Wonen op het platteland (voor stedelingen)

Je woont in een stad met veel aantrekkelijke faciliteiten, maar je droomt van de ruimte en rust van het groene platteland. Eigenlijk zoek je een vrijstaand huis voor de prijs van een appartement of tussenwoning. Je weet al dat er volop mogelijkheden om je droom te realiseren, maar hoe kom je erachter of je kunt wennen aan het wonen in een agrarisch dorpje? Welke aspecten van het wonen op het platteland wil je beslist weten voordat je besluit erheen te verhuizen?

Welke woonomgeving zoek je?

Mogelijk heb je veel redenen om uit je huidige, stedelijke omgeving weg te willen, maar wat weet je al van het type omgeving waarin je hoopt plezierig te kunnen wonen? De gedachte aan 'rust en ruimte' en vrij uitzicht kan aantrekkelijk zijn, maar heeft het platteland jou te bieden wat je zoekt?


Vooral ten noorden van Leeuwarden vind je volop weidse uitzichten, soms zelfs vanuit je eigen woonkamer. Klik op het plusje in bovenstaande kaart om in te zoomen naar een plek die aantrekkelijk lijkt.

Voordat je de concrete mogelijkheden van andere woning in een bepaalde streek of dorp gaat onderzoeken, is het praktisch om voor jezelf een aantal verschillen tussen het leven in de stad en in een dorp op een rijtje te zetten.

Anonimiteit van de stad ontvluchten?

In een stad mag het dan druk zijn, maar stedelingen zijn gewend om niet op elkaar te letten door de ongeschreven stadse regel dat onbekenden elkaar op straat en in de winkels negeren. Je netwerk wordt, naast je contacten op het werk, vooral gevormd door mensen met een soortgelijke belangstelling op bijvoorbeeld cultureel- of sportgebied en niet zozeer door de mensen die toevallig ook bij jou in de buurt wonen.

In een dorp daarentegen kent bijna iedereen je in elk geval van gezicht. Zeker in gehucht weten mensen veel van elkaar of denken veel van elkaar te weten. Roddelen behoort in veel dorpjes tot de gebruikelijke manier om gezellig (en relatief onschuldig) met elkaar om te gaan. Dorpelingen begroeten elkaar op straat en in de winkels en maken dan vaak ook even een praatje met elkaar.

Zelfs in de kleinere dorpen is vaak een bloeiend verenigingsleven en langs die weg heb je als nieuwkomer een uitstekende ingang om je dorpsgenoten beter te leren kennen. Als jijzelf ook op straat wordt begroet, weet je dat je voor hen geen echte vreemde meer bent. Zo wordt je nieuwe huis ook steeds meer je nieuwe thuis.

Een belangrijke vraag is of je kunt wennen aan de sociale controle. Als je een nieuwe auto hebt gekocht, is de kans reëel dat je nieuwe kennis uit het dorp aan wie je het heuglijke nieuws wilt melden, dit al eerder van een andere dorpsgenoot heeft gehoord… En als je enkele dagen om wat voor reden dan ook niet buiten je huis bent gesignaleerd, wordt aan je partner of kinderen gevraagd of je toch niet ziek bent.

Die sociale controle biedt overigens ook een betrekkelijke extra veiligheid: onbekende figuren worden met argusogen bekeken en menig inbreker die zich ten onrechte onbespied waant als hij een woning binnengaat, wordt dankzij oplettende buurtbewoners in de kraag gegrepen.

Op zoek naar stilte of levendigheid?

Stel je voor: je woont eindelijk in je nieuwe huis. Welke geluiden hoor je dan? Als je echt rustig woont, hoor je meestal geen woongeluiden van de buren of verkeerslawaai. Maar dan hoor je vaak wel zingende (of kwetterende) vogels, het geritsel van boombladeren in de wind, of het gekwaak van een eend in de verte. En als je buiten de beschutte dorpskern woont, hoor je soms de zware wind of storm om het huis loeien. Afhankelijk van waar je precies komt te wonen, hoor je bijvoorbeeld af en toe tractoren en landbouwmachines langsrijden. Toon er dan begrip voor dat het in de zaai-, poottijd en in de oogsttijd het onvermijdelijk is dat er soms van 's morgens vroeg tot 's avonds laat op het land wordt gewerkt.

Maar meestal is het relatief stil en vredig op het platteland, zo stil dat je je eigen ademhaling kunt horen. Houd je van wat meer levendigheid, past een woning dichter bij het centrum van het dorp wellicht beter jouw wensen.

Buiten spelen en andere buitenactiviteiten voor jong en oud?

Wil je dat je kinderen veilig kunnen spelen, bijvoorbeeld in de eigen tuin achter je woning of op een woonerf? Die kans is groter op het platteland dan in de stad. Daar vind je vaak ook volop fiets- en wandelroutes door aantrekkelijk groene en soms schilderachtige omgevingen. In een aantal gevallen zijn er ook mogelijkheden om bijvoorbeeld paard te rijden of aan boerengolf te doen. Of misschien tref je een prachtige golfbaan op een redelijke afstand van je nieuwe woning.

Altijd al gedroomd van een royale tuin?

Veel stadsbewoners dromen van een eigen tuin om bij goed weer lekker buiten voor of achter het huis te kunnen zitten. Of ze zoeken een beschutte speelplek voor de kinderen. In een stadstuin zijn de afmetingen vaak wat al te klein om daarin elk moment van de dag zon of juist schaduw te kunnen vinden. En er is zelden ruimte voor een royale speeltent voor de kinderen.

