Miscanthus is een onmisbaar siergras in de border

Miscanthus of prachtriet is een dankbaar siergras, dat eigenlijk in geen enkele tuin zou mogen ontbreken. Siergrassen zorgen voor een los en natuurlijk element in de tuin. Tussen de verschillende bladvormen van vaste planten en struiken is het blad van siergras vaak een welkome afwisseling. Door te werken met bladcontrasten en contrasten in bloeiwijze worden de eigenschappen van gewassen die naast elkaar worden aangeplant vaak versterkt. Het grasachtige blad en de opvallende bloempluimen van siergrassen zorgen voor deze noodzakelijke afwisseling in een border.

• De opkomst en kweek van miscanthus-soorten en -cultivars
• Verzorging van miscanthus of prachtriet in de border
• Miscanthus floridus - Chinees reuzenriet
• Miscanthus oligostachyus
• Miscanthus sinensis: siergras met veel soorten en cultivars

De opkomst en kweek van miscanthus-soorten en -cultivars

Piet Oudolf, bekend als tuinarchitect, kweker en schrijver, is misschien wel één van eerste die de miscanthus-soorten veelvuldig in zijn beplantingsplannen ging toepassen. Ongetwijfeld staat hij aan de basis van de inmiddels algemene toepassing van siergrassen in de particuliere tuinen. Miscanthus of prachtriet is, met zijn talloze soorten en cultivars, uitgegroeid tot één van de belangrijkste en meest toegepaste siergras-soorten. Een van de belangrijkste kwekers van nieuwe cultivars is de Duitse kweker Ernst Pagels (*9 oktober 1913 / † 16 januari 2007). Vooral binnen de groep van miscanthus sinensis zitten bijzonder veel cultivars van zijn hand. Deze worden soms in officiële plantnamen extra herkenbaar door de aanvullende aanduiding EP achter de cultivar-naam. Maar zonder deze aanvulling zijn ze al herkenbaar aan de Duitse cultivar-naam. Door de extra aandacht en inspanning van deze Ernst Pagels zijn er zodoende talloze soorten en cultivars ontstaan, die samen een indrukwekkende groep siergrassen vormen. Zowel voor een kleine als een grote tuin zit er wel een passend siergras tussen. Miscanthussen behoren tot de grotere en hoge siergrassen. Als bij miscanthus gesproken wordt over een lage vorm, dan hebben we het toch al snel over 120 centimeter. De hoogste soort kan een indrukwekkende hoogte van 3,5 bereiken. Deze is dus duidelijk niet geschikt voor iedere tuin en moet zeer doordacht worden toegepast. Maar voor verreweg de meeste soorten ligt de hoogte tussen 1,5 en 3 meter. Omdat het om vrij grote planten gaat, is de aanplant van drie exemplaren in een groep voor de meeste gemiddelde tuinen ruim voldoende.

Verzorging van miscanthus of prachtriet in de border

Het prachtriet is een gemakkelijke en sterke grassoort, die qua grondsoort niet kieskeurig is en daarom goed gedijt op elke goed gedraineerde soort grond. De standplaats in de tuin moet wel zonnig zijn. Miscanthus is een grassoort die rustig opstart en pas na verloop van ongeveer drie jaar echt tot zijn recht zal gaan komen. Hij kan jaren met rust worden gelaten en zal daardoor dan alleen maar mooier, groter en dus indrukwekkender worden. Als de pol na verloop van jaren toch te groot dreigt te worden, dan kan hij onder controle worden gehouden door de wortelkuit rondom af te steken. De aldus afgestoken plantdelen kunnen eventueel ergens anders in de tuin geplant worden. Het afsteken gebeurt bij voorkeur laat in het voorjaar, als de graspol alweer duidelijk begint uit te lopen. Miscanthus vormt een mooi wintersilhouet en kan daardoor maar beter pas in het voorjaar worden afgeknipt. Zo geniet je het langst van deze bijzondere grassen. Knip in het vroege voorjaar de graspol tot de grond toe af. Doe dit niet te laat in het seizoen, want dan knip je de jonge uitlopers ook weg. Extra mest geven is voor dit gras absoluut niet nodig. Hooguit op heel schrale grond bij de start wat mest geven, maar zelfs daarna is het echt niet meer nodig.

Miscanthus floridus - Chinees reuzenriet

Dit is een miscanthus-soort die bij uitzondering ook in de halfschaduw en zelfs in de schaduw kan worden aangeplant, al wordt wel de voorkeur aan een zonnig plekje gegeven. Het is een enorme plant, die een grote bos opgaande stengels vormt, die lichtgroen van kleur zijn. Het onderste deel van de grashalmen krijgt vaak een roodbruine verkleuring. De omvang van de plant en de bossige groeiwijze maakt hem ook geschikt voor een lossere vorm van erfafscheiding. Voor wat betreft de bloei zijn we afhankelijk van het weer: alleen in lange hete zomers worden bloeiende stengels gevormd. De bloei is in de maanden september en oktober. Chinees prachtriet kan een hoogte van 3,5 meter bereiken. Het wordt overigens ook wel olifantengras genoemd, waarmee gelijk wel duidelijk is dat we hier echt met een reus te maken hebben.

Miscanthus oligostachyus

Voor een miscanthus is dit echt een opvallend kleine en compacte soort. Maar hij wordt toch altijd nog 120 centimeter hoog. Dit maakt hem geschikt voor een plekje vooraan of in het midden van een border. De standplaats mag enigszins vochtig zijn. De bloei, in de maanden augustus tot en met oktober, is met mooie opvallende zilverkleurige pluimen.

Miscanthus sinensis: siergras met veel soorten en cultivars

Binnen de grote groep miscanthus-soorten vormt miscanthus sinensis verreweg de soort met de meeste cultivars, die bijzonder geschikt zijn voor de gemiddelde tuin. Het betreft hier allemaal siergrassen die het goed doen in ons Nederlandse klimaat en hier dan ook volkomen winterhard zijn. Er is een enorme diversiteit aan verschijningsvormen binnen deze soort te vinden. Polvormende soorten met smalle bladeren, stijf rechtop groeiende grassen en dan ook nog cultivars met een losse iets over buigende groeiwijze. De bloei is soms vanaf augustus maar meestal pas later. Vanaf september tot ver in oktober (soms zelfs tot in november) zijn de miscanthussen echt volop in bloei.