Het vegen van de schoorsteen of het rookkanaal

Of u een kachel of openhaard stookt voor het plezier of echt voor de warmte maakt niet echt uit. Wel dient u er rekening mee te houden dat het rookkanaal regelmatig geveegd moet worden. Hieronder een aantal zaken die daar mee te maken hebben.

Het rookkanaal

Of u een kachel of een openhaard heeft maakt voor het vegen niets uit. Het rookkanaal dient uiteraard wel bij de capaciteit van uw kachel te passen qua diameter en de trek die het heeft.

Dikwijls heeft een kachel een metalen buis die aangesloten wordt op een gemetselde schoorsteen die van beneden naar boven loopt. Bovenop het huis (of aan de zijkant van uw woning) eindigt het rookkanaal in een opening waar de rookgassen vrij komen. Bij een juiste diameter van dit kanaal heeft u normaalgesproken een goede trek in uw kachel.

Is uw gemetselde kanaal echter niet meer veilig, als bijvoorbeeld uw voegen niet meer goed afsluiten, dan is het raadzaam om een flexibele roestvrijstalen buis in uw kanaal te laten plaatsen. Dan bent u er zeker van dat u geen Co vergiftiging oploopt, doordat er rookgassen binnenskamers kunnen komen.

Roetaanslag in het rookkanaal

Als een kachel gestookt wordt, dan komen er niet verbrande deeltjes in het rookkanaal terecht. Deze gaan zich hechten aan de koelere wanden van het hogere gedeelte van het kanaal. Deze roetaanslag noemt men creosoot.
De hoeveelheid roetaanslag kunt u verminderen door het stoken van echt droog hout en er voor te zorgen dat de kachel niet teveel gesmoord wordt. Hoe feller de kachel brandt, hoe minder aanslag in uw kanaal. Volgens een recent bericht van ZLM-verzekeringen helpt het door af en toe aardappelschillen mee te stoken in open haard of houtkachel. Dit vermindert blijkbaar de afzetting van onverbrande deeltjes aan de wand van het stookkanaal.

Zelf vegen van het rookkanaal

Uiteraard is het mogelijk zelf het rookkanaal te vegen om de roetaanslag van de wanden te schrapen. Er zijn hiervoor allerlei hulpmiddelen te koop bij doe het zelf zaken of via internet. Lees de gebruiksaanwijzing goed om het beste resultaat te behalen. Vegen kan het beste van bovenaf gedaan worden en geeft dan het minste vervuiling in uw huis. Van te voren een grote prop papier in de kachelbuis stoppen of de openhaard afplakken met kranten.

Het meest gebruikt is een zware bol met ronde stalen borstels. Deze is voorzien van een stuk ketting en een lang touw. Zeker aan te bevelen als u wat bochten in uw rookkanaal heeft zitten. U kunt er dan soepel doorheen. Zorg voor een bol met een gewicht van minimaal 2 kg.

Er is ook een systeem in de handel, waarbij u telkens een stuk flexibele buis aan het vorige stuk kunt koppelen. Het eerste stuk heeft een zeer harde borstel aan de steel zitten. Voordeel van diti systeem is, dat er echt gekrabt kan worden en er is wat makkelijker kracht mee te zetten. De bol met het touw moet het van zijn gewicht hebben om naar beneden te komen, maar heeft het voordeel van het bochtenwerk.

Kontroleer altijd of u het hele rookkanaal geveegd heeft. Heeft u dit karwei achter de rug, dan rest u alleen nog om de prop of de kranten te verwijderen en het eerste stuk van het kanaal goed leeg te scheppen met een tuinschepje en de losse roetresten met een (liefst speciaal voor dit karwei bewaarde) stofzuiger op te zuigen. Een oude doek ter bescherming op uw vloerbedekking leggen is natuurlijk aan te raden.

Laten vegen van uw rookkanaal

Het is een overweging waard om het vegen uit te besteden aan een schoorsteenveegbedrijf. Zij hebben de ervaring en het juiste gereedschap voor elk specifiek rookkanaal. U hoeft dan ook niet zelf op het dak te klimmen, wat toch altijd een risico met zich meebrengt. Verder is het tarief dat ze berekenen relatief laag (zeker bij een abonnement), met als bijkomend voordeel, een gedateerd bewijs dat uw schoorsteen geveegd is. Dit kan door uw verzekering verlangd worden, mocht u onverhoopt een schoorsteenbrand gehad hebben.t

Hoewel er geen erkende bedrijven zijn in Nederland, het is een vrij beroep, kunt u wel kijken naar een bedrijf dat is aangesloten bij de Algemene Schoorsteenvegers Patroon Bond (ASPB) in Amsterdam. Dit bedrijf heeft dan mensen in dienst die een toelatingsexamen hebben afgelegd en vakkundig werk af kunnen leveren.

Bij een intensief gebruik (hoofdverwarming), wordt aangeraden twee maal per jaar te vegen, maar als u alleen 's avonds stookt, is eenmaal per jaar voldoende.

Wel of niet een kap op de schoorsteen

Een kap op de schoorsteen kan zijn voordelen hebben. Er zijn een aantal soorten kappen op de markt, met ieder zijn eigen functie:

Heeft u een verminderde trek in uw kachel dan kunt u overwegen een coltkap of trekkap te laten monteren. Dit geeft tevens bescherming tegen vogelnesten.
Een boldraadrooster wordt ook dikwijls gemonteerd, maar dit is geen echte kap, maar zorgt er alleen voor dat er geen vogels in kunnen.
Regenkapjes houden alleen de regen tegen, maar zijn niet geschikt voor aansluiting op een afvoer waar een gasapparaat aan gekoppeld is.

Wat te doen bij een schoorsteenbrand

Mocht u ondanks regelmatig vegen toch een schoorsteenbrand krijgen, sluit dan meteen de schoorsteenklep en de luchttoevoer van de kachel. Laat iemand zo snel mogelijk de brandweer bellen en en probeer ondertussen het vuur in de kachel te doven met zand. Schep het desnoods uit de tuin en vul een emmer hiermee. Nooit met water proberen te doven.
Ondertussen ventileren is belangrijk, daar er schadelijke stoffen vrij komen in uw huiskamer.