Vaak is zo'n wat grotere droomtuin bij een plattelandswoning goed te realiseren. De prijzen van onroerend goed in het algemeen en huizen met tuinen in het bijzonder zijn in agrarische gebieden relatief gunstig. Een leuk lapje grond bij een woning kost maar weinig extra. Een dergelijke tuin kan al naar gelang je wensen, relatief klein zijn, of juist groot. Misschien zoek je een huis met een tuin rondom. Of je bent tevreden met een diepe tuin over de breedte van je woning (de zogenaamde pijpenla). En weer andere mensen dromen van een woonboerderij.

Bedenk wel dat een grotere tuin op het platteland zelden onderhoudsarm kan zijn. Voordat je besluit dat je droomtuin niet groot genoeg kan zijn, is het handig je af te vragen of je jezelf in het volgende profiel herkent:

• Je ruilt je elektrische grasmaaiertje graag in voor een motormaaier op benzine.
• Je wiedt zingend het onkruid.
• Je plukt jubelend de appeltjes, peren, pruimen, aardbeien, frambozen en bramen uit eigen tuin …en je deelt de 'oogst' met je buren en andere bekenden in je nieuwe woonplaats.
• Je vindt het leuk als passerende voorbijgangers je ongevraagde adviezen over tuinonderhoud geven of een praatje willen maken. Bedenk dat dorpelingen nu eenmaal graag jouw aanpak van de dingen willen vergelijken met die van de vorige eigenaar van je nieuwe woning (variërend van de plaatsing van het tuinmeubilair, de tuinverlichting en de tuinbemesting tot de activiteiten van de vorige eigenaar in het verenigingsleven).

Je nieuwe huis laten opknappen of verbouwen?

Denk je aan het kopen van een huis waaraan je een en ander wilt opknappen of laten opknappen? Of misschien heb je al een bestaande, traditionele woning gekocht en heb je al besloten tot een verbouwing van dat huis? Een goed begin is dan je nieuwe kennissen in het dorp te vragen wie zij kunnen aanbevelen voor de werkzaamheden die je door vaklui wilt laten verrichten.

Waarschijnlijk ben je als stadsmens gewend om scherp te onderhandelen met een aantal bedrijven op het gebied van verbouwing of onderhoud. Bijvoorbeeld als je een nieuwe badkamer of keuken wilt, of je het huis van buiten wilt laten schilderen. Of je wilt isolatie of dubbele beglazing laten aanbrengen. Of je wilt een serre of andere aanbouw aan je huis laten bouwen. Of je wilt een nieuwe tuin laten aanleggen. Of je wenst degelijke rolluiken om de winterse kou buiten te helpen houden. De uitgebreide onderhandelingen om te komen tot een lage prijs is handig en verstandig in een betrekkelijke anonieme omgeving (zoals een stad) waar zakelijke en persoonlijke contacten doorgaans eenvoudig te scheiden zijn.

Op het platteland ligt dit anders. Meestal heb je niet met een wat groter verbouwings- onderhouds of schildersbedrijf te maken, maar met een vakman uit het eigen of een naburig dorp die voor zichzelf werkt. Vaak doet hij dit tegen een tarief en een service waartegen veel grotere bedrijven niet tegenop kunnen concurreren, omdat zijzelf hun noodzakelijke overheadkosten moeten doorberekenen. Binnen de dorpen vinden onderhandelingen doorgaans op een bijzonder gemoedelijke manier plaats. En afspraken worden even gemoedelijk nagekomen.

Een voordeel als je iemand uit het nieuwe eigen of naburige dorp voor onderhoud van of verbouwing aan je woning inhuurt, is dat je er de goodwill van de plaatselijke gemeenschap mee wint. bedenk dat dorpelingen vaak familie in kennissen in naburige dorpen hebben wonen en dat inschakeling door jou van zo'n relatie van een dorpsgenoot voor het uitvoeren van bepaalde klussen in en rond het huis bijdraagt aan de bevordering van de (economische) leefbaarheid van de streek.

Wennen en vooral willen meedoen

Wees erop voorbereid dat de plaatselijke, autochtone bevolking vaak in eerste instantie wat huiverig is voor mensen uit 'de stad'. Zij moeten aan jou wennen, en jij hebt van jouw kant wellicht ook wat tijd nodig om je in je nieuwe omgeving thuis te voelen.

Door actief mee te doen aan het verenigingsleven of het plaatselijke vrijwilligerswerk word je meestal al vrij snel een graag geziene gast. Zo kun jij je een eigen plaats in het dorp veroveren. Doe daarom waar mogelijk mee met de in het dorp georganiseerde activiteiten. Is er een plaatselijke sport- of muziekvereniging? Misschien een toneel- of archeologische vereniging? Of denk je (ook) aan vrijwilligerswerk? Dat laatste kan variëren van het helpen sneeuwscheppen van de voordeur tot aan plaatselijke winkel(s), of het meehelpen opknappen van het dorpshuis of de speeltuin. Zoek uit wat bij jouw mogelijkheden en belangstelling past.

Je positie in de dorpsgemeenschap zal vermoedelijk nooit gelijk zal worden aan die van iemand die in dat dorp is geboren en getogen, maar in elk geval staat vast dat de dorpelingen je inspanningen om zoveel mogelijk met hen mee te doen, beslist weten te waarderen.

Lees verder

• Emigreren... of verhuizen naar Friesland?