Vaatwasserreparatie: hoe doe je dat zelf?
Eenvoudig onderhoud zal 90 procent van problemen met vaatwassers verhelpen of voorkomen. Er zijn drie veelvoorkomende problemen: de vaat komt er niet schoon uit, de vaatwasser lekt en de vaatwasser gaat niet aan. Voordat je een loodgieter of vaatwasser reparateur belt, probeer een aantal simpele tips om zelf je vaatwasser te repareren.
Wordt je vieze vaat niet schoon? Komt er water uit je afwasmachine? Of kun je hem niet eens aanzetten? Als dat zo is, ben je niet de enige. Deze drie klachten vormen de overgrote meerderheid van vaatwasserproblemen. Maar nu het goede nieuws: je kunt ze meestal zelf op lossen zonder een professionele vaatwassermonteur te vragen. De meeste reparaties betreffen alleen routine-onderhoud en vereisen geen speciale gereedschappen of vaardigheden en weinig of geen extra kosten. Hieronder de oorzaken van de meeste problemen op een rijtje, waarna je simpele stappen kunt volgen om die op te lossen.
Eerst: houd de handleiding erbij!
Aangezien er veel verschillende modellen zijn, is het handig om bij het lezen van dit artikel de handleiding van jouw vaatwasser bij de hand te houden, zodat je kan bepalen welke onderdelen anders zijn. De meeste merken en modellen hebben echter een soortgelijk ontwerp. De handleiding kan ook helpen om de onderdeelnummers te identificeren wanneer je ze nodig hebt. Als je de handleiding niet kunt vinden, kunt je er een van de fabrikant van het apparaat te bestellen of online vinden.
Hoe werkt een afwasmachine?
Een vaatwasser wordt niet gevuld als een wasmachine voor kleding. In plaats daarvan stroomt 2 tot 3 liter water over het onderste gedeelte van het bad, waar het zich mengt met het wasmiddel en wordt gepompt door de roterende sproeiarmen op het serviesgoed. Het waswater wordt via de afvoerleidingen door vers water om de afwas schoon te spoelen. De cyclus herhaalt zich vaak meerdere keren. Een timer regelt het watervolume. Een verwarmingselement in de buurt van de bodem verhoogt de temperatuur van het water tot 35 tot 70 graden Celsius. Het element helpt ook de vaat te drogen na het wassen en als de spoelcycli zijn voltooid.
Onderhoud
Regelmatig je afwasmachine schoonmaken is een belangrijke stap in het onderhoud. Hieronder een complete schoonmaakroutine.
De sproeiarm reinigen
Verwijder de sproeiarm om hem schoon te maken. Draai de schroefdop los, met de klok mee, en til de arm eruit. Schrob de basis en sproeiarm met een tandenborstel en veeg ze schoon met een spons. Vet en vuil verzamelen zich snel op deze onderdelen. Reinig ook de sproeiarmgaten: steek een stuk met geplastificeerd ijzerdraad voorzichtig door de sproeiarmgaten om aangekoekt vuil eraf te halen. Plaats de sproeiarm en de dop terug. Maak eventueel ook de bovensproeiarm schoon als die er is.
Reinig de vlotterschakelaar
Druk de schroefdop op de vlotter in en draai hem los, til de kap recht omhoog en los. Reinig alle toegankelijke delen van de vlotterschakelaar met een tandenborstel en spons.
De energiepanelen schoonmaken
Schakel de elektriciteit en de watertoevoer naar de afwasmachine uit. Schroef vervolgens de twee onderste panelen onder de deur eruit. Verwijder de toevoerbuis en elektrische draden: draai de moer uit de knelkoppeling met een sleutel om de koperen waterleidingbuis vrij te geven. Verwijder het deksel en trek de elektrische draden los. Draai vervolgens de moeren los die de klep aan het metalen raamwerk bevestigen. Maak de veerklemmen los, die de de rubberen slang aan de klep vastmaken en trek de slang uit. Gebruik een punttang.
Reinig de ventielonderdelen
Verwijder de schroeven waarmee de knelkoppelling bevestigd is aan het “ventiellichaam” en verwijder het filter met een punttang. Leg alle verwijderde onderdelen in een logische volgorde neer op een schoon oppervlak, zodat je ze daarna snel weer kunt monteren. Maak alles schoon, spoel het scherm. Zet alles weer in elkaar.
Checklist: wat is het probleem?
Dit zijn de meest voorkomende oorzaken van een defecte vaatwasser:
Overbelasting
Laad je de vaatwasser te vol? Controleer de instructies van de fabrikant om ervoor te zorgen dat je niet te veel laadt.
