Bomen snoeien: hoe en waarom

Lies de Klerk, 19-11-2009
Na verscheidene reacties op mailtjes van u te hebben gelezen, viel het me op dat u adviseert om bomen in de zomer te snoeien. Hoe zit dat dan met de vogeltjeswet waar de gemeente Nijmegen zich op beroept? Reactie infoteur, 07-01-2010
Bij mij weten is er in Nederland de flora en faunawet. Mocht u het over deze wet hebben dan is het snoeien van bomen het verwijderen van bomen toegestaan mits diegene die het werk uitvoerd zich conformeert aan een van de richtlijnen uit deze wet en tijdens de werkzaamheden de voorschriften uit deze richtlijn in acht neemt.
De vogels zijn in deze bij wet beschermd, maar dit is niet aan een datum in het jaar verbonden. Dit was wel in de vogeltjeswet in het verleden. Het zou nog kunnen dat de gemeente Nijmegen een aparte plaatselijke verordening heeft mbt deze wet en hierin zouden nog andere richtlijnen kunnen staan die van toepassing zijn. Maar daar heb ik op dit moment geen zicht op.Voor meer info over de flora en faunawet kunt u het ministerie van LNV raadplegen.

Lies de Klerk, 19-11-2009
Drie vragen: Op welke afstand van onze erfgrens mag de gemeente Nijmegen haar bomen zetten?
En mag ik haar erop wijzen overhangende takken te verwijderen?
M.a.w. waar liggen mijn rechten als burger?

Onze situatie is als volgt: We wonen in een smalle straat waar geen twee auto's elkaar kunnen passeren. De blokken huizen staan dicht op elkaar. Naast onze huurhoekwoning ligt een smal strookje slecht onderhouden gemeentegrond met daarin uit de kluiten gewassen (linde) bomen hoger dan de woningen.Ooit waarschijnlijk prachtige bomen, maar nu volkomen uit model.Vele takken hangen op zo'n 5 meter hoogte voor tweederde over onze tuin.
De drie bomen staan dicht (minder dan 1 meter) bij onze tuin. In onze tuin gaan grotere planten dood.We denken dat deze door die bomen bij ons niet willen groeien. Ook de wilgetenen schutting, waar steeds de prikkerige takken doorheen groeien door nalatigheid gemeenteonderhoud.hebben we ten gunste van de gemeente niet op één lijn kunnen zetten vanwege de dikke wortels. En een aantal takken slaat bij stevige wind tegen het dak en zolderraam. Als het, door de boom soms groen uitgeslagen zolderraam, geopend wordt valt regelmatig boomafval naar binnen.
Ik heb verschillende malen melding gemaakt bij Bel en herstel. Vorig jaar augustus en dit jaar in mei 2x, juni 2x, (er werd toen begrijpelijk niet gesnoeid vanwege de vogeltjeswet) en 1x in november. Er moet een hoogwerker aan te pas komen werd verteld. En dit zal de reden wel zijn dat men nog steeds moet komen.

Graag uw advies.

Vriendelijke groet, Lies Reactie infoteur, 07-01-2010
De weg die u ingeslagen bent is de enige juiste weg om iets aan uw overlast te doen. De gemeente moet deze bomen snoeien. Misschien kan uw verhuurder hier nog een bemiddelende rol in spelen? En mocht er werkelijk sprake zijn van financiele schade bijv kapotte dakpannen en of extra schoonmaakkosten dan kunt u proberen via rechtshulp een schadeclaim neer te leggen.
Heel vervelend uw situatie en de enige weg is blijven klagen bij de gemeente. Mogelijk is de ombudsman nog een optie.
Graag hoor ik nog eens terug hoe dit voor u is afgelopen.

