen dus om vergelijkbare voorzieningen. Omdat ze op gas werken hebben ze daarnaast ook een gasaansluiting nodig en deze zit zelden standaard in de buurt van een wasmachineaansluiting. De reden dat je toch voor deze droger zou kiezen is dat hij erg zuinig is.

Bij de keuze voor een nieuwe droger zullen meer aspecten meespelen dan de plek waar deze moet komen. De plaatsing is echter duidelijk iets waar je rekening mee moet houden.

Wasmachine en droger in de badkamer

Mensen die de wasmachineaansluiting in de badkamer treffen zijn daar doorgaans niet blij mee. De kans op een mooie, strakke badkamer is dan snel verkeken. Daarom komt het in nieuwbouwhuizen nauwelijks nog voor, maar in woningen van meer dan 25 jaar oud vaak wel.
Misschien is er gelegenheid de aansluiting naar een andere geschikte ruimte te verplaatsen, maar de kans daarop is niet groot. Meestal zijn het juist vrij kleine huizen of appartementen waar voor deze optie is gekozen.

Je kunt dan proberen het wasgedeelte zoveel mogelijk af te scheiden van de rest van de badkamer, bijvoorbeeld door een extra muurtje te bouwen waarachter de apparatuur een beetje verdekt kan staan. Vaak wordt er ook een kast om wasmachine en eventueel droger gebouwd. Dan wordt het wel lastig om beide apparaten te stapelen.
Grotere woonwinkels en bouwmarkten bieden trouwens steeds vaker speciale oplossingen aan voor het wegwerken van een wasmachine en droger in een badkamer. Het loont dus de moeite je te oriënteren op de mogelijkheden.

De droger op de wasmachine

Als je maar weinig ruimte hebt kun je de wasmachine en droger op elkaar stapelen. Daarbij komt de wasdroger altijd op de wasmachine. Het omgekeerde is niet mogelijk.

Stapelen kan ook niet zomaar, want dan zou de droogtrommel niet stabiel staan. Daarom komt er een eerst een verbindingsstuk op de wasmachine en daarop pas de droger.
E zijn verschillende van dergelijke verbindingsstukken beschikbaar met namen als een ‘opzetraam’ een ‘wasmachine tussenstuk’ of een ‘verbindingsset’. Je krijgt ze bovendien met of zonder uitschuifbaar werkblad. Zo’n werkblad kun je gebruiken bij het in- en uitladen van de was, of wanneer je was direct uit de droger wilt opvouwen. Het kost een paar tientjes meer, maar gezien het gemak dat je er vele jaren lang van zult hebben kun je beter wel een verbindingsstuk met uitschuifbaar werkblad nemen.

Opslag

Een punt waar je ook op moet letten als je wasmachine en droger gaat stapelen is dat je dan de bovenkant van beide apparaten niet meer kunt gebruiken om spullen op te zetten, zoals bijvoorbeeld het waspoeder en de wasverzachter. Bovendien kun je ook geen sokkel met opbergruimte nemen (zie hieronder). Daarom is het in dit geval handig om te zorgen voor extra plankjes of kastjes in de directe omgeving.

Een sokkel voor wasmachine en/of droger

Wie dat wil kan ook een sokkel kopen waarop je een wasmachine of droger kunt plaatsen. Beide tegelijk kan niet, want dat is te zwaar. De sokkel heeft een uitschuifbare mand of een lade. Die kun je gebruiken bij het in- en uitladen van de was, maar je kunt er natuurlijk ook spullen in opbergen.

Was ophangen

Of je nu wel of geen droger hebt, er blijft altijd was over om op te hangen. Veel spullen mogen nu eenmaal niet in de droger. Als je hem buiten kunt hangen wordt de was bovendien frisser. Daarom zul je toch lijnen of rekjes nodig hebben waaraan je was kunt ophangen. Er zijn wat dat betreft verschillende voorzieningen beschikbaar. Desondanks blijft de vraag ‘waar komt de waslijn’ één van de belangrijkste hoofdbrekens voor veel mensen die een nieuwe woning betrekken.

