Kunstgras, net echt!

Een verdieping op het zo gewoon lijkende kunstgras, meer hoe het wordt gemaakt, de toepassingen, het materiaal, het onderhoud en niet onbelangrijk, de aanleg.

Kunstgras

Hoe word kunstgras gemaakt

Kunstgras is een met zand ingestrooide kunstvezel mat. De kunstgrasmat bestaat uit kunststofvezels getuft op een geïmpregneerde latex draagmat. Na het leggen van de mat wordt deze ingestrooid met een bepaald soort zand. Kunstgras is verkrijgbaar in de verschillende kleuren. Het kunstgrasverhaal begint met kunststof korrels. Maar liefst 2,5 miljoen kilo van deze granulaten wordt jaarlijks omgesmolten tot kunstgrasvezels. De granulaten worden onder hoge temperatuur gesmolten en onder druk door een vormplaat geperst. Die matrijs bootst de nerfstructuur van een natuurlijk kunstgrassprietje na. Zo ontstaan lange kunstgrasvezels die na afkoeling met water over rollen worden getrokken. Dit ‘verstrekken’ maakt de vezels extra sterk. Per dag wordt zo’n 90.000 km vezel geproduceerd. De kunstgrasvezels zijn nu klaar voor verwerking. De vezels worden in een polipropyleen draagdoek getuft. Het basisprincipe van tuften is afgeleid van de naaimachine. Over de hele breedte van het weefsel zijn honderden naalden opgesteld die elk een lange kunstgrasvezel door het doek trekken. Bij het terugkeren van de naald wordt een lus gevormd. Die wordt aan de bovenzijde losgesneden zodat de vezels mooi rechtop staan. De rechte spelbelijningen worden in getuft in een kleur naar keuze. Bij een eerste controle worden meteen kleine correcties aangebracht, zoals bijvoorbeeld het bijknippen van lange vezels. Om de vezels in de draagdoek te verankeren wordt een 1 millimeter dikke laag vloeibare latex aangebracht die in een oven bij 85° C wordt uitgehard. De vezels zitten stevig vast en de kunstgrasmat is bestand tegen de zwaarste tackles en slidings. De kunstgrasmat is nu klaar voor installatie. Elke grasmat wordt als laatste controle meter voor meter uitgerold en onder fel licht gecontroleerd alvorens te worden verpakt en getransporteerd naar de eindbestemming.

Toepassing

Kunstgras is een kunstmatige variant van echt gras en wordt onder meer in de sportwereld toegepast als gewoon gras niet toereikend is. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als gewoon gras niet goed groeit. Hockey, voetbal, korfbal, tennis, golf kunnen op kunstgras worden gespeeld. Kunstgras kan ook toegepast worden in woon- en werkomgevingen, zoals in tuinen, op (dak)terrassen en rond zwembaden.