D. London, 27-09-2009
In mijn tuin heb ik een granaatappelboom staan. Momenteel staat hij in bloei en heeft ook 2 appeltjes. Wanneer kan ik deze boom het beste snoeien. Zelf dacht ik half oktober. Is dit juist? Reactie infoteur, 07-01-2010
Half october snoeien is een prima periode voor de boom om te snoeien.
Mocht er veel reactiegroei zijn op het snoeien dan zou je in de zomer deze groei nog kunnen verwijderen.

Froukje, 03-09-2009
We hebben een trompetboom, met rode kelken, nu loopt hij steeds onder ons terras uit. Overal komen nieuwe loten uit de grond, wat te doen? Reactie infoteur, 07-01-2010
Is de boom grof gesnoeid? Zo ja dan zou het kunnen dat deze boom via deze nieuwe loten probeert dezelfde hoeveelheid bladmassa te krijgen als dat hij had. Daarom is grof snoeien niet wenselijk voor deze bomen. Als je inderdaad grof gesnoeid hebt dan is aan deze lootvorming niet veel te doen behalve afwachten omdat het minder zal worden gedurende komende jaren. Het enige alternatief om dit proces te stoppen is de boom te verwijderen.
Mocht bovenstaande niet aan de orde zijn dan kan het ook nog liggen aan de ondergrondse groeiplaatsomstandigheden. De boom heeft bijv ondergronds te weinig voeding en daarom zoekt hij zijn voeding en vocht net onder de tegellaag. In dat geval zou het de enige oplossing zijn een erkend boomverzorger er bij te halen voor groeiplaatsverbetering, maar dit is in behoorlijk grote ingreep.

Karin, 01-03-2009
Ik heb een prunis op stam pm 2 a 3 meter hoog, is 20 jaar en nog nooit gesnoeit, groeit wat breed uit. Wanneer en hoe kan ik hem het beste snoeien? Reactie infoteur, 12-05-2009
Hallo Karin,

Snoeien na de langste dag. Niet meer dan 20% van de takken snoeien. Geen takken die dikker zijn dan 10 cm verwijderen. Takken afknippen of afzagen bij splitsing van de tak.
Takken glad afzagen. Geen 'kapstokje' laten staan.
Hopelijk kun je hier iets mee.

Delbeke P., 18-02-2009
Kan je elsen nog knotten als ze 6 jaar oud zijn? We hebben elsen geplant als windscherm. Ze staan op ongeveer 1 meter van elkaar op een rij. Ze zijn ondertussen 10 meter hoog en nemen teveel zon weg op de plaats waar ze staan. Kunnen de elsen nu nog geknot worden of breng je de boom daarmee in levensgevaar? Zo ja, welke periode van het jaar lijkt u hiervoor best? Reactie infoteur, 12-05-2009
Ja, dat kan nog. Knotten in de winter voor kerst en oud en nieuw.

Marijke Kroon, 18-11-2008
Wij hebben 1 september een oude boerderij gekocht met een grote tuin. De vorige eigenaar heeft jaren de bomen niet gesnoeid. Deze zijn nu heel groot en geven veel te veel schaduw en er vallen regelmatig takken op het dak. Er zijn nogal wat wilgen. Wij willen van deze wilgen, knotwilgen maken. Kan dat? Ook staat er een oude appelboom. Hij heeft meer dan 100 kilo appels gegeven. De takken raken overal de grond. Hij moet dus wel gesnoeid worden. Hoe doe ik dat en wanneer doe ik dat? Reactie infoteur, 03-12-2008
Wilgen knotten kan maar ik zou hier mee oppassen als het gaat om bomen die al helemaal uitgegroeid zijn als een normale boom. Als men veel dikke takken (>20 cm doorsnede) moet afzagen dan worden de overlevingskansen minder en ook het beeld zal nooit dat van de karakteristieke knotwilg worden.
Men kan dan beter overwegen enkele wilgen helemaal te verwijderen en enkele wilgenstokken terug zetten. Zo krijg je meer licht, knotwilgen en je behoud enkele volwassen wilgen.
Fruitbomen snoeien is een vak apart. Men moet er voor zorgen dat er een open kroon ontstaat waar het fruit zich goed in kan ontwikkelen en rijpen.Kies vier of vijf hoofdtakken uit, die mooi verdeeld zitten op de boom. snoei de rest weg. Fruitbomen snoeit men vaak in het najaar/winter. Als men de boom flink snoeit kan men in de zomer ook nog het nieuw ontstane lot verwijderen.
Snoei niet meer dan 30 % van het totale aantal takken in een keer weg. Dit heeft nadelige invloed op de conditie van de boom.

