Een houtkachel of open haard: veilig stoken

Een houtkachel of een open haard, heeft zo zijn eigen gebruiksaanwijzing. In 1 van de 5 huishoudens staat tegenwoordig een houtkachel of een open haard. In veel gevallen blijft de centrale verwarming overigens wel gewoon staan. De open haard of houtkachel is zo populair omdat veel mensen het gezellig vinden, het hen doet herinneren aan vroeger tijden of omdat het op koude dagen extra verwarmt. Toch zijn er de nodige spelregels als iemand een houtkachel of open haar wil installeren.

Besparing bij houtkachel, haard of andere kachel

Vrijstaande houtkachels, pelletkachels en tegel- en speksteenkachels kunnen geld besparen. De thermostaat van de cv kan namelijk naar beneden met zo’n kachel terwijl de hoofdvertrekken zoals de woonkamer worden verwarmd door deze kachels. Ook wordt (hoe gek het ook klinkt) dan bespaard op duurzame brandstof. Zolang het hout uit een duurzaam beheerd bos komt ten minste, waarbij voor elke gekapte boom ook een andere terug wordt gezet. De boom heeft namelijk CO2 uit de atmosfeer gehaald. Het stoken van het hout verstoort daardoor de CO2 balans nauwelijks.

Duurzaam hout voor de houtkachel of open haard

Gewoon hout is vaak niet echt geschikt voor de kachel omdat het niet droog genoeg is. Daardoor verbrandt het onvolledig en dat is zonde van de kostbare boom. Houtbriketten zijn veel beter. Zij zijn gemaakt van het afval dat overblijft in de houtindustrie. Bovendien wordt er verder niets toegevoegd aan het hout. Houtpellets zijn de nieuwste zaken op de markt. Dit zijn kleine geperste stukken zuiver afvalhout, die lijken op konijnenvoer (bix). Deze pellets branden bij hoge temperatuur en zijn alleen maar geschikt voor een pelletkachel.

Niet goed voor het milieu in de kachel

Briketten van zaagsel, paraffine of bruinkool zijn slecht voor het milieu. Bij verbranding komen daar veel schadelijke stoffen vrij en roetdeeltjes. Nog slechter is het verbranden van geverfd of geïmpregneerd hout, resten spaanplaat, triplex of hardboard. Niet alleen slecht voor het milieu, maar ook voor de eigen gezondheid. Er komen namelijk kankerverwekkende stoffen vrij bij de verbranding van dit soort stoffen.

CV versus houtstoken of andere haarden

De moderne HR ketels hebben op het gebied van warmte toch wel heel veel te bieden. Omdat hout vaak duur is, is het dan ook maar de vraag of houtstoken financieel wel zo aantrekkelijk is. Ook als het om de gezondheid van mensen gaat is het maar de vraag wat het beste is. Bij het stoken van hout dat niet goed gedroogd is kunnen schadelijke stoffen vrijkomen in de huiskamer of uit de schoorsteen. Op het gebied van milieu is ook niet helemaal duidelijk te zeggen wat nu het beste is. Aardgas stoken zorgt nu eenmaal voor CO2 uitstoot en zorgt dus ook voor het broeikaseffect. Maar er is dan weer geen uitstoot van andere schadelijke stoffen. Houtkachels stoten veel minder CO2 uit, maar daarbij kunnen weer veel meer vervuilende stoffen vrijkomen zoals stikstof- en zwaveldioxide en allerlei soorten teer. Dat is dus zeker in een huis weer niet zo goed voor de bewoners.

Elektrische haard

Elektrische haarden die in de muur zijn gebouwd zijn energieverslinders, terwijl ze niet zo heel veel warmte geven. Dit komt omdat de warmte vooral in de muur terechtkomt. Makkelijk zijn ze wel. Je kunt ze aandoen alsof je een lamp aanknipt.

Tips voor houtkachel of open haard

1. Een schoorsteen moet bij regelmatig gebruik zeker eens per jaar worden geveegd. Dit zorgt ervoor dat hij beter brandt en voorkomt brand
2. Het woord allesbrander impliceert dat er werkelijk van alles ingegooid kan worden. Dat is niet waar. Alleen schoon en droog hout horen thuis in deze allesvreter.
3. Bij mist of geen wind hebben de buren vaak enorm veel last van de rook uit de schoorsteen van een houtkachelstoker.
4. Ventileren is nodig bij een houtkachel. Zet een raam open of een rooster, of de deur op een kier. Een gesloten houtkachel heeft per uur ongeveer 50 m3 verse lucht nodig en een open haard nog veel meer (tot 250 m3). Dit laatste is ongeveer de hoeveelheid lucht die zich in een gemiddelde woning bevindt.
5. Raar gekleurde rook wijst erop dat wat zich in de kachel of haard bevindt niet goed verbrandt. Grijze, grijsblauwe of zwarte rook is bovendien niet erg gezellig om in te zitten en niet goed voor de gezondheid.
6. Bij een houtkachel valt er nog wel eens iets naast het apparaat. Het is dan heel gemakkelijk om de stofzuiger erbij te pakken en het op die manier op te zuigen. Maar slim is dat niet. De resten gloeien vaak nog, zelfs als dat niet te zien is en dat kan een brandende stofzuiger opleveren.
7. As uit de houtkachel hoort niet in het gft afval, maar in de restbak.