Aanleg

Je begint met het uitgraven. Het terrein wordt gemiddeld zo’n 35 cm diep uitgegraven. Dan word de onderbouw aangebracht. Voor een goede afwatering wordt het afgegraven terrein opgevuld met kwartszand, of een ander waterdoorlatend materiaal zoals gebroken puin, kiezelzand of een mix van minerale stoffen. Eventueel kan extra drainage worden voorzien met behulp van drainageslangen. Op de onderlaag wordt een mengeling van lava en/of rubber van circa 10 cm aangebracht. Er kan ook worden gekozen voor een e-layer of elastische laag die bestaat uit gebonden rubber. Deze bovenste laag zorgt voor de schokabsorptie en heeft een invloed op de sporttechnische eigenschappen van het kunstgrasveld. Daarna word de aangebrachte onderlaag vlak en effen gemaakt. Een folie/worteldoek zorgt ondermeer voor een goede drukverdeling van het kunstgrasveld. Als dat allemaal gebeurt is kunnen de kunstgrasrollen zorgvuldig uitgerold en op hun plaats gelegd worden. Dit gebeurt volgens een vooraf uitgetekend banenplan. Na het uitrollen van het kunstgras worden de naden op een lijndrager vastgehecht met een speciale kunstgraslijm. Alle naden worden nog eens extra aangedrukt om te verzekeren dat zij geen zwakke plekken vormen in het kunstgrasveld. Afhankelijk van het soort kunstgras en de sport die er eventueel op gespeeld wordt. De kunstgrasmat wordt ingestrooid met zand of rubberachtig materiaal. Het zand of de rubber infill word met een machine keurig verdeeld over het hele terrein en ingeborsteld met een borstelmachine. Het veld is dan klaar. Niet ieder aanleg van een kunstgrasveld verloopt precies volgens bovenstaande stappen. Elk kunstgrasveld is maatwerk. Kunstgras kan in principe in elke vorm worden aangelegd. De mogelijkheden zijn bijna onbeperkt: cirkels, halve cirkels, geometrische of onregelmatige vormen kunnen uit de grasmat gesneden worden, waarna je de openingen kunt vullen met bijvoorbeeld beplanting. Bepaalde vormen vereisen bij de aanleg alleen meer vakmanschap dan anderen. Het is dus verstandig om vooraf te informeren of de vorm die je wenst, gerealiseerd dient te worden door een expert, of dat u het zelf kunt aanleggen. Er zijn nu eenmaal plaatsen waar gras nauwelijks of zelfs helemaal niet wil groeien. Denkt u maar eens aan schaduwrijke (bijvoorbeeld onder een grote boom) of zeer vochtige plekken in de tuin. Bij een zwembad heeft echt gras nogal te lijden van het chloor en door de intensieve belasting. Ook spelende en misschien wel sportende kinderen richten grote schade aan het gazon, zelfs wanneer u een speelgazon- of sportmengsel heeft gebruikt. Natuurlijk groeit echt gras al helemaal niet op een balkon of dakterras, of binnen. Voor al deze toepassingen in en om uw huis kunt u overwegen een gazon van kunstgras aan te leggen. Bij het aanleggen van kunstgras is het wel van belang om te letten op de waterafvoer van het kunstgras. In principe kan kunstgras op elke bodem gelegd worden. Ook op beton en over bestaande bestrating heen bijvoorbeeld als het kunstgras wordt gebruikt als bodembedekking binnen of op het balkon. Vooraf moet de ondergrond echter wel genivelleerd worden, om beschadigingen aan het kunstgrastapijt te voorkomen. Gebruikt u het kunstgras als bodembedekking in de tuin, dan is het aan te raden een ondergrond aan te brengen die gelijk is aan die voor straatwerk. Mocht uw tuingrond weinig waterdoorlatend zijn, bijvoorbeeld bij zware klei- of leemgrond, dan is het verstandig de tuin vooraf te draineren. Kunstgras kan zelfs op hellingen worden toegepast, zolang het een gelijkmatige glooiing betreft. Door temperatuurschommelingen zal het kunstgras zich vanzelf vormen naar de ondergrond. Als het een steilere helling betreft, is het raadzaam om in elk geval de bovenkant te verankeren. In verband met de garantie kunt u het beste in elk geval de aanwijzingen van de fabrikant en leverancier opvolgen.

Onderhoud

Het belangrijkste onderhoud is eigenlijk het regelmatig schoonhouden van uw gazon. Blaadjes, zaden en takken van omringende bomen en planten die op uw kunstgazon terecht komen, moet je verwijderen om kieming van onkruid te vermijden. Je kunt hiervoor het beste een harde bezem gebruiken. Het borstelen zorgt er tevens voor dat het gras mooi rechtop blijft staan. Mocht er onverhoopt toch onkruid in uw kunstgras ontstaan, dan kunt u dit eenvoudig verwijderen met een hark, de hand of met een onkruidverdelgingsmiddel Als uw kunstgrasmat is voorzien van een worteldoek, dan kunnen eventuele wortels van onkruid nooit door de kunstgrasmat heen groeien. Ongelukjes van huisdieren moet u voor uw eigen hygiëne zo snel mogelijk verwijderen en naspoelen. Het verwijderen van afval op uw gazon voorkomt tevens verstopping van de zandlaag met betrekking tot de waterafvoer. Veel fabrikanten raden aan om uw gazon periodiek, dit kan variëren van eens per jaar tot eens in de vijf jaar, een grote onderhoudsbeurt te laten uitvoeren door specialisten van de fabrikant zelf. Tijdens deze onderhoudsbeurt wordt uw gazon opgeborsteld en waar nodig bijgewerkt. De kosten van deze onderhoudsbeurt vallen erg mee.

• Dagelijks =1 maal slepen.
• Wekelijks =Elke week zand terugplaatsen, eventueel bijvullen (op jaarbasis ca. 0,25 ton per baan). Minimaal een maal per week slepen met bijvoorbeeld een ruige kokosmat. Ook om mosvorming tegen te gaan.
• Jaarlijks =De mat 1 á 2 maal per jaar reinigen. Veelal onderhoudscontract. In de loop van het jaar zo nodig blad en dennennaalden wegharken. Eventueel aanwezig vuil, als etensresten zo spoedig mogelijk met water verwijderen. Beschadigingen aan de mat snel (laten) repareren. Één a twee maal per jaar algen- en mosbestrijding toepassen.