Obstakel
Is het zilverwerk door de gaatjes van de onderste korf gezakt? De sproeiarm kan niet draaien als hij belemmerd wordt.
Vaat blijft vies
Gebruik je het juiste afwasmiddel? Schraap etensresten zoveel mogelijk van de borden en kommen voordat je ze in de rekken plaatst (spoelen is niet nodig.) Gebruik je een speciaal spoelmiddel als je water hard (zeer gemineraliseerd) is? Hard water kan een laagje achterlaten op het servies.
Tip: het toevoegen van een waterontharder kan de prestaties van je vaatwasser drastisch verbeteren.
Onderdelen repareren
Hieronder de testen die je (in volgorde!) kunt doen om erachter te komen welk onderdeel schoongemaakt en/of gerepareerd moet worden.
De sproeiarm repareren
Draai de sproeiarm om te checken of deze vrij kan ronddraaien. Controleer ook de gaten in de sproeiarm op vuil. Als je vuil ziet of de sproeiarm draait niet, verwijder dan de sproeiarm en maak deze schoon. Haal eerst de vaatdragers eruit, door een pin los te maken aan het einde van de sporen. Maak je geen zorgen over een beetje water op de bodem van de vaatwasser, dat hoort juist. Het houdt de sluitingen in de pomp en in de motor vochtig. Als ze uitdrogen, zullen ze scheuren en lekken. Draai de dop van de sproeiarmdop met de klok mee. Vaak zitten er cellotwistbandjes (van boterhamzakjes en broodzakken), elastiekjes, plastic en papier vast in de sproeiarm. Je kunt ze eruit halen met een punttang. De pomp zuigt meestal het grootste deel van dit spul weg, maar als je een plotseling hard slijpend geluid hoort tijdens het draaien van de vaatwasser, kan er gebroken glas vast zitten in de pomptoevoer. Schroef de pomp deksel los om het te controleren.
De vlotterschakelaar repareren
Maak de vlotterschakelaar open en reinig deze. Vuil kan ervoor zorgen dat de vlotter omhoog steekt, waardoor de waterbak niet vult. Als het water het juiste niveau (net over de verwarmingselement) niet bereikt, zal de vaatwasser niet goed schoonmaken.
Op de meeste modellen zit de vlotterschakelaar in de onderkant van de voorzijde van de waterbak. Je kunt een kleine, flexibele borstel of pijpenrager gebruiken om deze schoon te maken als je geen afneembaar deksel hebt. Als de vlotterschakelaar schoon is, moet de de vlotter vrij op en neer kunnen bewegen.
Reparatie van het klepfilter
Een veelvoorkomend symptoom van een verstopte inlaatventielfilter is een lage waterstand tijdens het afwasprogramma. (Laag water kan ook duiden op een verstopte vlotter, maar die heb je als het goed is al gecontroleerd). Dus voordat je door de wat meer complexe stappen voor het reinigen van de klep scherm gaat, controleer het waterpeil: sluit de deur, zet de machine aan en voer een programma uit tot het klaar is met vullen tijdens de tweede cyclus. Open vervolgens de deur (de machine wordt automatisch uitgeschakeld) en controleer het waterpeil. Als het water niet aan het verwarmingselement komt, is het te laag. Sluit de deur en laat de machine verder draaien. Reinig daarna het inlaatventielfilter.
Voor de reparatie: je moet een aantal draden losmaken, dus altijd beginnen met het uitschakelen van de stroomtoevoer naar de machine. Sluit ook de watertoevoer naar de afwasmachine af. Meestal is de afsluiting is op de warme waterleiding onder een nabijgelegen gootsteen. Het inlaatventiel is meestal gemonteerd op de onderzijde van de vaatwasser aan de voorkant. Je moet de onderste panelen verwijderen en de klep verwijderen om bij het filter te komen dat in de klep zelf zit bevestigd. Als je de draden niet gemakkelijk los kunt halen, druk dan op de kleine stip in het midden van de connector om hen vrij te laten. En markeer elke draad en zijn ingang met tape, zodat je ze weer op dezelfde manier kan vastmaken.
Tip: houd een doek bij de hand. Er zal wat water uit de koperen toevoerbuis lopen.
Sommige professionele vaatwassermonteurs vervangen liever gewoon de klep op oude machines om problemen in de nabije toekomst te voorkomen. Je kunt deze bestellen via speciale onderdelensites of bij de vaatwasserfabrikant.
Tip: doe het einde van de toevoerbuis in een pan en zet de watertoevoer kort aan voor het doorspoelen van sediment voordat je de buis weer bevestigt.
