De tuin, terug naar de natuur

Terug naar de natuur met je tuin wil niet zeggen dat je je tuin maar moet laten verwilderen. Dat neemt niet weg dat je je tuin redelijk de vrije loop kan laten als je er een basisplan onderlegt. Geen gestileerd geheel, maar wel wat elementen waarom de tuin zich kan vormen.

Uitgangspunten

Ook een tuin die je laat verwilderen is niet de tuin waar je gewoon het onkruid welig laat tieren. Je laat, enigszins gecontroleerd, de natuur in je tuin wel de vrije loop. Maar wil je dit met beleid kunnen doen, dan heb je wel wat uitgangspunten nodig die je helpen om, om het basisontwerp heen, de natuur verder aan de slag te zetten.

Blikvangers in de tuin

Natuurlijk is het afhankelijk van de grootte van je tuin, je smaak qua tuin en hoe natuurlijk je het wilt hebben. Maar als je bepaald hebt waar belangrijks accenten moeten komen, kan je er verder de natuur omheen laten werken. Zo kan een waterpartij een bron zijn waarom je omheen werkt. Geen gestileerde strakke vijver met een hardhouten of natuurstenen vloer eromheen, maar een aangelegde diepe kuil (bijvoorbeeld met vijverfolie) waar je aan de zijkanten ruimte laat voor planten die zich aan de oever van water vestigen. Eromheen kunnen dan verwilderde rietsoorten groeien en mogelijk laat je ook nog wat in de vijver aan groen ontstaan (al dan niet met vissen). Zorg bij een vijver wel dat je ook het water zijn natuurlijke bronnen van zuurstof laat krijgen.

Maar ook een ruimte waar je lekker buiten kunt zitten en waar omheen gewerkt kan worden is niet verkeerd. Natuurlijk moet er geen strak vloertje gelegd zijn en werkt hout sowieso natuurlijker, maar er zijn ook varianten in stenen die wel bij een natuurlijke tuin passen. Een blikvanger op een grote open plek in de tuin, is wel iets waar je voldoende ruimte omheen moet laten. Een zitje in dezelfde ruimte kan het effect van een mooie blikvanger (kunst, zonnewijzer of ander object) weghalen. Ben alert wat je in de buurt zet van iets degelijks. In je open ruimte meer dan groot genoeg, dan is het geen probleem, maar waak er voor dat het niet te propperig wordt. Met een volle tuin kan dat net het gewenste effect weghalen.

Heb je iets wat je heel nadrukkelijk in je tuin verwerkt hebben, bepaal dit dan en bedenk tijdig of je er licht bij wilt hebben. Kabels kunnen beter in een lege tuin gelegd worden. Pas als een aantal belangrijke zaken in de tuin bepaald zijn, en dat kan ook een oude prominente boom in je tuin zijn, kan je verder met je plan.

Aanleg

Natuurlijk wil een natuurlijke tuin niet zeggen dat er niets in hoeft. Maar als je bepaalde planten zet die bijen opleveren, dan betekent dit ook dat die bijen iets meebrengen, nl. zaadjes van andere planten waar ze eerder een bezoek gebracht hebben en dan laat je de natuur zijn werk doen.
Planten die niet langs een oever gedijen, zullen daar ook niet tot bloei komen, zo kristalliseert de natuur zichzelf uit. Wat overigens niet betekent dat je bijvoorbeeld brandnetels die je liever niet hebt, gewoon kunt verwijderen. Die groeien zo gemakkelijk en de kans is dus groot dat je ook planten tegen gaat komen, die je niet wilt hebben.

Gecontroleerd verwilderd

Maar belangrijk bij een natuurlijke tuin is zoveel mogelijk de natuur zijn werk laten doen en af en toe een blik werpen of een bepaalde plant een andere niet overwoekert of ontstaat er niet een gedeelte in de tuin wat je niet mooi vindt. Tja, dan kan je of de natuur toch zijn gang laten gaan of ingrijpen.

Door bepaalde vrouwelijke en mannelijke planten zelf te planten en die verder hun gang te laten gaan, zal er ook iets ontstaan waar de mens een hand in heeft gehad, maar wat de natuur verder vorm gegeven heeft. Het is in deze letterlijk en figuurlijk waar je van houdt. Het gaat te ver om de soorten te benoemen, temeer ieders smaak natuurlijk anders is.

De natuur een handje helpen?

Wil je wat tempo zetten in het natuurlijke proces van je tuin, werk dan ook met grassen. Veel soorten woekeren snel en dat geeft in relatief korte tijd wat body aan je tuin. Ditzelfde geldt voor bamboe, als in het geen je voor ogen hebt bamboe past, is dat prima te doen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de iets langzamer groeiende zwarte bamboe. De lange stengels van deze bamboe zijn zwart, wat een mooi effect geeft.

Kleuren

Bepaalde kleuren doen het goed in de natuur, op die kleuren komen bijen af en zo is de kans groter dat ze zich reproduceren. Zelf met kleuren beginnen kan, maar het natuurlijke effect haal je er dan wel af. De bepaalde kleuren die het goed doen zijn er immers niet voor niets.

Tot slot

Belangrijk is dus dat een natuurlijke tuin niet een tuin met alleen maar onkruid is, maar dat daar ook een idee achter zit. Met de juiste ingrediënten laat je de tuin verder zichzelf ontwikkelen. Zo af en toe even kritisch door de tuin lopen om te bezien wat er groeit ook gewenst is of minimaal past bij de omgeving, is geen overbodige luxe. Probeer het betere snoeiwerk zoveel mogelijk achterwege te laten. Onderhoudt vrij zal deze niet zijn, als je het daar om te doen was, maar het scheelt wel met de grasveldjes, grote hagen, gestileerde buxus boompjes of wild bloeiende bloemenstruiken.