R. Loos, 17-10-2008
Ik heb een kastanjeboom moeten snoeien, en de kroon moeten verwijderen. nu ben ik bang dat de wond te groot is om te overgroeien. wat kan ik daar het beste mee doen? omwikkelen met jute of zo? Reactie infoteur, 04-11-2008
Beste R. Loos,

Helaas is er geen methode om iets aan een te grote 'wond' te doen. Wondafdekmiddel en jute hebben geen positief effect. Je kunt enkel goed voor de boom blijven zorgen en hopen dat deze de wond overgroeit.

Herman Hoip, 28-09-2008
Wij hebben 4 elzen in onze tuin, plus een lijsterbes. Ze zijn door de vorige bewoner erg verwaarloosd, er zitten rare zijscheuten aan. Bovendien heeft de lijsterbes veel dode takken. Hoe en wanneer kunnen we het beste snoeien? Advies zou geweldig zijn. Reactie infoteur, 07-10-2008
Herman, snoeien kan eigenlijk altijd. De beste tijd is als de boom actief is dus in de zomer.
Om een goed advies te geven moet ik de bomen zien.
U kunt foto's mailen naar mirth_1976@hotmail.com, hiermee kan ik dan een beter snoeiadvies geven.

Enkele algemene regels. Snoei nooit meer dan 20% van de kroon, laat de takkraag intact (zoek op het internet naar takkraag), laat nooit stompen/kapstokken staan, zorg voor scherp gereedschap, zaag zware takken eerst op stomp zodat ze niet opscheuren (verwijder de stomp dan wel!), zorg altijd voor een schone gladde snoeiwond.

Fred, 26-09-2008
Ik heb een zg. kersepruimboom in mijn voortuin; hier haal ik elk jaar tegen september/oktober de nieuwe "uitschieters" uit, maar geen idee of dit voor de boom wel goed is? Advies is gewenst… Reactie infoteur, 07-10-2008
Dit is een goede snoeimethode. Deze soort staat er om bekend dat er veel waterlot wordt gevormd. Dit is vaak weer een reactie op overmatig snoeien.
Het weghalen van het waterlot zorgt ervoor dat deze takken zich niet kunnen ontwikkelen en dus de hele kroon volgroeid met takken.
Als men alleen het waterlot bljift wegsnoeien kan het ook zijn dat de reactie van de boom minder heftig wordt.

Scholliers Louis, 23-09-2008
We hebben hier drie Hazelaars die ietwat te hoog en te breed uitgegroeid zijn, ongeveer 4 meters hoog en bijna even breed naar boven toe. belemmeren het licht van andere planten. De bomen werden in acht jaren nooit gesnoeid. Wat daarvoor gebeurde daar hebben wij geen zicht op. Er zijn zowat 10 a 12 stammen die uit de grondpositie naar omhoog geschoten zijn. Hoe kunnen deze gesnoeid worden zonder dat de struiken de "geest" geven?
Hetzelfde probleem is er met een paar cassisstruiken, te breed en te verwilderd. Wat doen we hier aan? Dank U. Reactie infoteur, 07-10-2008
Hazelaars kan men goed "verjongen". Van de 10 stammen 5 bij de grond af wegzagen. Na 3 jaar de andere 5 stammen wegzagen.
De struik maakt veel nieuwe scheuten en hierdoor krijg je compacter en voller beeld.
Hierna nieuwe scheuten om de 3 jaar uitdunnen.