Als na het reinigen van deze onderdelen de vaat nog steeds niet schoon wordt, bel dan een witgoedreparateur om het probleem te vinden.
Vervang of reinig het deurrubber
Controleer het rubber in de deur van de afwasmachine op scheurtjes, slijtage en aangekoekt vuil. Als het beschadigd is, vervang het deurrubber. Als het vies is, maak het schoon met een mild reinigingsmiddel en een borstel en spons. Een deur die slecht afsluit veroorzaakt de meeste lekkage, en dit is wat je kunt doen om te bepalen of het zelf te repareren is: controleer of er sprake is van een slechte afdichting bij het afwassen door te kijken naar druppels direct onder de deur. Als je vocht vindt, ga dan naar de volgende alinea. Als je daar geen druppels vindt, open de onderste frontpanelen en kijk of er druppels zijn rond slangen en andere onderdelen. Soms kun je een slangverbinding repareren, maar de meeste reparaties voor dit soort lekken zijn erg moeilijk. Hiervoor kun je beter een monteur bellen.
Het oplossen van lekkage bij de deur
Controleer het deurrubber. Als je voor de hand liggende schade niet kunt vinden, reinig met een spons en een schoonmaakmiddel. Controleer de vlotterschakelaar. Een vlotterschakelaar die naar beneden blijft staan, zal ertoe leiden dat de waterbak te vol raakt. Gebruik alleen voor afwasmachines geschikt wasmiddel. Handafwasmiddel zal te veel schuim produceren, waardoor de machine gaat lekken.
Verstel de vaatwasser deur: test je deur om te zien of hij aanpassing nodig heeft. Ten eerste moet hij strak sluiten en vergrendelen. Als je de deur kan laten wiebelen als je eraan trekt, is hij te los. Ten tweede kun je de volgende luistertest doen: zet de vaatwasser aan en luister. Duw vervolgens tegen de deur. Als het geluid afneemt, is de deur te los.
De meeste vaatwassers hebben een verstelbare bevestigingsplaat in het midden op de bovenkant van het chassis. Het instellen van deze plaat zal de deur beter laten sluiten. Pas dit aan in kleine stappen, en test het sluiten van de deur na elke aanpassing. De deur moet strak sluiten, maar niet zo strak dat je moet drukken en buigen om hem te vergrendelen.
Vervang het deurrubber: als het lek rond de deur aanhoudt, is het deurrubber waarschijnlijk gebarsten, broos of versleten. Koop nieuw rubber van een witgoedonderdelenwinkel. Sommige types zijn vrij lastig te installeren. Lees de instructies bij het nieuwe deurrubber. Kijk goed hoe de oude vast zat als je hem lostrekt. En een paar tips: wrijf vaseline op de flenzen om hen beter te laten glijden. Week ze in heet water om de knikken verzachten en kreuken te voorkomen. Als je het nieuwe rubber niet waterdicht kan maken, aarzel dan niet om een reparatiemonteur om hulp te vragen.
Controleer de voeding
Als de machine niet start, controleer dan eerst of alle nodige schakelaars aan staan. Dit kan op de afwasmachine zijn, maar ook een schakelaar van bijvoorbeeld een stekkerdoos of hoofdschakelaar. Check ook of de stroomonderbreker of zekering geactiveerd is. De vaatwasser moet zijn eigen circuit hebben.
Draai de motor
Soms zit de motor vast en kan niet worden ingeschakeld, vooral als je de vaatwasser een tijdje niet hebt gebruikt. Een indicatie van dit probleem is een zoemend geluid zonder enige andere actie. Om dingen weer op gang te krijgen, verwijder de onderste panelen en draai de motor door te draaien aan de ventilatorbladen met de hand. Je moet de elektrische stroom uitschakelen met je hoofdschakelaar om dit veilig te doen. Draag handschoenen ter bescherming! Als de messen niet vrij kunnen draaien, bel dan een vaatwassermonteur om de oorzaak te bepalen.
Als de messen draaien en de machine nog steeds niet kan starten wanneer je de stroom weer inschakelt, is het vinden van de oorzaak vrij moeilijk. Het kan zijn een defecte schakelaar zijn, een verstopte pomp of slechte bedrading. Bel een erkende elektricien of een witgoedreparatieservice om dit soort problemen op te lossen.
Als je zelf de vaatwasser niet kunt repareren
Aarzel niet om de verkoper van je afwasmachine of een onderdelenwinkel te bellen om advies te vragen. Ze zijn meestal vriendelijk en behulpzaam en vaak loop je samen door je probleem om een eenvoudige oplossing te vinden, vooral als je al de bovenstaande methoden hebt uitgeprobeerd.
Lees verder