Tuinontwerp, van ontwerp tot uitvoering

Een tuinontwerp vergt veel tijd en onderzoek. Zelf de perfecte tuin samenstellen is natuurlijk geweldig, maar er komt veel meer kijken bij een tuinontwerp. Heeft u gedacht aan de bedrading naar het tuinhuisje? Over hoe groot dat leuke wilgje over 10, of 20 jaar is? En of u wel echt wilt bezuinigen op de bestrating? Als u nu tijd steekt in het ontwerp zal de tuin alleen maar een passie voor u zijn in de toekomst en u veel ellende en miscalculaties besparen.

Tuinontwerp

Een tuinontwerp lijkt voor sommigen leuk en simpel, maar vergis u vooral niet, een tuin vraagt een hoop onderhoud en slechte keuzes zijn erg snel gemaakt, het is aan te raden om een goede hovenier in huis te halen voordat u begint met ook maar een deel van de aanleg. Zorg wel dat een een idee heeft van hoe het eruit moet gaan zien, open? of gesloten? heggen? vijver? kindveiligheid? Allemaal zaken waar u rekening mee moet houden. Hieronder vind u een gehele lijst van zaken waar u zeker even over na moet denken. Erg handig voor u in het diepe duikt met een hovenier. Ze hebben mooie boeken en kunnen geweldige tuinen tekenen en tegenwoordig hebben ze ook geweldige computerprogramma's maar het is altijd fijn om te weten waar u mee bezig bent, al is het maar de basis.

Bronnen van inspiratie

Boeken en internet zijn een geweldige manier om informatie te krijgen over tuinaanleg, maar als u echt van tuinen houdt is het aan te raden om naar 'open tuinen' en botanische tuinen te gaan om ook daar inspiratie op te doen. Ga naar boekhandels die botanische boeken verkopen, deze boeken bevatten ook vaak telefoonnummers en contactadressen voor diverse soorten tuinen die u kunt bezichtigen of u kunt naar gespecialiseerde kwekerijen gaan op zoek naar verfijnde plantensoorten die net iets anders groeien of kleuren als hun zusjes. Vergeet echter niet dat, als u naar een tuincentrum gaat, u niet vergeet dat de tuin er het hele jaar mooi uit moet zien, bloemen bloeien maar op bepaalde momenten in het jaar, dus uw tuin volstoppen met bloemen die u al bloeiend uit het tuincentrum hebt gehaald is echt zonde, een maand later zijn ze uitgebloeid en zit u met een bloemloze tuin. Ook de planten die niet bloeien op het moment dat u het tuincentrum bezoekt kunnen een ware pracht zijn later of vroeger in het jaar.
Voor meer informatie over tuinbezichtigingen kunt u ook de volgende nummers bellen:

• Nederlandse tuinstichtring: 020-6235058
• Belgium Flower Arrangement: 91-227707

Vorm en inhoud

Belangrijk is dat er zowel naar het huis als de omgeving word gekeken om een mooi geheel te kunnen smeden, huur een gecertificeerd iemand in, deze persoon kent alle alternatieven, variaties, materialen, soorten en combinaties die mogelijk zijn en deze persoon zal ook zeker rekening houden met het huis zelf.

Intensief of onderhoudsvrije tuin?

Een tuinontwerp werkt volgens een zeer belangrijk stappenplan. Belangrijk is dat u zich een beeld vormt van wat u wilt. Begin met uzelf te vragen of u graag een tuin heeft die zo weinig mogelijk onderhoud vraagt of dat u just graag tuiniert en niets liever doet als ontspannen uw tuin onderhouden. Dit is een van de eerste en belangrijkste zaken. Een tuin die veel onderhoud vraagt maar niet onderhouden wordt is één groot rampenplan en zal uiteindelijk leiden tot een totaal nieuwe tuinaanleg. Vergeet echter niet dat, zelfs met een onderhoudsvriendelijke tuin, er hier en daar toch nog gesnoeid moet worden of gras gemaaid moet worden.

Wat wil ik in mijn tuin?