Het uiteindelijke antwoord op die vraag hangt sterk af van de woning in kwestie en wat er mogelijk is. Binnen dit kader is het verstandig om eerst te bepalen waar je plek hebt voor het ophangen van was, voordat je besluit welke rekjes of waslijnen je gaat kopen. Ben je al in het bezit van een goede lijn of rek, moet je mogelijk wat improviseren.

Verschillende soorten waslijn

Een waslijn is per definitie een slappe lijn van geplastificeerd draad. Hij komt in de volgende uitvoeringen:

• Een grote droogmolen voor in de tuin. Hiervoor heb je wel een in beton verankerd inzetstuk nodig. Het geheel valt haast alleen te plaatsen in een beetje ruim bemeten gazon. Voor kleine tuinen of tuinen zonder gazon valt de droogmolen niet aan te bevelen.
• Een kleine droogmolen op standaard. Deze kun je overal neerzetten, maar er kan beduidend minder was aan hangen, want anders valt de molen om.
• Een wanddroogmolen. Dit is een wat kleiner type droogmolen die je aan de muur van een huis kunt bevestigen. Je kunt hem opvouwen als je hem niet meer nodig hebt. Deze molen mag zich momenteel in een groeiende populariteit verheugen.
• Uittrekbare lijnen. Deze kun je aan twee tegenover elkaar gelegen muren bevestigen en via een mechaniek oprollen als je ze niet nodig hebt. Er zijn tegenwoordig echter ook systemen die je maar aan één muur hoeft op te hangen en na gebruik kunt opvouwen.
• Vaste lijnen. Deze kun je ook aan muren bevestigen of aan palen in de tuin. Je kunt ze echter niet opruimen als je ze niet nodig hebt. Dit blijft echter de meest goedkope manier van je was drogen.

Verschillende soorten wasrek

Wasrekjes bestaan doorgaans juist uit harde draad. In principe zijn ze altijd inklapbaar en kun je ze gemakkelijk opbergen. Je hebt de volgende soorten:

• Hangrekjes. Deze zijn maar klein en kun je binnenshuis in het trapgat of buiten aan het raamkozijn hangen. Je kunt niet veel was kwijt aan zo’n rekje, maar het is altijd handig er een of twee achter de hand te hebben.
• Uitklapbare staande rekken. Deze zijn er in verschillende maten van heel klein tot redelijk groot.De kleintjes zijn handig als reserve, aan de grote kun je nog verrassend veel was ophangen. Nadeel is dat je er echt grote stukken als beddengoed of tafelkleden niet goed op kwijt kunt. Voordeel is dat ze gemakkelijk verplaatsbaar zijn en zowel binnen als buiten kunnen staan. De grotere rekken kunnen daarmee goed in de plaats van waslijnen, zolang je de grote stukken ook maar ergens kwijt kan. Ze bestaan in twee modellen: het t-vormige rek met een recht uitklapbare bovenkant en de toren. Aan de eerste kun je meer was kwijt, maar de tweede neemt uitgeklapt minder plaats in beslag.
• Uitschuifbare rekjes. Deze kun je aan de muur bevestigen en inschuiven als je ze niet nodig hebt. Ze zijn niet erg groot en niet erg stevig, maar kunnen goed dienen voor het drogen van theedoeken, vaatdoekjes of kleine, lichte wasjes.

De was ophangen in huis

Dat een tuin zich goed leent voor het ophangen van was spreekt voor zich. In huis is het, zoals gezegd een groter probleem. Waar kun je ermee terecht? Niet alleen beschikbare ruimte is daarbij een probleem, maar ook de aanwezigheid van goede ventilatie. Drogende was kan een bedompte atmosfeer opleveren.