Cassisstruiken ken ik niet, eventueel een latijnse naam kan mij helpen bij de herkenning. Hierdoor kan ik geen snoeiadvies geven.

Ga er niet vanuit dat bij deze struiken hetzelfde verhaal geldt als bij de hazelaars. Verschillende soorten kunnen heel verschillend reageren op snoeien.

Hernan, 16-09-2008
Ik heb een abrikozenboom, wanneer kan ik die snoeien? Reactie infoteur, 07-10-2008
Abrikoos is een steenvrucht, volgens mij moet je deze snoeien na de langste dag.

Truus, 29-08-2008
In onze boom (conifeer) van ongeveer 30 jaar oud zit ook een scheur in de bast tevens onder aan de scheur is er een gat geboord, van 15 cm diep. Kan het zijn dat een scheur veroorzaakt is door dat er gif is ingespoten in het gat of is dit een groeischeur. De scheur gaat bijna over de gehele lengte van de boom. Reactie infoteur, 31-08-2008
Hallo Truus,

Als er door mensenhanden een gat in jouw boom is geboord dan kan je er ook wel vanuit gaan dat er gif is ingespoten.
Dit kan tot gevolg hebben dat er een bastbaan afsterft, dit lijkt op een scheur. Vaak overleeft een boom dit wel. je moet echter wel voorzorgen dat de vandalen niet weer hun slag slaan.

Ronald, 15-07-2008
Hoi ik had een vraag je mijn malus begint soms te schuuren in de stam of op de tak weet iemand wat dat kan weesen of wat je der aan kan doen ik vind het toch wel sonden wandt ik heb hem toch al plus minis 18 a 20 jaar en weet iemand hoe aud zo boompje kan worden wandt ik vind het toch sonden als hij dood gaat ik vind het toch een leuken boompje wandt ik geniet er el ken dag weer van Reactie infoteur, 30-07-2008
Hallo Ronald,

Scheuren? Scheuren in de bast of in het hout van de stam?
Als er scheuren in het hout optreden kan dit door te zware takken komen. Snoei zou hierbij een remedie zijn.
Scheuren in de bast kunnen groeischeuren zijn dit kan geen kwaad.
Ook kunnen kankers in de boom bastscheuren veroozaken. Indien het kankerscheuren zijn (zoek op internet maar eens naar plaatjes van vruchtboomkanker bij bomen) kun je er op beperkte schaal iets tegen doen. Bijvoorbeeld het uitsnoeien van aangetaste takken.
Mocht het kanker betreffen in de stam dan is er geen oplossing en zal de boom er waarschijnlijk op korte of langere termijn dood aan gaan.

Alie, 10-06-2008
Het snoeien van men Malus boompje. Heeft gebloeit, zitten groene appeltjes aan. Maar nu heb ik van die lange nieuwe scheuten. De boom mag niet te groot worden, vanwege uitzicht. Reactie infoteur, 06-07-2008
Beste Alie,

Je kunt dit boompje snoeien. Pas wel op dat je niet alle twijgen helemaal terugsnoeit omdat Malus soorten
deze reageren vaak sterk op snoei. Beter is een jaarlijks terugkerende gedoseerde snoei in de zomerperiode.

L. Dittmer, 21-05-2008
Ik heb een wilgenkatjes boom(pje) in mijn tuin staan van ongeveer een kleine meter hoog.
Nu wil ik deze wat gaan bij snoeien vanwege dat alle takken heel lang zijn en dus over de grond "dweilen". Ik merk nu ook dat ze gaan krullen (naar het licht toe groeien). Is het verstandig om dat te doen of kan ik het beter nog even zo laten? Reactie infoteur, 24-05-2008
Hoi L. Dittmer,