Maak een inventarisatie van wat u in uw tuin terug wilt zien. Het kan zijn dat uw idee bij de tuin volledig onrealistisch is, maar dit idee kan met een professioneel persoon wel omgesmeed worden tot een realistisch ontwerp. Vraag uzelf of een een hek of een heg wilt, moet het een bepaald design hebben? Griekse tuin? Een tuin uit de renaissance tijd? Of gewoon een kindvriendelijke tuin? Zaken als verlichting en bijvoorbeeld een vijver zijn ook van erg groot belang, dit soort zaken vragen om graven in de grond, dit wilt u niet doen als er net een mooie grasmat is aangelegd.

Meestal is er sprake van een al bestaande tuin, negen van de tien keer is het aan te raden om de tuin slechts aan te passen aan uw eisen in plaats van een volledig nieuwe tuinaanleg te starten. Is dit het geval dan is het aan te raden om te beginnen met uzelf te vragen wat mag blijven staan en wat echt weg moet.

Buren en wetgeving

Een vervelend maar toch erg belangrijk onderwerp: Wetgeving. Geloof het of niet, maar er zijn wel degelijk wetten met betrekking tot tuinaanleg. Het zijn geen drastische zaken maar ze mogen zeker niet genegeerd of vergeten worden want op langer termijn kunnen ze veel ellende met zich mee brengen.

Buren

Misschien hebt u geluk en heeft u hele vriendelijke buren die graag samen met u een nieuwe haag willen planten en ook onderhouden, vergis u niet, een haag moet aan twee kanten onderhouden worden wil deze ook maar enigszins mooi blijven, maar velen van ons zullen te maken krijgen met buren die of niet de tijd hebben of er zelfs alles aan zullen doen om je maar lekker dwars te kunnen zitten. Weet dus met wat voor mensen je te maken hebt, heb je erg lastige buren: Neem geen risico en plaats een hek net aan op uw eigen grond, zo kunnen uw buren u niks maken. Vergeet ook vooral niet dat uw buren kunnen verhuizen, wat nu een mooie oplossing is kan nadat de buren verhuisd zijn één grote nachtmerrie worden.

Verder is het ook zaak om, als u bomen en heesters plant, deze als u alle eventueel toekomstige ellende wilt voorkomen een stuk van de erfafscheiding te plaatsen, namelijk:

Een gezamenlijke heg is in het voordeel van beide partijen en scheelt ook heel erg in de kosten en ruimte maar wat nu een zegen is kan in de toekomst een vloek worden. Een deel van het conflict kan echter opgelost worden door aan te bieden om beide kanten van de heg te onderhouden. Er zijn mogelijkheden genoeg, maar houd wel overal rekening mee!

Kruispunten

Grenst uw tuin aan een kruispunt? Dan mag de beplanting niet te hoog of te breed zijn, de eisen kunnen per gemeente verschillen dus het is aan te raden om bij de gemeente te raad te gaan over dit soort zaken. Deze regel is ingesteld met oog op verkeersveiligheid, een dicht begroeid kruispunt is een gevaarlijk kruispunt en ook een schattig klein heestertje wordt op een gegeven moment een groot gevaarte, dit kan ongelukken veroorzaken maar ook veel problemen en ook kosten voor u, want een boom verwijderen kan in de duizenden euro's oplopen.

Gemeentegrond gekocht of in bruikleen

Het is een mooie manier om uw tuin te vergroten maar vergis u niet in wat wel of niet mag. Vaak als het plan al bij u op is gekomen zal u zich vastbijten in de koop, maar vergeet niet dat de verkoop vaak gepaard gaat met een hoop regeltjes, zo kan het zijn dat er bedrading boven of onder de grond loopt, hoge bomen met diepe beworteling is dan ook uit den boze. Ook mag er meestal niks op gebouwd worden, het tuinhuisje verstoppen achter in de tuin is dus vaak al geen optie.

Ziekten

Sommige bomen zijn erg gevoelig voor ziekten, vruchtbomen zijn hier een van. De perevuurziekte verspreidt zich enorm snel, dit geldt ook voor bomen zoals de Meidoorn, Cotoneaster en de Vuurdoorn. Als u ze al plant doe dit dan spaarzaam. De Iep is ook een bijzonder gevoelige boom, de iepenziekte heeft zich al over heel Europa verspreidt.

