Tomaten uit eigen tuin smaken het lekkerst

In de supermarkt en bij de groenteboer zijn het hele jaar door tomaten te koop. De smaak van deze tomaten is niet altijd even goed. Ze zijn vaak waterig en missen die heerlijk aparte smaak van zongerijpte tomaten. Wie deze heerlijke tomatensmaak weer wil proeven moet tomaten gaan kweken in de eigen tuin. Want tomaten uit eigen tuin smaken nog altijd het lekkerst. Daar kunnen de tomaten namelijk in de zon en aan de plant af rijpen. In de kas, op het terras of in de border; tomaten groeien overal. Met een klein beetje kennis en de juiste verzorging is jouw eigen tomaten-oogst eenvoudig binnen handbereik. Probeer gelijk allerlei soorten tomaten uit!

• Tomaten uit eigen tuin smaken het lekkerst
• Wanneer kun je tomaten zaaien?
• Tomaten zaailingen uitplanten
• De beste standplaats voor tomaten
• Tomaten dieven
• Tomaten en Phythopthora
• Verschillende soorten tomaten kweken
• Recepten met tomaten

Tomaten uit eigen tuin smaken het lekkerst

Het zelf kweken van tomaten is relatief eenvoudig. Helemaal voor diegene die in het bezit is van een eigen kas. De warmte in de kas zorgt al snel voor een goede vruchtzetting en daarop volgend voor een grote oogst. Maar ook in de volle grond of in een pot op het terras kunnen tomatenplanten goed gedijen en voldoende rijpe en smakelijke vruchten leveren.

Wanneer kun je tomaten zaaien?

Al vroeg in het jaar, vanaf februari, kan hiermee begonnen worden. Zaai in speciale zaaigrond en zorg dat de zaadjes zo´n 2 tot 3 cm. diep liggen. Om te kiemen is een temperatuur tussen de 18° en de 25° graden nodig. De vensterbank in een verwarmde ruimte is de ideale plaats om de zaden te laten kiemen. De zaailingen kunnen verspeend worden, zodra de plant (naast de zogenaamde kiemblaadjes), 2 tot 3 blaadjes heeft. Plant de sterkste zaailingen over in een apart potje en laat deze zich verder ontwikkelen bij een temperatuur tussen de 18° en de 20° graden.

Tomaten zaailingen uitplanten

Vanaf half april, mede afhankelijk van de temperatuur, kunnen de planten op hun definitieve plaats in de kas geplant worden. Let nog wel op voor late nachtvorst! Tomaten die uiteindelijk naar buiten gaan, moeten eerst langzaam afgehard worden. Dit betekent dat ze langzaam moeten wennen aan de temperaturen buiten het huis of buiten de kas. Door de planten ongeveer 1 tot 1,5 week overdag buiten te zetten en ’s nachts weer binnen te plaatsen, zullen ze langzaam wennen aan de koelere temperaturen. Door dit afharden ontstaan gezondere en stevigere planten. Voor het definitief buiten uitplanten in de volle grond kan het beste gewacht worden tot na de IJsheiligen (15 mei). Na deze datum is de kans op nachtvorst nihil.

De beste standplaats voor tomaten

Tomaten kunnen in ons klimaat prima buiten aangeplant worden. Tomaten in de volle grond zullen wel later afrijpen dan tomaten uit de kas, bovendien blijven de planten vaak ook kleiner. Voor de beste standplaats moet rekening gehouden worden met de warmtebehoefte van de plant. Een zonnige standplaats is daarom erg belangrijk. Maar kijk weer uit voor te fel zonlicht. Hierdoor kleuren de tomaten niet goed en bovendien gaan de tomaten dan snel barsten. Plant de jonge tomatenplantjes aan in goed bemeste tuingrond. Zorg gelijk voor goede steun van de plant in de vorm van een tonkinstok. Zorg voor een ruime hoeveelheid compost in het plantgat en geef in het begin veel water. Als de tomatenplanten eenmaal goed aangeslagen zijn, dan kunnen de wortels van de planten zelf op zoek naar water.

Tomaten dieven

Tijdens de ontwikkeling van de plant moet deze voortdurend gediefd worden. Dieven betekent dat de jonge scheuten, die zich vormen in de oksels van de zijtakken, direct verwijderd moeten worden. Voor mooie en goed gerijpte tomaten moet de plant ook getopt worden. Als zich 4 of 5 mooie takken met trossen gevormd hebben, dan kan de top uit de plant gehaald worden. De tomatenplant zal nu alle energie steken in het goed ontwikkelen van de vruchten en niet meer in de groei van de plant.