De plekken in huis die zich het best lenen voor het ophangen van wasgoed zijn doorgaans de volgende:

• De zolder, mocht je die eentje hebben. Daar hangt de was eigenlijk nooit in de weg, kan er niets mee gebeuren en heb je ook geen last van de vochtigheid. Je kunt hier ook rustig blijvende waslijnen ophangen, maar alleen op plaatsen waar je probleemloos rechtop kunt staan. De was ophangen terwijl je steeds moet bukken valt dringend af te raden. Ideaal is de zolder als ophangplaats wanneer hier ook de wasmachine staat. Minder ideaal is het wanneer je de was van elders naar boven moet dragen, zeker als je geen al te geweldige zoldertrap hebt.
• Een kamer die niet permanent wordt gebruikt als slaapkamer, zoals bijvoorbeeld een logeerkamer. Hang hier geen blijvende lijnen, maar neem een voorziening die je goed kunt opruimen. Verder hoef je dan alleen te zorgen dat er geen was hangt als je gasten hebt. Zorg wel dat je hier goed ventileert.
• Het trapgat. Hier kun je niet al je was kwijt, maar het kan wel dienen als back-up.
• Een bijkeuken. Zeker als hier ook de wasmachine staat zou je kunnen kijken hoe je hier ook zoveel mogelijk was kunt ophangen. Het hangt natuurlijk wel sterk van de ruimte af wat er mogelijk is.
• De badkamer. Mensen doen het niet meer zo graag, maar je kunt natuurlijk ook was in de badkamer ophangen. Een goed idee is het dan vaak om een uittrekbare waslijn boven het bad te hangen (mits die van muur tot muur kan lopen). In ieder geval wil je in de badkamer een voorziening die je altijd weer kunt inschuiven of anderszins opruimen, zodat hij niet in de weg zit bij andere activiteiten.

Hoeveel lijnen heb je nodig?

Het is niet gemakkelijk om op voorhand in te schatten hoeveel waslijnruimte je nodig hebt. Dat hangt natuurlijk af van de frequentie waarmee er in een huishouden een was wordt gedraaid, maar ook van de mate waarin een eventuele droger wordt gebruikt.

• Heb je doorgaans genoeg tijd om een eenmaal opgehangen was weer af te halen voordat er een nieuwe komt te hangen? Dan heb je vermoedelijk genoeg aan één ruime voorziening voor het ophangen van een wasmachine vol en een paar rekjes als back-up of voor truien.
• Moet je regelmatig meerdere wassen tegelijk ophangen? Dan heb je meer meters draad nodig en is het te hopen dat je een tuin of een zolder hebt. Anders kan het lastig worden.

Binnen dit kader is het niet bezitten van een droger curieus genoeg een beetje een luxe. Mensen met kleine huizen of appartementen ontkomen nauwelijks aan het aanschaffen van een droger.

Wasmanden voor het bewaren van vuile was

In ieder huishouden zijn een aantal wasmanden of wasboxen nodig waarin vuile was kan worden bewaard totdat het aan de beurt is. Hiervoor kun je het beste manden of boxen met een deksel kiezen, al moeten ze wel genoeg gaatjes of openingen hebben waardoor de was kan uitwasemen. In toenemende mate worden hiervoor decoratieve manden gebruikt die min of meer passen in de interieurstijl van de slaap- of badkamer waarin ze komen te staan. Rieten manden zijn in dit kader ook populair. Dat staat een stuk leuker dan de een of andere plastic bak, al is het natuurlijk wel duurder.

Hoeveel van deze wasmanden heb je nodig?

Het is verleidelijk te denken dat dit volledig afhangt van het aantal leden dat een huishouden heeft. Dat is echter maar gedeeltelijk waar. Vooral waar het aankomt op beddengoed of ander linnengoed zal een klein huishouden met één of twee personen inderdaad minder vuilgoed produceren dan een gezin met kinderen.
Wat betreft kleding ligt dat echter anders. Was dient immers bewaard te worden totdat er gewassen kan worden. Wil je dat een beetje zuinig en milieuvriendelijk aanpakken, doe je dat bij voorkeur als je voor een bepaalde soort was een trommel vol hebt verzameld. Dat duurt bij kleine huishoudens, zeker op gebied van kleding, een stuk langer, waardoor er daar evengoed veel vuile was bewaard moet worden.