Er is geen wetgeving over dit soort ziekten maar het is zeker zaak om hier rekening mee te houden. Mocht er een ziekte bij uw planten geconstateerd worden dan kan het zo maar zijn dat de gemeente via de één of andere weg van u zal eisen dat u de bomen op eigen kosten verwijdert.

Amerikaanse vogelkers

De Amerikaanse vogelkers is in Nederland verboden. Het is een uitheemse plantensoort die zo enorm goed gedijt in Nederland dat het inheemse plantensoorten bedreigd, deze planten vormen een echte plaag, u wilt ze zelf echt niet in de tuin hebben en als ze bij u gezien worden is er een grote kans dat u problemen krijgt hiermee. Laat u op de markt ook niet verleiden tot de aankoop van deze plant, ook de verkoop is verboden, maar zo zijn er wel meer dingen verboden en toch nog in gebruik.

Bomenkeuze
Populieren en Wilgen zijn goedkoop ze groeien snel en een kleine tuin is niet geschikt voor dit soort bomen. Ze verdrukken de kleinere bomen en planten en zullen mettertijd verwijderd moeten worden. Dit zijn dure geintjes die tot in de duizenden euro's op kunnen lopen. Vergis u ook niet in andere bomen, bij andere bomen is er zelfs een kapvergunning van de overheid nodig. Als u nieuwe bomen aanplant zult u waarschijnlijk de uiteindelijke grootte niet meemaken.

Het stappenplan

Stap 1: De basisvormen

Neem een vel papier, teken de tuin op schaal en maak alleen een basisschets, bomen, kosten, planten, bloemen, laat dat allemaal achterwegen en houd u slechts bezig met de lijnvorming. Een tekening met een schaal van 1:100 is gebruikelijk. Meet de tuin, teken ramen en deuren en maak een aantal kopieën zodat u verschillende ontwerpen kunt maken zonder weer helemaal opnieuw te hoeven beginnen.

Stap twee

Kinderen en de toekomst

U besluit of u ronde of strakke vormen wilt en vraagt uzelf dan waar u het terras wilt (houd rekening met temperatuur en zon stand, soms is in de zomer een beetje schaduw ook fijn). Voeg vervolgens zaken toe als een zandbak of speeltuin als er sprake is van kinderen. Plaats deze vlakbij het terras, dit geeft gezelligheid en u kunt de kinderen zo goed in de gaten houden. Vraag uzelf ook wat u daar wilt hebben als de kinderen groot zijn, het is een deel van de tuin die goed zichtbaar is vanuit het huis en ook vanaf het terras. Misschien wilt u daar wel een vijver hebben of een mooi standbeeld of fontein.

Dubieuze objecten

Dubieuze objecten zoals schommels, schuren en zandbakken kunnen een geheel gaan vormen met het huis of de tuin als de juiste kleuren en materialen gebruikt worden. Maak bijvoorbeeld een houten zandbak in plaats van een blauwe plastic schelp-zandbak.

Bestrating
De bestrating is ook een erg belangrijk punt, een tuinontwerp kan staan of vallen bij een goede tegel of linkerkeuze. Vraag uzelf wat bij het huis past en wat u eraan uit wilt geven. Hout is erg mooi maar kan ook erg glibberig worden, tegels zijn weer niet geschikt voor ronde vormen en klinkers zijn vaak duurder in de aankoop en aanleg, allemaal zaken waar u rekening mee moet houden.

Hoogteverschillen

Een tuin dat naar achteren omhoog loopt kan van zichzelf kleiner lijken, door afloop lijkt een tuin weer groter, een horizontale tuin brengt rust. Geef gewilde hoogteverschillen aan op de kaart maar als de tuin kleiner is als 100m2 is het aan te raden om een vlakke tuin aan te houden. Een tuin van deze grootte wordt visueel kleiner op deze manier.