Tomaten en Phythopthora

Tomatenplanten buiten in de volle grond zijn erg kwetsbaar en worden gemakkelijk aangetast door de aardappelziekte of Phythopthora. Eenmaal aangetast betekent dit het einde van de plant en de vruchten. De schimmel zorgt binnen een paar dagen voor zwarte bladeren en aangetaste vruchten. Phythopthora slaat vooral toe in natte periodes. Tomatenplanten in de volle grond kunnen het beste beschermd worden tegen te veel vocht op de plant. Plaats ze onder een afdakje van folie op stokken. Zo worden ze niet te nat en kan de wind nog wel door de planten waaien. Dit houdt de planten droog en voorkomt mogelijke aantasting met Phythopthora. Tomatenplanten in de kas zijn veel minder gevoelig voor aantasting met deze ziekte. Dat tomatenplanten gevoelig zijn voor de aardappelziekte, heeft te maken met het feit dat ze tot dezelfde familie behoren als de aardappels. Het gaat dan om de familie van de Nachtschade (Soloanaceae). Voor wie tomaten niet zelf zaait, maar de planten kant-en-klaar koopt, is het advies om geënte tomatenplanten te kopen. Deze zijn wel duurder, vanwege het arbeidsintensieve werk, maar deze tomatenplanten zijn immuun tegen veel ziektes.

Verschillende soorten tomaten kweken

Er bestaan veel verschillende soorten tomaten. Verschillend in vorm, groeiwijze én in kleur. Wie wil experimenteren met bijzondere soorten kan zich uitleven en bijvoorbeeld roze of zwarte tomaten telen. Maar laten we ons even beperken tot de soorten die het meest worden aangeboden in het groentenschap:

• Cherrytomaatjes
• Pruimtomaten
• Ronde tomaten
• Snacktomaten
• Trostomaten
• Vleestomaten

Cherrytomaatjes

Cherrytomaatjes zijn de kleinste tomaten die in de winkel liggen. Het zijn stevige en sappige tomaatjes, die heel geschikt zijn om als snack te eten. Maar ook in een salade zijn ze heerlijk. Bij de ruimer gesorteerde groenteman vindt je, naast de bekende rode cherrytomaat, ook oranje en gele soorten.
Cherrytomaatjes worden aan de tros geplukt en verkocht.

Pruimtomaten

De pruimtomaat dankt zijn naam aan de ietwat spitse vorm die hij heeft. Deze doet denken aan de vorm van een pruim. Pruimtomaten groeien in trossen en worden zo ook in de winkel aangeboden.

Ronde tomaten

Met ronde tomaat wordt door de kwekers de klassieke tomaat, zoals we die allemaal het beste kennen, aangeduid. De meeste tomaten zijn natuurlijk rond, maar dit is de aanduiding voor de meest geteelde en verkochte tomaat van Nederland. Ronde tomaten worden los (dus niet aan de tros) verkocht.

Snacktomaten

Eén van de nieuwste soorten is de snacktomaat. Een heerlijke, iets zoetige tomaat met een langwerpige vorm. Vanwege de zoetere smaak worden ze ook wel snoeptomaten genoemd. Ze zijn speciaal bedoeld als snack en worden verkocht in een luxe verpakking. Ze zitten in een soort doorzichtige cocktailshakers en zijn eenvoudig mee te nemen.

Trostomaten

Dit tomaten ras dankt zijn naam aan de wijze waarop hij in de winkel wordt aangeboden: in trossen. Trostomaten blijven langer aan de plant, dan tomaten die los verkocht worden. Door het langer afrijpen aan de plant hebben trostomaten meer smaak.

Vleestomaten

Vleestomaten zijn grote dikke, wat minder aantrekkelijke tomaten. Ze bevatten weinig sap en pitjes, maar wel heel veel vruchtvlees. Dit maakt ze heel geschikt voor het verwerken in soepen, sauzen en roerbakgerechten. Een vleestomaat is niet zo lekker om uit de hand te eten, mede door de stugge schil.

Recepten met tomaten

Voor een kok met een beetje fantasie is de tomaat onmisbaar in de keuken. Hij is in eindeloos veel gerechten toe te passen. Vanwege de kleur is het, zeker in salades, een welkom ingrediënt.
Hieronder volgen twee basis recepten met tomaten.