Grijsbladige planten geven de tuin een bijzondere sfeer

Grijsbladige planten brengen rust in een tuin. Het grijze blad vormt een mooie, neutrale en dus ook rustige overgang naar de vaste planten of struiken die er naast worden aangeplant. Ook al doen planten met grijs blad denken aan streken rond de Middellandse Zee, ze kunnen ook in ons land prima toegepast worden in de tuin. Grijs blad heeft over het algemeen wel de voorkeur voor een zonnige en droge plek. Maar in de meeste tuinen is dat geen probleem. Grijsbladige planten mogen eigenlijk niet ontbreken in de tuin. Voor wie op zoek is naar de mogelijkheden is er volop keus voor grijsbladige bomen, struiken en vaste planten.

• Het effect van grijsbladige planten
• Grijs neutraliseert andere kleuren in de tuin
• Grijsbladige planten staan graag in de zon
• Combineren met grijze bladplanten
• Grijsbladige bomen
• Elaeagnus commutata (Zilverbladige olijfwilg)
• Eucalyptus gunnii
• Pyrus salicifolia "Pendula0 (Siertreurpeer)"
• Grijsbladige struiken
• Buddleja (Vlinderstruik)
• Lavandula (Lavendel)
• Grijsbladige vaste planten
• Artemisia (Alsem)
• Brunnera macrophylla "Jack Frost" (Kaukasisch vergeet-mij-nietje)
• Festuca glauca (Blauw schapengras)
• Perovskia atriplicifolia (Russische salie)
• Stachys byzantina (Ezelsoor)

Het effect van grijsbladige planten

Grijs neutraliseert andere kleuren in de tuin

Grijs is een neutrale kleur, ook in de tuin. Zo wordt grijs veel gebruikt als kleur voor de bestrating. De bekende betontegels, het grind en het tegenwoordig veelvuldig toegepaste natuursteen zijn daar bekende voorbeelden van. Een dergelijke verharding is heel neutraal en eist geen extra aandacht op. Naast het grijs in de verharding heeft elke tuin ook wel wat grijs in de beplanting. Zeker in de winter komt het grijs van sommige boomstammen en -takken opeens te voorschijn. Bij grijsbladige planten denken we al snel aan zonnige oorden, aan vakanties aan de Middellandse Zee. Aan planten die een mediterrane sfeer uitstralen en dus van nature niet uit Nederland komen. Voor de meeste soorten is dit ook inderdaad het geval. Maar toch kent ook ons land inheemse grijsbladige planten. Denk maar eens aan de vele populieren en wilgen die hier te vinden zijn.

Grijsbladige planten staan graag in de zon

Voor veel grijsbladige planten geldt dat zij de voorkeur geven aan een plekje in de zon. En dan het liefst ook nog op droge grond. Deze droge grond is zeker in de herfst en in de winter noodzakelijk. Staan dergelijke planten in een te natte omgeving dan zullen ze snel last krijgen van rottende bladeren. Grijze bladeren zijn goed bestand tegen felle zon. Het vaak behaarde en/of donzige blad biedt de plant extra bescherming tegen uitdroging en zonnebrand. Tijdens langdurige droogte is goed te zien, dat ze deze droogte prima kunnen hebben. Vaak opvallend beter dan de planten die er om heen staan. Uiteraard moeten ze ook voldoende water hebben, maar ze kunnen tijdens een droogteperiode wel een stootje velen. Het zijn neutrale en rustgevende elementen in de tuin. Een border vol kleur krijgt rust door er grijs aan toe te voegen. Bovendien komen de kleuren dan beter uit. Grijs heeft ook een ruimtelijk effect.

Combineren met grijze bladplanten

Ook de kleur grijs wordt al snel beïnvloed door de kleuren van naburige beplanting. Deze invloed is het minst bij lichtgrijze of witgrijze bladeren. Als het grijs gecombineerd wordt met de kleur violet, dan kan het grijs wat geler worden. In de nabijheid van oranje bloemen wordt grijs wat meer blauwgrijs. In combinatie met rood wordt het grijs wat groener. Over het algemeen kan gezegd worden dat grijs de overgang tussen verschillende kleuren verzacht en tegelijkertijd andere kleuren kan versterken. Grijsbladige planten staan fantastisch in een witte border. Het grijs vormt dan een neutrale overbrugging van de witte bloemen naar het onvermijdelijke groen. Zeker hardgroen wordt dan door het grijs wat zachter van kleur. Veel toegepast en bijzonder succesvol gebleken, is de combinatie van grijs met pastelkleurige bloemen.

Grijsbladige bomen

Elaeagnus commutata (Zilverbladige olijfwilg)

De Zilverbladige olijfwilg is een bladverliezende boom of grote struik, die een hoogte van 5 m. kan bereiken. Het blad glanst heel mooi zilverachtig aan beide zijden. De bloei en de daarop volgende vruchten zijn vrij onopvallend. Echt een boom om voor het blad aan te planten dus.

