Bamboe: er zijn ook mooie en niet woekerende soorten

Bamboe is een plant die bij velen gemengde gevoelens oproept. Misschien vertederend omdat gelijk gedacht wordt aan de pandabeer die de bamboe als voornaamste voedselbron heeft. Maar vaak ook afwerend, en zeker als het gaat over een bamboe in de tuin aanplanten. Bamboe wordt nu eenmaal snel geassocieerd met de extreem woekerende soorten. Er zijn ook mooie niet woekerende soorten, die zonder probleem in de tuin, in de volle grond, aangeplant kunnen worden. Zelfs woekerende soorten kunnen in de tuin, maar dan moeten wel de nodige voorzorgsmaatregelen worden genomen.

• Bamboe staat bekend als agressieve groeier
• Wortelbegrenzer of rhizoombegrenzer tegen woekerende bamboe
• Kenmerken van de bamboeplant
• Verschijningsvormen van de bamboe
• Bloeiende bamboe
• Verzorging van de bamboe
• Geschikte bamboe soorten voor in de particuliere tuin

Bamboe staat bekend als agressieve groeier

Bamboe aanplanten in de siertuin staat voor vele tuineigenaren synoniem voor vragen om problemen. Begin over bamboe en de eerste de beste reactie is een kreet van afschuw. Bamboe? Aanplanten in de tuin? Dat nooit! Iedereen denkt gelijk aan het feit dat veel bamboesoorten agressieve groeiers zijn. Agressief onder de grond dan wel te verstaan. De enorme en sterke groeikracht van de wortels van sommige bamboesoorten is inderdaad beangstigend. Niets houdt deze wortels tegen en voor je het weet steken er, verspreid over je hele tuin, wortelscheuten de grond uit. En als dat bij jou gebeurt, dan gebeurt het natuurlijk ook bij je buren, want deze krachtige wortels trekken zich niets aan van een erfgrens. Dus op zich is een afwerende reactie goed te begrijpen. Maar wat veel mensen niet weten, is dat er ook een aantal bamboesoorten zijn die een gewone normale wortelgroei hebben. Deze soorten kunnen zonder problemen of extra maatregelen in de volle grond aangeplant worden.

Wortelbegrenzer of rhizoombegrenzer tegen woekerende bamboe

Wie toch een woekerende bamboesoort in de tuin wil aanplanten, kan de groei van de wortels kunstmatig tegenhouden of begrenzen. Hiervoor is een speciale wortelbegrenzer of rhizoombegrenzer te koop. Dit product doet letterlijk wat de naam al aangeeft. De wortelbegrenzer wordt rondom de wortelkluit ingegraven op een diepte van minimaal 50 centimeter. Bovengronds moet de begrenzer vijf centimeter boven het maaiveld uitsteken, om te voorkomen dat hoge wortels alsnog dreigen te ontsnappen. De uiteinden van de begrenzer moeten op een speciale manier een flink stuk over elkaar worden gelegd en dan vastgezet worden met een aantal bouten en moeren. Ook deze afsluiting vraagt de nodige aandacht, want elk gaatje dat open blijft zal vroeg of laat door een wortel worden ontdekt. Bij de aanschaf van een rhizoombegrenzer zit overigens een goede en duidelijke handleiding.

Kenmerken van de bamboeplant

De stengels van een bamboeplant zijn van binnen hol. Ze worden op regelmatige afstand onderbroken door zogenaamde knopen. Op deze plekken of knopen zit het aanhechtingspunt van de bladeren. Er zijn kleine bamboesoorten, waarvan de lengte van de stam niet veel hoger is dan 25 centimeter. Maar er zijn ook reusachtige soorten, die gerust een hoogte van 35 meter bereiken en over stengels beschikken met een diameter van 30(!). Dan hebben we het over de dendrocalamus giganteus of reuzenbamboe. Niet echt een soort voor in de particuliere tuin, zoveel is wel duidelijk. Opvallend aan de bamboe is het feit dat hij zowel in koude berggebieden als in tropische streken goed gedijt. Er zitten beangstigend snelle groeiers onder de bamboesoorten. Van de snelst groeiende soort is een spectaculaire groei van een meter per dag gemeten.