Een boom heeft in principe geen snoei nodig. Je kunt echter wel op een bepaald moment besluiten om een boom te gaan snoeien. In jou geval denk ik dat het vormsnoei betreft. Dit wil zeggen het snoeien van een boom zodat hij ongeveer zijn huidige vorm behoudt of zoals het recent was.
Deze tijd van het jaar is de beste tijd van het jaar om bomen te snoeien omdat de boom actief is en de snoeiwonden ook actief zal afgrendelen.
Zorg bij het snoeien dat je niet te rigoreus snoeit. Zeker een soort zoals een Wilg heeft na snoei nogal de neiging ' sterk' te reageren met nieuw schot. Zorg dus dat je niet meer dan 20 %,van alle takken en bladeren die de boom heeft, weg haalt.

Loes van den Heuvel, 15-05-2008
We hebben een gouden regen van ongeveer 50 jaar oud. Deze boom heeft vanaf het begin elk jaar vol in bloesem gestaan. Verleden jaar en dit jaar is dit aanzienlijk minder. M.a.w het neemt geleidelijk af. De boom is nog nooit gesnoeid. Wat kan de reden zijn voor vermindering van de bloesem? Reactie infoteur, 25-05-2008
Hallo Loes,

Ik weet niet precies wat de oorzaak is, ook ben ik met deze soort wat minder bekend. Ik heb er echter wat vakliteratuur op nageslagen, hier kwam ik tegen dat de gouden regen snel veroudert en dit gaat ten koste van de bloei. Er wordt gesproken over een leeftijd van 40 tot 60 jaar. Dit soort leeftijdsinschattingen zijn altijd relatief bij bomen.
Maar als er verder geen aantastingen en/of recente veranderingen in de groeiplaats (bijv bouw/graafwerkzaamheden)zijn zou dit een oorzaak kunnen zijn.
Achteruitgang door leeftijd is onomkeerbaar. Ik weet uit eigen ervaring dat d.m.v. het aanbrengen van compost oudere bomen kan doen opbloeien. Je geeft een extra voedingstimulans.
Als de boom in de bestrating staat maak dan de boomspiegel wat groter. Haal er wat meer stenen uit vanaf de stam gezien. Breng daarna een uitgerijpte blad/tak compostlaag aan. De dikte van ongeveer 10 cm aan. Of het helpt weet ik niet maar het kan in ieder geval geen kwaad

A. A. M. Jansen, 11-05-2008
Ik heb een grote boom in de tuin +/- 6-8 meter hoog. De naam v/d. boom weet ik niet.
Nu is mijn vraag, een boom terugsnoeien die reeds helemaal groen is (nu dus) kan dat?
Met vriendelijke groet.
A.A.M. Jansen Reactie infoteur, 12-05-2008
Hallo A.A.M. Jansen,

In principe is de zomer de beste tijd van het jaar om een boom te snoeien. De boom is in volop aan het groeien en kan gelijk beginnen met de wond af te sluiten en te overgroeien.
Er zijn echter wel een paar zeer belangrijke zaken waar men rekening mee moet houden. Snoei niet te veel (maximaal 20 % van de kroon). Probeer er achter te komen om welke boomsoort het gaat, sommige soorten kunnen snoei slecht verdragen. Zorg voor gladde snoeiwonden waarbij de takkraag intact blijft.
Het is goed te begrijpen indien je het snoeiwerk aan een professional over laat echter zelf snoeien is ook een reele optie zolang je jezelf goed voorbereidt en bekent met de basisprinicipes van snoeien.
Veel succes.