Stop geen geld in het kopen van grond, onthoud dat alleen al door bestrating en bijvoorbeeld het graven van een zandbak of een vijver al veel grond vrij komt, deze grond kan gebruikt worden voor verhogingen. Als u tekort komt kunt u altijd nog bij bestellen.

Drainage

Nederland is een nat land en sommige delen zijn dusdanig nat dat het aan te raden is om drainage aan te leggen onder de tuin. Of dit een oplossing is voor uw probleem of dat dit überhaupt nodig is kunt u het beste overleggen met een specialist.

De tuin, twee kanten uit

De tuin moet er mooi uit zien vanuit het huis, het grootste deel van het jaar zitten we toch binnen dus de tuin moet een plaatje zijn vanuit huis gezien, maar andersom moet het ook mooi zijn, de tijd dat we wel buiten zijn mag niet verwaarloosd worden. Zorg dat de tuin ook vanuit de tuinkant mooi is, dit is zeker belangrijk als u graag zo veel mogelijk buiten bent.

Ook kunt u er voor kiezen om een tuin vanaf de straat mooi te laten zijn, dit is een overweging die genomen kan worden voor bedrijfspanden. Een strakke mooie tuin kan het vertrouwen van de klant in uw capaciteiten en ordening vergroten.

Inkijk

Wilt u lekker naar wandelaars in het park kijken of ligt u liever privé te zonnebaden in uw eigen achtertuin? Met een heg, haag of hek gaat u niet over één nacht ijs. Op dit moment van het design maakt het nog niet uit wat u gebruikt, maar het is wel van belang dat u aangeeft hoe hoog en breed deze afscheiding moet zijn. Ook kunt u er voor kiezen om een stuk heg haag of hek uit te laten steken in uw eigen tuin om verborgen hoekjes te creëren die op hun eigen manier erg interessant kunnen zijn.

Blikveld

U heeft nu een aardig ontwerp staan. Teken een stippellijn tot waar u de tuin in de toekomst ongeveer visueel kunt zien vanuit het huis. Dit is erg belangrijk voor de wijze van beplanting.

Grote objecten

Sommige mensen hebben niet genoeg aan een tuin vol bloemen en planten en willen graag een vijver, een bank, een pergola, standbeeld, grote bloempotten, een tuinhuis of een prieeltje in hun tuin, behoort u tot die mensen, beslis dan nu waar deze zaken moeten komen staan.

Hoe bestraat ik mijn paden

Ongetwijfeld een vraag waar u al eerder over heeft nagedacht bij het onderdeel 'bestrating', buiten houten en stenen traditionele paden kunt u ook graspaden aanleggen, al kosten deze paden wel veel onderhoud, u moet de randjes namelijk et de hand bijhouden. Grint is natuurlijk ook een optie, maar dit heeft ook zo zijn voor- en nadelen. Voordelen zijn dat de kans op inbraak verlaagt. Een inbreker laat liever niks van zijn aanwezigheid merken, grint helpt daar nou eenmaal niet zo bij, maar, kinderen kunnen ook gaan spelen/gooien met grint, met alle gevolgen van dien. Denk ook aan de kosten, het goedkoopste zijn grote vierkante bestrating, het is makkelijk en goedkoop aan te leggen al is het meestal niet zo mooi, maar als u een praktische goedkope tuin wilt met weinig onderhoud is dit een goede optie. Denkt u toch aan klinkers: Verwacht dan een hoger prijskaartje en heeft u geen of weinig ervaring met bestrating: Doe dit dan niet zelf, daar krijgt u alleen maar ellende mee. Huur iemand in die ervaring heeft in bestraten. Belangrijk: De eerste persoon die u inhuurt bij de aanleg van de tuin is de tegellegger! Hij haalt veel zand weg op de plekken waar tegels komen, dit zand moet ergens naartoe, de tegellegger kan u verder helpen met juiste drainage van de tuin, afvlakken of verschillende levels creëren. Mocht u krap in de tijd zitten met de jaargetijden: Wacht met de beplanting tot het volgende jaar. Vergeet ook niet om te denken aan eventuele bedrading voor verlichting, stopcontacten etc. Kijk hiervoor ook onder het kopje 'tuinverlichting'.

