Buxusplanten in de tuin

Buxus kennen we allemaal van de gestileerde Engelse en Franse tuinen. Nette haagjes, vaak kort geknipt, die de tuin indelen in losse compartimenten of een basis vormen voor mooie grote rozen. Met Buxus kan je echter veel meer doen en dat wordt nog wel eens onderschat. De mooie harde kleur groen is overigens als basis voor nagenoeg iedere tuin geschikt. Wat is het voor plant en wat kan je er allemaal mee?

De basis

Buxus komt uit de buxusfamilie, Buxaceae en komt op verschillende continenten voor. Van Midden- en Zuid-Amerika tot Azië, Afrika en Europa. Er zijn verschillende soorten, maar wij gebruiken in onze tuinen met name de Buxus Sempervirens, welke in het wild in Europa gevonden wordt. Een ander veelgebruikte is de Buxus Belearica, deze vinden we met name rond het Middellandse Zeegebied. Spreekt voor zich dat de Buxus in onze tuin gekweekt is en het arbeidsintensieve traject maakt een Buxus relatief duur in aanschaf.

Groeien en bloeien

De Buxus heeft bij voorkeur lichte schaduw nodig en staat graag met de wortels in enige bodemvochtigheid. De plant kan gestimuleerd worden door kalk, daar houdt de buxus bij uitstek van. Te veel hitte kan de Buxus de das omdoen. Een van de zaken die een rol spelen in de aanschaf van de Buxus is behalve het hardgroene, krachtige blad, ook het gegeven dat de plant het hele jaar door groen is. De Buxus verliest geen blad … tenzij de plant ziek is.

Snoeien

Vanaf ca. de 14e eeuw gaat men aan de slag met het “vormen” van de Buxus. Een arbeidsintensief traject, maar het wordt steeds meer toegepast in de tuin. Allerlei vormen zijn mogelijk en veel mensen vinden het moeilijk. Maar als je het zorgvuldig aanpakt, kan je het zelf prima leren.

Aan de slag:

• Begin bij het begin en dat is een scherpe haagschaar en een bakje water (het sap van de Buxus kan soms plakken en dan moet je de schaar even schoonmaken).
• Bij een strakke haag begin je aan de zijkanten en pak je daarna pas de bovenkant.
• Bij een bol of andere ronde vorm begin je aan de bovenkant en om rondingen te kunnen knippen houd je de schaar op z’n kop. Doe dit niet vanuit een staande positie, maar loop mee om de juiste ronding te krijgen.
• Neem zo nu en dan een kleine pauze en bekijk de buxus van een afstand. De plant moet, in welke vorm dan ook, altijd in verhouding zijn.

Ziekten
De Buxus kent verschillende ziektes en helemaal zeker dat je een teler met gezonde planten hebt gevonden, weet je nooit. Toch zijn er wat soorten doorgekweekt die minder last moeten krijgen van de ziektes.
Enkele van de bekende ziektes:

• Rode Spin, er volgt een zilveren gloed en kleine gaatjes in het blad.
• Zware taksterkte, het is een schimmel en de bladeren en stengels worden donkerbruin.
• Buxusgalmug, tast de bladeren aan. Insectenlarven vreten de bladeren als van binnenuit op. Dit proces vindt met name plaats als de plant in de volle zon staat.
• De wortelen van de plant hebben een bepaalde geur wat maakt dat honden er eerder tegenaan gaan plassen, met alle gevolgen van dien. De plant kan deels afsterven door deze urine.

Hoe bepaal je wat voor Buxus je wilt?

Uiteraard begint het bij het tuinontwerp en een strakke tuin geeft eerder aanleiding tot een strakke haag van Buxus of een eyecatcher Buxus in een apart model. Deze kan in een mooie pot of in de volle grond.
De Engelse (rozen)tuin of een speels prieeltje geeft meer aanleiding voor ronde vormen, met de plant al dan niet in een pot. Ook dan kan je met eyecatchers werken, maar als de tuin erg vol is, dan kan een eyecatcher in het niet vallen. Zorg dan je je plan – in ieder geval op hoofdlijnen - klaar hebt.

Combineren

De krachtig donkergroene kleur van Buxus alsmede de vorm van het blad, maakt dat de Buxus bij uitstek geschikt is om met allerlei planten te combineren. Qua kleurstelling past ieder bloeiende plant er bij en zowel grootbloemig als kleine bloemetjes in een wolk van kleur.

Tot slot

De Buxusplant past in veel type tuinen, maar realiseer je dat de Buxus wel enige gebruiksaanwijzing heeft. Als je deze opvolgt dan kan je jarenlang enorm veel plezier beleven aan de Buxus in je tuin. Het unieke zit hem in het universele en de vormen, van strak gestileerd tot wollige ronde vormen.