De hoeveelheid vuile was hangt verder af van de inhoud van je wasmachine. Tegenwoordig hebben de meeste machines een inhoud van 6 of 7 kg, waar nog niet zolang geleden 5 kg normaal was. Echter, hoe groter de trommel, hoe langer het duurt voordat je er genoeg was voor hebt, hoe meer wasmanden je nodig zult hebben.

Alles bij elkaar opgeteld is het voor ieder huishouden verstandig om minstens zo’n 120 liter aan wasmandinhoud te hebben en verder op basis van bovenstaande argumenten na te gaan of er meer nodig is. Vanzelf heb je echter gemakkelijk een mand bijgekocht als je er te weinig blijkt te hebben.

Wasmanden voor het dragen van was

Was moet niet alleen worden bewaard, maar ook vervoerd. Daarvoor heb je speciale manden met stevige handvaten die een ruime inhoud hebben, maar toch gemakkelijk te dragen zijn. Dat worden heupwasmanden genoemd. Doorgaans is het wel voldoende als je één of twee heupwasmanden tot je beschikking hebt.

Het kan verleidelijk zijn om ook in deze manden vuile was te gaan gooien, maar dat is niet verstandig. Vermoedelijk raak je dan verzeild in het constant verplaatsen van allerlei stapeltjes vuile was. Hou je de heupwasmand beschikbaar voor het vervoeren van was (of andere dingen) scheelt dat waarschijnlijk een hoop gedoe en rommel.

De strijkplank en het strijken

Het is niet voor niks dat strijkplanken inklapbaar zijn. Het zijn ondingen die per definitie in de weg staan als ze zijn uitgeklapt. Dat neemt niet weg dat er een plek in huis moet zijn waar je altijd terecht kunt als je wilt strijken.

Deze plek moet aan een aantal voorwaarden voldoen:

• Hij moet in de buurt zijn van een stopcontact.
• Er moet een voorziening zijn waar je de pas gestreken was (tijdelijk) kunt neerleggen. In de buurt van je grootste klerenkast is het meest ideaal, want dan kun je veel was meteen opruimen.
• Je moet jezelf goed kunnen bewegen. Strijken is vanzelf al een vermoeiende bezigheid, dus als je dan ook nog krap staat kun je daar fysiek last van krijgen.
• De beoogde plek voor de strijkplank moet vrij blijven. Er kan niets anders worden neergezet en het is beter als er niet herhaaldelijk een andere activiteiten (zoals de was drogen!) op dezelfde plek moet gebeuren.

Het goede nieuws is echter dat je vaak wel kunt strijken op een plek waar normaal gesproken wordt gelopen, zoals midden in een kamer of op de overloop als die niet te smal is. Als je een verplaatsbare strijkplank hebt, hoef je ook niet altijd op dezelfde plek te strijken.

Weinig ruimte

Voor heel kleine woningen waar echt iedere centimeter telt, zoals kamers, studio's of tweekamer appartementjes, valt het te overwegen een inklapbare strijkplank aan een kast of muur te monteren. Dat scheelt vaak opslagruimte.

Ook is het mogelijk een zogeheten 'tafelstrijkplank' te kopen. Deze kun je op de tafel zetten als je wilt strijken en is naderhand gemakkelijker op te bergen. Hij heeft wel een kleinere plank dan normaalgesproken, zodat hij in het gebruik minder handig is.

Minder zorgen om de was

Het verzorgen van de was en de strijk is voor veel mensen iets waar ze tegenop zien. Dan is het verleidelijk om er niet teveel bij stil te staan hoe je dat nu het beste kunt aanpakken. Echter, juist de aanschaf van goede voorzieningen en het zoeken naar de meest geschikte werkplekken kan een hoop verveel en irritatie schelen. Daarom is het bij de inrichting van een huis en het aanschaffen van spullen verstandig hier alle aandacht aan te besteden.

Lees verder

• Een spoelbak voor in de keuken kiezen
• Kranen voor keuken en badkamer kiezen
• Inbouwapparatuur voor de keuken kiezen
• Onderhoudscontracten voor huis en tuin: een overzicht