Vijvers
Vijvers zijn een heel biologisch systeem op zich, vergis u niet wat er allemaal bij het aanleggen en houden van vijvers komt kijken. Folievijvers zijn goedkoper maar gaan snel kapot, voorgevormde vijvers zijn lastig bij het aanleggen, de vijver moet helemaal precies passen om lucht, en dus ongelijke druk met lekken als gevolg te voorkomen. De echte doe-het-zelver maakt een vijver uit beton. Als u een vijver aanlegt moet u rekening houden met de zicht vanuit het huis en de stand van de zon; teveel zon is funest maar een gebrek aan zon brengt ook problemen met zich mee.

Gazon

In veel tuinen vormt het gazon een belangrijk middelpunt. Het creëert ruimte, geeft overzicht, indien goed onderhouden geeft het ook vrij weinig onderhoud en het is ook gewoon mooi. Maar voor wat voor gazon kiest u precies als u een volkomen nieuw gazon aan moet leggen? En wat vergt het aan onderhoud? Zorg dat u goed op de hoogte bent zodat u weet waar u voor kiest.

Bomen en stuiken

De meeste bomen doen er lang over om groot te worden, het is dus zaak om ze zo snel mogelijk te planten. Vergeet niet: Bomen worden groot, geef bomen voldoende ruimte, plant u andere bomen of stuiken vlakbij dan loopt u het risco dat ze elkaar gaan verdringen. Baalt u van de lege ruimtes om nieuwe bomen? Plant daar dan éénjarige planten totdat de boom een aanzienlijk formaat heeft gekregen.

Voor struiken geldt hetzelfde, zorg dat u goed weet welke bomen en struiken gesnoeid moeten worden en hoe dit in zijn werk gaat. Dit zal u een hoop helpen bij de onderhoud van uw tuin.

Privacy

Nu komt u weer terug op de inkijk van uw tuin. Vraag u af wat voor heg, haag of hek u wilt. Laat u adviseren door de diverse mogelijkheden, zelfs binnen bepaalde plantensoorten zijn er verschillende typen. Denk aan de onderhoud, de meeste heggen vergen veel snoeiwerk, een hek daarentegen eist nauwelijks onderhoud maar is niet altijd even mooi of geschikt in een tuin.

Tuinverlichting
Niet geheel onbelangrijk. Overleg met de tegellegger waar bedrading moet lopen, het is zaak dat dit aangelegd wordt voordat er enige beplanting of bestrating de tuin in gaat.

Verlichting vlakbij het huis vergroot het huis en het schrikt inbrekers af. Verlichting bij de deur en tuintrappen zijn noodzakelijk voor gemak en veiligheid. U kunt er ook voor kiezen om verlichting langs de bestrating aan te laten leggen. Vergeet ook vooral niet de verlichting bij de vijver, schuur, kas en extra stopcontacten op plekken waar u denkt deze nodig te hebben voor snoeien of bijvoorbeeld de grasmaaier en de pomp van de vijver.

Het beste is om een vakman in te huren en samen met hem de mogelijkheden te bespreken. Houd veiligheid altijd in het oog en maak een plattegrond met waar de bedrading precies loopt. Dit is fijn voor u en eventuele nieuwe bewoners.

Trappen

Een vuistregel bij trappen aanleggen: Alles minder dan 15 cm is niet de moeite waard! U kunt dit beter glooiend aan laten leggen. Maak de trappen relatief breed, net zoals de paden. Plantbegroeiing zal mettertijd een deel van de treden in beslag gaan nemen.
Legt u een betonnen trap aan, zorg dan dat er een fundering is van minimaal 60 cm om verzakking en barsten te voorkomen.
Spoorbielzen zijn erg mooi maar ook spekglad. Als u deze beitst gebruik dan milieuvriendelijke beits, andere soorten beits zullen de omliggende planten verschroeien of zelfs doden.

Betonnen trappen kunnen bijzonder mooi zijn als u ze met rust laat, na een jaar tijd zal er al algengroei op vormen en het krijgt hierdoor een bijzonder en oud uiterlijk. Karnemelk bevorderd dit proces.