Eucalyptus gunnii

Een prachtige Eucalyptus, waarvan zowel de bast als het blad een prachtige grijze kleur heeft. Het blad verspreidt ook nog eens de heerlijke eucalyptusgeur. Het zilveren blad is ideaal materiaal voor boeketten en bloemstukken. De meeste eucalyptusbomen zijn in ons klimaat winterhard.

Pyrus salicifolia "Pendula0 (Siertreurpeer)"

De Pyrus salicifolia "Pendula" is een hele populaire grijsbladige boom en wordt in de moderne tuin veelvuldig toegepast. Het prachtige grijze blad en de mooie treurvorm maken het tot een bijzondere boom. De boom blijft vrij klein, verdraagt snoei goed en is dus ook voor de wat kleinere tuin goed te gebruiken.

Grijsbladige struiken

Buddleja (Vlinderstruik)

De Vlinderstruik doet zijn naam echt eer aan. Tijdens de bloei kan de struik volledig bedekt zijn met vlinders. Buddleja wordt elk voorjaar tot ongeveer 40 centimeter teruggesnoeid en loopt daarna weer helemaal uit met prachtige stengels waaraan de mooie grijze bladeren verschijnen. Deze snoei is rigoureus, maar levert wel een mooie gezonde en rijkbloeiende struik op. Vooral de verschillende soorten van de Buddleja davidii-groep worden veel aangeboden in de tuincentra. Buddleja davidii "Black Knight" (donker violet blauw) en Buddleja davidii "White Profusion" (wit) zijn prachtige vlinderstruiken.

Lavandula (Lavendel)

Misschien wel de bekendste grijsbladige plant is de Lavendel. Een kleine houtachtige en blad houdende struik die goed tegen droogte kan en graag in de zon staat. Ze zijn wel kwetsbaar, vooral te veel vocht kan al snel schade aanrichten. Ook strenge vorst is schadelijk voor het blad, maar een goede snoeibeurt in het voorjaar doet vaak wonderen. Lavandula kent ontelbare soorten, in bloemkleur variërend van wit, naar roze en diep paars. Let bij de aankoop goed op de winterhardheid, want er zijn hele bijzondere variëteiten die onze winters helaas niet doorstaan.

Grijsbladige vaste planten

Artemisia (Alsem)

Artemisia is een echte bladplant. Enkele soorten bloeien ook, maar dit gaat vaak ten kosten van het grijze blad. De bloemen worden daarom door de meeste tuineigenaren dan ook rigoureus weggeknipt. Zet Artemisia absoluut in de volle zon, krijgt hij te veel schaduw, dan zal het blad namelijk groener worden en verliest de plant al zijn sierwaarde. Enkele mooie en veel toegepaste soorten zijn:

• Artemisia ludoviciana "Latifolia"
• Artemisia stelleriana
• Artemisia "Powis Castle"

Brunnera macrophylla "Jack Frost" (Kaukasisch vergeet-mij-nietje)

Een plant die in zijn verschijningsvorm sterk doet denken aan het bekende vergeet-mij-nietje, vandaar de naam. Deze gelijkenis gaat inderdaad op, maar alleen voor de bloeiwijze en niet voor het blad. De soort "Jack Frost" is bijzonder aantrekkelijk vanwege zijn grote grijze bladeren, die ook na de bloei (in het voorjaar) er voor zorgen dat dit een heel aantrekkelijke plant is voor in de border. Als je na de bloei het blad helemaal afknipt, dan loopt de plant heel snel weer uit met mooi nieuw fris blad. Zo heb je de hele daarop volgende zomer een prachtige bladplant.

Festuca glauca (Blauw schapengras)

Weer eens heel iets anders, is deze blauwgrijze grassoort. Festuca glauca vormt mooie graspollen en is door de bladvorm vaak een welkome afwisseling in de border. Als eenling valt hij nauwelijks op, dus plant meerdere exemplaren bij elkaar voor een optimaal effect.

Perovskia atriplicifolia (Russische salie)

Hoewel deze plant aan de basis sterk houtachtig is, wordt hij meestal wel tot de vaste planten gerekend. De scheuten zijn witviltig en ook het blad is witgrijs. Een heel mooie plant, die heel onopvallend in de tuin staat, totdat hij laat in het seizoen (augustus-september) rijk bloeit met lange opvallende aren (violetblauw).

Stachys byzantina (Ezelsoor)

Stachys byzantina heeft prachtige behaarde grijze bladeren, die qua vorm doen denken aan het oor van een ezel. Het is een zodenvormende plant met een onopvallende bloeiwijze. Stachys byzantina "Big Ears" heeft extra groot blad en "Silver Carpet" heeft het mooiste grijze blad en bloeit niet. Een plant die in de meeste gevallen puur voor het blad wordt aangeplant en waarvan de bloemen over het algemeen gelijk worden weggeknipt.