Ed, 21-04-2008
Ik moet een hazelaar snoeien. Wanneer is daar de beste tijd voor? Kan dat in de zomer? Tevens moet ik mijn coniferen kappen. Deze zijn te oud maar vooral te breed. (20cm stam). Wat is daar de beste werkwijze voor? Links van boven diagonaal inzagen en dan van rechts horizontaal zodat ze naar rechts vallen? Reactie infoteur, 29-04-2008
Een hazelaar kan je nu snoeien en ook in de zomer. Mijn advies is snoei niet te rigoreus, 20/30% maximaal. Hazelaar produceert veel reactie hout na rigoreus snoeien. Het is dan beter om het gefaseerd te doen, met iedere keer 2 jaar ertusssen. Verwijder dan ook gelijk het reactiehout van de eerste snoeibeurt.
Als eerste een waarschuwing, laat het vellen van grote bomen en struiken over aan professionals. Zeker als het met een motorzaag gebeurd.
Voor het vellen maak een valkerf een rechte snede daarop in een hoek van +/- 45 graden nog een snede. Je haalt nu een soort wig uit de boom. Maak deze wig aan de kant welke de boom op moet vallen. Wig ongeveer een vijfde van totale stamdiameter zijn. Hierna aan de ander zijde een horizontale snede maken. Maak deze snede boven de wigsnede en laat ongeveer 1/10 van de totale stamdiameter staan. Het is heel belangrijk om dit hout te laten staan anders is er geen sturing meer mogelijk. Nu kun je de boom makkelijk omduwen of de boom is al gevallen

P. Vliegenthart, 10-02-2008
Ik heb mijn Coniferenhaag (Lilandia)midden vorig jaar gehalveerd in de hoogte. Ze waren ongeveer 4 meter hoog en nu nog maar 2 meter. (circa 15 jaar oud) Vroeger werden ze altijd op deze hoogte gesnoeid, maar we hadden enkel jaren daarna geen tijd meer voor waardoor ze dus zo groot waren geworden.

Nu ben ik bang dat ze bijna allemaal dood zijn, bij enkele zie ik al een paar nieuwe scheuten. Zijn ze nog te redden? :-(
Alvast bedankt voor uw reactie. Reactie infoteur, 19-02-2008
Geachte P Vliegenthart,

Kunt u mij bevestigen dat mijn reactie op uw vraag aangekomen is? Ik weet namelijk niet zeker of het bij u aangekomen is.

groet Mirthe

G. H. Peters, 25-01-2008
Mijn magnolia negen meter hoog heb ik vorig jaar gesnoeit. Ik denk een tak te kort langs de stam. Nu is er binnen de takkrans 6 cm houdworm. Mijn vraag is kan dit gestopt worden en waarmee? bvb mijn dank. Reactie infoteur, 26-01-2008
Beste G.J. Peters,

Men kan de wond het beste met rust laten. Er is uit onderzoek gebleken dat wonden afdekken, afsmeren en of rot hout verwijderen bijna altijd meer kwaad dan goed doet.
Het beste is de wond met rust te laten en wachten tot de boom de wond overgroeit. Dit is te herkennen aan een lichtkleurig houtweefsel dat ontstaat aan de rand van de snoeiwond. Een boom geneest geen wonden maar sluit ze enkel af. Hopelijk heeft u iets aan deze informatie.

Elke de Vries-Becker, 16-11-2007
Snoeien in Mei en Juni lijkt mij zelf niet zo'n goed ideen vanwege de groei waar de boom nog mee bezig is. Bloeden van een boom als de sappen nog stijgen lijkt me dus niet zo goed en in bomen kunnen ook vogels hun nest hebben. De broedtijd zou m.i. ook mee in acht worden genomen.
Grag een antwoord daarop.
met vriendelijke groet,

Elke de Vries - Becker Reactie infoteur, 26-11-2007
Op het moment dat bomen in blad staan zal er geen bloeding meer optreden. Je moet juist in de zomer snoeien zodat een boom actief kan reageren op een ' verwonding'.
In de zomer staan alle bomen in blad. De zomer begint 21 juni.
De sappen in een boom stijgen altijd; dit houdt nooit op. Je hebt alleen in het voorjaar een overdruk waardoor bloeden ontstaat.
De bomen waar een nest in zit zouden mijns inziens later in het seizoen kunnen snoeien.

Met Vriendelijke Groet,

Mirthe