De pergola, een verrijking van uw tuin

Pergola's kunnen een mooie blikvanger zijn in uw tuin en tevens zorgen voor sfeer door de klimplanten die er langs kunnen groeien. Ook een schaduwplek bij een terras kan met zo'n pergola prima gecreëerd worden.

Nut van een pergola

Een pergola wordt dikwijls neergezet, omdat men het een sfeerverhogend object in de tuin vindt. Het kan de lengte van een grote tuin breken en door hem te laten begroeien, kan een kleine betegelde plaats er meteen een stuk groener uitzien.

Ook vogels maken in het groen graag een nest en het is dus ook goed voor de natuur. Het kost nauwelijks extra ruimte, omdat de palen meestal aan de rand van de erfafscheidingen gemonteerd worden.

De goede hoogte bepalen is belangrijk, omdat u uw uitzicht over de gehele tuin niet wilt verliezen. Om als schaduwplek te kunnen fungeren moet u uiteraard de juiste plek weten te bepalen, afhankelijk van waar u op het heetst van de dag, de meeste zon heeft.

Al met al is het dus bijna onmogelijk om een kant en klare pergola te gaan kopen. Die zijn er wel te koop bij de doe het zelf zaken, maar die zijn niet op de afmetingen van uw tuin gemaakt en vermoedelijk nooit helemaal naar uw zin. Het alternatief is dus, om er zelf maar een te gaan maken. Helemaal niet zo moeilijk en u hoeft er echt geen timmerman voor te zijn.

Welk hout is het beste geschikt

De meeste pergola's zijn van hout gemaakt en zijn dus gemakkelijk zelf te maken. Soms worden er ijzeren palen gebruikt, maar dit is niet erg praktisch met het op maat zagen van de onderdelen.

Buiten hout kunt u overwegen om met betongaas bovenop of tussen de staande palen te gaan werken. Het geeft een leuk effect en voor klimplanten is het een ideale combinatie om hun weg naar boven te kunnen vinden.

Bij de keuze van het hout kunt u een afweging maken tussen geïmpregneerd hout of gewaxed hout. Geïmpregneerd hout is slechter voor het milieu en zal zo als het er naar uitziet binnen afzienbare tijd verboden gaan worden. Gewaxed hout of onder hoge druk behandeld hout, is beter voor de omgeving en gaat vermoedelijk net zo lang mee.

U kunt ook kiezen voor hardhout zoals Bangkirai. Dit is een heel duurzame houtsoort die lange tijd (ongeveer 30 jaar) zonder enige behandeling in de grond kan staan, zonder te rotten.

Waar dient u aan te denken bij het bouwen van een pergola

Een pergola bestaat uit de onderstaande onderdelen:

• staanders, zo noemt men de verticale palen
• liggers, zo noemt men de de lange dwarsbalken, die de staanders verbinden
• schoren, zo noemt men de eventuele steunen die tussen de staanders en de liggers geplaatst worden
• ruiters, zo noemt men de korte dwarsbalken, die haaks op de liggers komen te liggen

Als eerste gaat u bekijken, hoe groot u uw pergola wilt hebben. Dit is afhankelijk van welke functie(s) hij moet gaan vervullen. Dat kan schaduw creëren zijn, de tuin verdelen in aparte gedeelten, of enkel een groen vlak zijn in een kleine betegelde tuin. Zo zijn er vast nog wel meer redenen te bedenken, die voor u van belang zijn.

De hoogte van een pergola is gemiddeld tussen de 220 en 250 cm. Het wordt geadviseerd om de pergola strak van vorm te houden, zodat alle aandacht gaat naar de planten, die er later op en langs zullen groeien.

Als u de maten in uw hoofd heeft zitten, gaat u dit idee eerst uitzetten in uw tuin met bijvoorbeeld wat houten balkjes. Als het idee uitgewerkt is, kan het hout gekocht gaan worden voor uw nieuwe pergola.

De staanders kunnen het beste van palen van 7 x7 cm gemaakt worden, maar 9 x 9 kan voor het robuuste uiterlijk ook een goede optie zijn. De lengte moet minimaal 300 cm zijn, daar ze 60 a 70 cm in de grond komen te staan. Gebruikt u metalen stervormige steunen voor de staanders, dan is de lengte natuurlijk korter.

Als afstand tussen de staanders wordt meestal 250 cm genomen, maar is afhankelijk van uw persoonlijke situatie.

Gebruik bij het in de grond zetten van de palen een grondboor om het gat te maken. Ga niet graven, dit maakt de grond veel te los. Een grondboor is overal voor weinig te huur en wel zo makkelijk. Zorg voor een gelijke diepte van de gaten om uw liggers straks goed horizontaal te hebben liggen.

Stort wat droge kant en klare beton in het gat en vul het daarna met voldoende water. Even goed roeren en de paal erin zetten. Daarna goed aanstampen van het zand langs de paal.

Controleer regelmatig met de waterpas of alles recht staat. Nu kunt u nog makkelijk correcties aanbrengen. Achteraf is dit bijna niet meer mogelijk.

Nu kunnen de liggers vastgeschroefd worden, liefst met roestvrij materiaal, en de ruiters op de uitgemeten plaatsen. De schoren zijn niet perse nodig, maar geven net even wat extra steun aan de liggers.

Klimplanten planten

Wilt u klimplanten gaan planten, kies dan in overleg met een tuincentrum de juiste periode om dit te doen. Informeer tevens naar de juiste bemesting voor de gekozen planten.

Zoals hierboven al even aangekaart is, is het mogelijk om iets creatiefs te gaan doen met betongaas of speciale klimrekjes die in een tuincentrum te koop zijn. Voor klimplanten is het prettig om een houvast te hebben om de tocht naar boven te kunnen maken. Als alternatief zonder het gaas of de hekjes, is het vastzetten van de klimop tijdens het groeien met speciaal bindgaren, met een metalen kern. U dient dit wel vol te houden, totdat de klimplant bovenop de pergola aanbeland is.

En nu maar genieten van uw nieuwe zelfgebouwde pergola.

Lees verder

• Hillhout, een uitgebreide keuze in tuinhout en tuintrends