Eenjarige siergrassen: soorten, aanplant en verzorging
Siergrassen vormen een welkome afwisseling in een vaste planten border en geven een tuin een natuurlijke uitstraling. Eenjarige siergrassen zijn vaak kleine subtiele plantjes met mooi buigzaam blad dat aan de top vol zit met mooie bloemaren. De bloemaren wuiven mee op de wind en maken soms een klein subtiel geluid. Vooral het trilgras (Briza) staat hierom bekend. Het zijn allemaal gemakkelijke grassoorten die uitbundig zullen bloemen. Zeker als de uitgebloeide aren worden weggeplukt kan de bloei lang aanhouden. Als snijbloem zijn ze bovendien een welkome aanvulling voor (veld)boeketten.
Eenjarige of niet winterhard siergras - Pennisetum setaceum /
Bron: MikeGoad, PixabayEenjarige siergrassen gebruiken in de tuin
Het gebruik van eenjarige siergrassen creëert extra sfeer in de tuin. De vaak luchtige structuur van de gewassen zorgt voor een mooi contrast met de overige beplanting. De verschillende hoogtes maakt ze geschikt voor een plek vooraan in de border, of juist wat meer achterin tussen de hogere vaste planten. Deze groep siergrassen leent zich ook uitstekend voor gebruik in (veld)boeketten. Van de meeste soorten kan tijdens de bloei rijkelijk geplukt worden. De grassen zullen het daardoor alleen maar beter doen en telkens nieuwe aren aanmaken. Doordat de grassen bij veelvuldig plukken geen zaad gaan vormen richten de planten zich steeds op de aanmaak van nieuwe aren. Onder de eenjarige siergrassen vallen de echte eenjarige grassen, maar ook de grassoorten die in ons klimaat niet of nauwelijks winterhard zijn. De laatste zijn dus eigenlijk vaste grassen, maar omdat ze onze winters niet overleven worden ze hier gezien als eenjarige soorten.
Aanplanten van de siergrassen
De eenjarige siergrassen zijn over het algemeen grassoorten met een fijne en ijle structuur. De aanplant van een enkel exemplaar tussen de vaste planten in de border geeft daarom maar weinig effect. De concurrentie van de omringende planten is dan te groot en het siergras zal dan nauwelijks tot zijn recht komen. Het is dan ook beter om ze in een grote groep aan te planten. Deze grassoorten staan bij voorkeur op een zonnige plek in de tuin, waar de grond goed doorlatend is. Een te vochtige grond belemmert een rijke groei van de planten.
Verzorging van eenjarige siergrassen
Als de grassen eenmaal zijn aangeplant hebben ze verder nauwelijks verzorging nodig. Bij extreme droogte na de aanplant is het wel zaak om nog wat water te geven. Geef echter niet te veel, de grassen hebben namelijk niet veel vocht nodig. Als de planten eenmaal zijn aangeslagen en goed geworteld zijn, dan hoeft bij aanhoudende droogte in de zomer ook geen extra water meer gegeven te worden. Het regelmatig wegknippen van de uitgebloeide aren bevordert de doorbloei. Tegen het einde van het seizoen kan je daar mee stoppen. Als de planten dan in de herfst zaad gevormd hebben, dan kan je dit zaad oogsten en koel en droog bewaren om ze het volgende jaar (weer) zelf te zaaien.
Zelf eenjarige siergrassen zaaien
Zelf eenjarige siergrassen zaaien is vrij eenvoudig. Vooral de soorten die direct in de volle grond gezaaid kunnen worden zijn erg gemakkelijk en daar heb je ook verder nauwelijks omkijken naar. De soorten die je voor moet zaaien vragen wel meer aandacht. Zaai nooit te dicht op elkaar, want dat geeft bij het verspenen alleen maar kans op te veel beschadiging van de wortels. Zodra de zaailingen een tweede paar bladeren heeft gevormd, kunnen ze verspeend worden. Het is raadzaam om ze te verspenen in grotere potjes en daarin verder te laten groeien, totdat ze groot genoeg en goed geworteld zijn om in de volle grond aangeplant te worden.
Verschillende soorten eenjarige siergrassen
Agrostis nebulosa - Nevelgras
Nevelgras is een spectaculair siergras, dat eenmaal in volle bloei zijn Nederlandse naam echt eer aandoet. De vele bloeiende aren hebben het effect van de nevel van water. Hele fijne en talloze bloemaren wuiven in de wind. Het nevelgras bereikt een hoogte van ongeveer 40 centimeter en wordt ongeveer 30 centimeter breed. Een aantal exemplaren bij elkaar aangeplant geeft het mooiste effect. De bloei valt in de maanden juli en augustus. Wie nevelgras zelf wil zaaien, kan dit rechtstreeks in de volle grond doen. Van april tot juni kan het ter plaatse gezaaid worden. De zaden bij voorkeur licht inharken en daarna aandrukken.