Verschijningsvormen van de bamboe

We hebben het in de volksmond altijd over bamboe, alsof alles daarmee gezegd is. Maar dat is absoluut niet zo. Allereerst kent "bamboe" vele verschillende soorten en binnen deze soorten bestaan weer een aantal cultivars. En ten tweede zijn deze verschillende soorten niet zomaar met elkaar te vergelijken. Misschien zijn ze allen wel herkenbaar als zijnde bamboe, maar verschillen ze onderling toch sterk in verschijningsvorm. Er zijn verschillen in hoogtes (laag, middelhoog tot echt hoog) en stand van de scheuten (rechtopstaand of uitwaaierend).

Bloeiende bamboe

De meeste bamboesoorten bloeien eens in de drie jaar. Maar er zijn ook bamboesoorten die maar zelden bloeien. Deze soorten bloeien met extreem lange tussenpozen, soms van wel 150 jaar. Dat is al een vreemd verschijnsel, maar helemaal bijzonder is het feit dat ze dat dan verspreid over een groot gebied allemaal tegelijk doen. Een gebied waar de bamboesoort dan na een dergelijke lange periode weer in bloei staat kan soms zelf een geheel continent beslaan. Kennelijk kost het de bamboe zoveel energie om in bloei te komen/te staan, dat de uitgebloeide planten daarna massaal afsterven.

Verzorging van de bamboe

Wie een niet woekerende bamboe aanplant in de tuin heeft er daarna eigenlijk geen omkijken meer aan. Het zijn gemakkelijke planten, die op elke grondsoort gedijen. En bovendien maakt het ze niet uit waar ze staan. Zon, halfschaduw of schaduw: het is allemaal goed. Bamboe is gemakkelijk te snoeien. Hierdoor is hij ook geschikt als haagbeplanting.

Geschikte bamboe soorten voor in de particuliere tuin

Fargesia murieliae 'Super Jumbo'

Deze niet woekerende bamboe is wintergroen en heeft een mooie rechtop gaande groeiwijze. De uiteindelijke hoogte bedraagt ongeveer drie meter. Daarmee is hij ook geschikt als (luchtige) haag. Voor een haag moeten er drie planten per strekkende meter worden gerekend.

Fargesia murieliae 'Simba'

Deze soort is een vrij snelle groeier, die ook in de winter groen blijft. Hierdoor zou hij dus best als haag dienst kunnen doen. Maar met zijn maximale hoogte van 175 centimeter is hij daarvoor misschien toch net iets te laag.

Fargesia nitida

De fargesia nitida is de meest geschikte bamboe voor in de tuin. Het is een soort met een hoge sierwaarde. De stengels, die uiteindelijk een hoogte kunnen bereiken van 2,5 tot 3,5 meter, zijn zwart/purper van kleur. Deze donkere stengel steekt mooi af bij het lichte frisgroene blad. De bladeren zijn lang en smal, waardoor de plant een luchtige en transparante uitstraling heeft. Hij leent zich goed om als solitair toegepast te worden. Ook in een pot komt hij goed tot zijn recht. Fargesia nitida "Eisenach" heeft wijder uit elkaar staande stengels en breder blad. Fargesia nitida "Nymphenburg" heeft smal en klein blad dat dicht op elkaar zit.

Pleioblastus viridistriata - Gouden bamboe

Deze bamboesoort dankt zijn naam aan het opvallend geel gestreepte blad. Door die opvallende kleur trekt hij alle aandacht naar zich toe. Van de oudere stengels wordt de kleur aanzienlijk minder. Om fris blad te houden is het daarom aan te raden om in het voorjaar de oude bladstengels af te knippen, zodat je weer met fris geelgroene stengels het nieuwe tuinseizoen in gaat. Van nature is het wel een woekerende soort, maar in ons klimaat groeit hij in niet al te grote pollen en bereikt een hoogte van ongeveer 75 centimeter. Maar hem goed in de gaten houden is wel aan te raden!