Het ontwerpen van een beplantingsplan

In een nieuw tuinontwerp neemt de beplanting een belangrijke plaats in. Beplanting geeft een tuin structuur, het biedt beschutting, zorgt voor diepte- en hoogtewerking en geeft schaduw. Bij het kiezen van de beplanting is de hoeveelheid licht, de bodem en de standplaats van belang. De meeste planten groeien beter in vruchtbare, waterdoorlatende grond. Andere aandachtspunten zijn: de kleur, vorm, geur, hoogte en de bladvorm. Omdat er zoveel aandachtspunten zijn is het handig om eerst een beplantingsplan te maken.

Vruchtbare of arme grond?

Een plant groeit beter als er rekening wordt gehouden met de ligging van de tuin en de soort grond. Elke plant stelt andere eisen.
Tuingrond kan variëren van klei tot zand. Kleigrond is vruchtbare grond, maar het blijft in de winter erg nat en in de zomer droogt het hard op. Door split en mest door de kleigrond te spitten verbetert de bodemstructuur en wordt de grond beter waterdoorlatend.
Zandgrond is arme grond, het warmt snel op, maar houdt geen vocht en voedingsstoffen vast. Zandgrond kan worden verbeterd met compost.

Hoe test je de zuurgraad van de grond?

Naast de soort grond is ook de zuurgraad van belang. Of de grond zuur of basisch is kan worden bepaald door de pH waarde te testen met een testset. Deze is te koop bij een tuincentrum. Zeven is neutrale grond, onder de zeven is zuur en boven de zeven is kalkhoudende grond. Zure grond is geschikt voor planten die houden van zure grond zoals de rododendron. Basische (kalkrijke) grond is geschikt voor bijv. heesters en mediterrane kruiden.

De ligging van de tuin

De ligging van de tuin heeft invloed op de hoeveelheid zonlicht en wind. Een tuin die op het zuiden of westen ligt is warm en zonnig en een tuin die op het noorden of oosten ligt is koel en heeft meer schaduw. Bij stadstuinen is de temperatuur in de tuin hoger dan op het platteland omdat de warmte tussen de muren blijft hangen. Bij een tuin die op een helling ligt gaat de kou naar het laagste punt. Als het daar niet weg kan verzamelt de koude lucht zich wat schade toe kan brengen aan niet winterharde planten. Een tuin dicht bij zee vangt veel wind waardoor de keuze in de beplanting wordt beperkt.

Een tuin dicht bij de zee

In tuinen die dicht bij de zee liggen heeft de wind vrij spel. Om de wind te breken kunnen hagen worden geplant. Hagen beschermen kwetsbare planten. Lange stelen breken minder snel af. Planten die het goed doen in een tuin aan zee zijn o.a. lavendel, grassen, (helmgras) rozemarijn en olijfwilg.

Een beplantingsplan maken met volwassen beplanting

Ga bij het tekenen van een beplantingsplan altijd uit van de afmeting die een volwassen plant krijgt. Als planten te weinig ruimte krijgen kunnen ze niet goed groeien. Als je kunt beschikken over een ruim budget dan kun je kiezen voor de aanschaf van volwassen beplanting. De planten kunnen vervolgens in banen worden geplant of in driehoeken. Een combinatie van hoge (hagen en bomen) en lage beplanting zorgt voor diepte in de tuin, het maakt een tuin spannender, geeft schaduw en beschutting (zon, wind, regen) en zorgt voor privacy.

Kies voor beplanting die bij de stijl van het huis past en let hierbij op de volgende punten

• Planten die op de juiste plek staan, in goede grond, groeien beter en dat voorkomt teleurstelling, tijd en geld.
• De hoogte, vorm en structuur van verschillende soorten planten moeten bij elkaar passen.
• Houd rekening met de seizoenen zodat de tuin het hele jaar boeiend blijft. In het voorjaar zorgen bollen zoals blauwe druifjes, tulpen en narcissen voor kleur. In de zomer is er keuze genoeg uit bloeiende vaste en éénjarige planten. In de herfst zijn de grassoorten heel mooi. Bomen of heesters met opvallend gekleurd blad geven ook kleur aan een tuin. In de winter is de structuur van de tuin belangrijk en groenblijvende beplanting. De helleborus, winterviolen, toverhazelaar en sneeuwklokjes bloeien ook in de winter.
• Plant grotere groepen planten van één soort voor een groter effect en een rustige uitstraling.
• De geur die sommige planten afgeven kan belangrijk zijn in het ontwerp. Mensen die van geurende planten houden kunnen deze bijv. in de buurt van een terras planten.
• Het blad van de plant is minstens zo belangrijk als de bloem omdat het blad meestal langer zichtbaar is dan de bloem.

Voorkom onkruid door bodembedekkers

Bodembedekkers vullen de lege plekken in de border op. Een goed gevulde border voorkomt onkruid. Alleen in het voorjaar als de border nog niet gevuld is zal er regelmatig gewied moeten worden. Verwijder het onkruid en laat het niet liggen om te voorkomen dat het opnieuw gaat groeien.

Kleur in de border

Borders kunnen worden aangelegd op kleur, maar ook in contrasterende kleuren (rood en groen) of in harmonieuze kleuren. Geel en oranje zijn warme kleuren. Paars en blauw zijn koelere kleuren. Contrasterende kleuren liggen tegenover elkaar in de kleurencirkel. Harmonieuze kleuren liggen naast elkaar in de kleurencirkel.