Wintergroenten uit eigen tuin

Met de meeste wintergroenten voor eigen tuin begint u al in het voorjaar. Het is ook mogelijk om in de herfst nog wat groenten te zaaien in de vensterbank, platglasbak of kas en om nog wat plantjes van de kweker in een kleine kas te zetten. Hoe kunt u voor een (succesvolle) oogst in de winter zorgen?

Zomer- en herfstgroenten voor de winter invriezen

Een gedeelte van de zomer- en herfstoogst kunt u invriezen voor de winter, zoals tomaten, bonen en erwten. Geoogste pompoenen en aardappelen kunt u lang bewaren op een niet te koude, maar ook niet te warme plek, zoals in de garage of schuur.

Oogsten in de winter

Als u in het voorjaar of de zomer gedacht heeft aan de winter, heeft u bijvoorbeeld de volgende groenten gezaaid:

• Andijvie (vanaf midden oktober tot vorst te oogsten)
• Boerenkool (van november tot het late voorjaar te oogsten);
• Bieten (vanaf midden oktober tot half nomvember te oogsten);
• Koolraap (van late herfst en in winter te oogsten) of
• Pastinaak of Witte peen (hele winter door te oogsten);
• Schorseneren (vanaf oktober tot het voorjaar te oogsten);
• Veldsla (het gehele jaar te oogsten).

Wintergroenten en vorst

Andijvie kan tegen lichte vorst. Bieten kunt u bij (vroege) vorst met een plastic zeil afdekken. Boerenkool kan tegen vorst en kan dus goed in de volle grond blijven staan. Groenlof kan tegen matige vorst. Snijbiet kan overwinteren. Veldsla en Winterpostelein kunnen de hele winter geoogst worden. Tegen lang aanhoudende vorst kan geen enkele groente. Het is daarom handig om van te voren iets in een (kleine) kas of platglasbak te zetten, waar het iets warmer blijft.
Bedek tijdens vorst planten, zoals snijbiet, schorseneren en veldsla bijvoorbeeld met een laag dode bladeren.

Wintergroenten in kleine kas

Als u zich in het voorjaar en (late) zomer bij het zaaien onvoldoende heeft gericht op wintergroenten zijn er toch nog een paar mogelijkheden in de herfst te proberen. Sla bijvoorbeeld, valt bijna het hele jaar door te oogsten, al zijn Veldsla en Groenlof meer winterhard dan gewone sla.

• Koop bij de kweker in het najaar nog wat kleine sla-, andijvie en boerenkoolplantjes;
• Doe de plantjes in potten met een beetje mest;
• Een gedeelte van de boerenkool- en eventueel andijvieplantjes op ‘kale’ plekken zetten, waar eerst de zomergroenten stonden;
• Groenlof in bakken of potten voorzaaien in vensterbank en daarna een gedeelte in kleine kas en een gedeelte in de volle grond zetten;
• Snijbiet in bakken of potten voorzaaien in vensterbank en daarna een gedeelte in kleine kas en in volle grond zetten;
• Winterwortelen in bakken of grote potten zaaien en in kleine kas zetten;
• Veldsla in bakken of grote potten zaaien en in kleine kas (of eerst op vensterbank) zetten. Ook wat zaden in de volle grond zaaien, bijvoorbeeld bij de Boerenkool;
• Winterspinazie en - postelein in bakken of potten voorzaaien in vensterbank, daarna als het niet te koud is een gedeelte in kleine kas en in volle grond zetten;
• Winteruitjes en knoflook planten in de volle grond;

Welke wintergroenten succesvol oogsten

Welke wintergroenten succesvol te oogsten zijn blijkt uit een enquête "Wintergroenten" van Plantaardig, de virtuele groentetuin, naar “Welke wintergroenten uit eigen moestuin hebt u bewaard (niet inmaak of diepvries) of haalt u rechtstreeks uit eigen groentetuin?”. De uitslag van het percentage stemmers (aantal stemmen/aantal deelnemers 710) per groente leverde op 1 maart 2010 het volgende resultaat op:
Prei (75%), Spruitjes (46%), Wortelen (43%), Boerenkool (41%), Veldsla (31%,), Rode Biet (29%), Knolselderij (28%), Witloof (27%), Rode Kool (24%), Pompoen (23%), Savooikool (22%), Schorseneren (20%), Andijvie (18%), Pastinaak (16%), Witte kool (16%), Suikerbrood (= groenlof, soort sla 10%), Pluksla (7%), Koolraap (7%), Winterpostelein (6%), Winterrammenas (6%)

Tips voor zaaien in de herfst en winter

Gaat u eens kijken bij een tuinder of zaadhandel, zoals het Vlaams Zaadhuis of Van Hemert & Co, welke groenten voor late zaai of zeer vroege zaai in het jaar geschikt zijn. U kunt denken aan: Spinacia oleracea (Spinazie Winterreuzen), Valerianella locusta (Veldsla Grote Noordhollandse), Lactuca sativa (Kropsla Milan) of Wortelen Berlanda voor een late en zeer vroege teelt in kleine kas, platglasbak of eventueel op vensterbank.

Lees verder

• Het hele jaar eten uit de natuur
• Welke kas kopen voor in de tuin?
• De eetbare tuin: voor sier en oogst