Voordelen

Kunstgras heeft een aantal voordelen ten opzichte van gewoon gras. Zo is er weinig onderhoud nodig en is het meeste kunstgras redelijk slijtvast. Daarnaast kan men eenvoudig kiezen voor de eigenschappen (lengte, dikte etc.), die het best bij een bepaalde toepassing passen. In tuinen wordt het steeds meer toegepast.

Nadelen

Kunstgras heeft ook nadelen. Omdat kunstgras uit kunststof bestaat treedt er meer wrijving op bij slidings en dergelijke. Dit kan voor brandwonden zorgen, maar omdat de technologie zich steeds verder ontwikkelt, wordt dat probleem ook steeds minder. In 2006 ontstond commotie bij gebruikers van kunstgrasvelden met rubberkorrels, omdat de rubberkorrels kankerverwekkende PAK's zouden bevatten. Onderzoek van het Nederlandse Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) heeft echter uitgewezen dat er zo weinig PAK's vrijkomen, dat geen sprake is van een gezondheidsrisico.

Onderhoudsmaterialen en instrooimaterialen

Het instrooimateriaal dat gebruikt wordt kan per kunstgrassoort verschillen. Er kan rubbergranulaat of kwartszand gebruikt worden. Daarnaast zijn er ook kunstgrassoorten waarbij geen instrooimateriaal gebruikt hoeft te worden. Het gebruik van rubbergranulaat (met name SBR) wordt veelal afgeraden als infill (instrooimateriaal). Rubbergranulaat is niet reukloos en heeft daarnaast als nadeel dat het kunstgras extra warm aanvoelt in de zomerperiode. Zand heeft daarentegen geen nadelen, het instrooimateriaal is reukloos en een natuurproduct. Daarnaast is kwartszand rond en beschadigt de kunstgras vezels in het gazon niet. Er wordt bij de aanleg daarom vaak instrooizand gebruikt. Dit fijne kwartszand zal na verloop van tijd wat inklinken, zeker bij intensief gebruik. Het is daarom aan te raden eens per jaar een beetje zand bij te strooien.

Afhankelijkheid van seizoenen en klimaten

Echt gras verkleurt elk seizoen en ook gedurende het seizoen. In de zomer kan het door aanhoudende droogte geel of bruin verkleuren. In de winter is het niet zo helder groen als in de lente of zomer. Kunstgras heeft deze eigenschap niet. Elk seizoen is het even groen. Ook vrieskou kan het kunstgras niet aantasten, maar je moet tijdens de koude maanden wel opletten met de belasting van het gras. Na een periode van vorst ontdooit sneeuw of ijs langzaam van bovenaf. Onder het kunstgras, in de ondergrond, kan de grond eventueel nog wel bevroren zijn. Het smeltwater kan daardoor niet in de ondergrond wegstromen. We noemen dit opdooi. Betreed het kunstgras in deze situatie zo min mogelijk. Intensief gebruik bij opdooi kan leiden tot oneffenheden in de ondergrond. Bij flinke regenbuien is de waterdoorlatendheid goed, de baan blijft bespeelbaar maar blijft ook langer nat. Ballen worden zwaarder en trager en gaan pluizen. Afhankelijk van de rotatie kunnen de ballen ook meer doorschieten. Wind heeft Geen invloed op baanoppervlak. Bij warmte en langdurige droogte leidt Besproeien tot verbetering van speelcomfort. Bij vorsten sneeuw is het veld gewoon bespeelbaar. Bij opdooi en ijzel mag er niet op worden gespeeld.

Garantie

De meeste fabrikanten geven langdurige garantie op de kleurvastheid van het gras, de zogenaamde UV-garantie. Uiteraard wordt ook garantie geboden op ongewone slijtage, scheuren en naden. Dit is echter wel afhankelijk van het feit of het kunstgrasgazon zelf is aangelegd, of dat een vakkundig hovenier dat heeft gedaan. De duur van de garantie is ook afhankelijk van de door u gekozen kwaliteit. We kunnen dus wel zeggen dat de levensduur van kunstgras zeer lang is, maar dat het van een aantal factoren afhankelijk is.