Avena sterilis - Wilde Haver
Deze wilde haver komt in het wild over de gehele wereld voor. Het is een bijzondere haversoort vanwege de opvallende hangende aren. Dit laatste maakt de avena sterilis ook zo aantrekkelijk voor gebruik in boeketten. De bloemaren kunnen ook gedroogd worden en zo voor de sier gebruikt worden. De wilde haver kan goed gebruikt worden in een vaste planten border en komt daar het beste tot zijn recht tegen een donkere achtergrond. De gemiddelde hoogte die dit gewas bereikt is ongeveer een meter en hij wordt 40 tot 60 centimeter breed. Een forse plant van zichzelf al dus. De bloei valt vroeg. Al vanaf april tot begin juli zal de haver bedekt zijn met prachtige hangende bloemaren. In april en mei kan het rechtstreeks in de volle grond worden gezaaid. De bloei valt dan uiteraard wat later in het seizoen. Het zaad moet licht ingeharkt en vervolgens aangedrukt worden.
Briza maxima - Groot Trilgras
De langwerpige en eivormige bloemaren staan met meerdere exemplaren aan de vertakte stelen. De bloemaren hebben een mooie tekening en zijn licht glanzend. Hierdoor zijn ze een lust voor het oog en dus ook heel mooi voor gebruik in boeketten. Het groot trilgras maakt, wuivend in de wind, een heel bijzonder ritselend geluid. Zeker als er een grote groep van deze soort bij elkaar aangeplant wordt, kan dit op een licht winderige dag een heel bijzonder effect geven. De hoogte is 60 centimeter en het gewas wordt 30 centimeter breed. Zelf zaaien in de volle grond is vrij eenvoudig. Het is wel een echte warmte-kiemer, dus zaai pas vanaf mei. Houdt de grond tot aan het kiemen enigszins vochtig.
Briza minor - Klein Trilgras
Klein trilgras is in alles kleiner dan het groot trilgras. De maximale hoogte van het gras is 45 centimeter en de bloemaren zijn ook kleiner dan die van het groot trilgras. De talloze aren die aan een en dezelfde steel verschijnen zijn opvallend driehoekig van vorm. Ook deze soort verzorgt een prachtig concert als de aren meedeinen op de wind. Klein trilgras wacht met de bloei tot de meeste eenjarige siergrassen het voor gezien houden en gaat hiermee door tot ver in de herfst. Het gras vormt een compacte pol van blauwgroene bladeren. Dat maakt het tot een dankbare aanplant voor accenten in de nazomer en de vroege herfst. De optimale temperatuur voor het kiemen van de zaden ligt bij 20C. Na het zaaien het zaaibed wel licht vochtig houden voor een betere kieming van de zaden. Geef dit trilgras een plekje in de zon, waar de grond niet te droog is.
Eenjarig siergras: Lagurus ovatus (Hazestaart) /
Bron: OliBac, Flickr (CC BY-2.0) Lagurus ovatus - Hazestaart
Hazestaart is een siergrassoort die niet in een grassentuin mag ontbreken. De bloeiwijze is in de vorm van kleine donzige rechtopstaande halmen. Ze doen sterk denken aan de staart van een haas en danken daar hun Nederlandse naam dan ook aan. De bloeiwijze begint bleekgroen van kleur, maar wordt naar mate hij verder afrijpt uiteindelijk roomwit. De hazestaart is een heel dankbare grassoort voor gebruik in een boeket. De hoogte is 50 centimeter en hij wordt 30 centimeter breed. De bloei valt in de maanden juni tot en met augustus.
Pennisetum setaceum - Lampenpoetsersgras
Pennisetum is misschien wel één van de bekendste siergrassen. Er zijn heel veel verschillende soorten voor de tuin te koop, waarvan de meesten volkomen winterhard zijn. Deze pennisetum setaceum is dat helaas niet en moet in ons land daarom maar gewoon als eenjarige worden beschouwd. Het is wel mogelijk om hem als kuipplant te behandelen en dus aan het begin van de winter naar binnen te halen, zodat hij daar kan overwinteren. Als je dat doet, haal hem dan ook niet te vroeg naar buiten, want late nachtvorst kan dan alsnog fataal zijn. Deze soort kan goed tegen de droogte en doet het goed in de zon of de halfschaduw. Hij heeft een overhangende groeiwijze van roze aren die er uit zien als kleine veertjes. Een bijzondere decoratieve plant dus. Er zijn verschillende soorten met rood blad (bijvoorbeeld "Rubrum", Rubrum Dwarf" en ""Burgundy Giant"). Van deze rood-bladige varianten zijn de bloemaren koperkleurig.