Wat doet een welstandscommissie?

Een welstandscommissie wordt door de gemeente ingeschakeld om toe te zien op de kwaliteit van de bouw en in hoeverre het gebouwde of verbouwde object goed in de omgeving past. Een bouwvergunning kan afgewezen worden door een negatief advies van de welstandscommissie. Bij het aanvragen van een reguliere bouwvergunning gaat de gemeente in de meeste gevallen de welstandscommissie inschakelen. Deze commissie van deskundigen kunnen een waardevol advies geven aan de gemeente over de aangevraagde verbouwing. De samenstelling en de werkwijze van deze commissie is vastgelegd in de Bouwverordening en een Reglement van Orde. De commissie moet bestaan uit één voorzitter en minimaal twee architecten. Bij deze architecten moet ook kennis aanwezig zijn over monumenten. Zij worden benoemd door de gemeenteraad.

Wat is de taak van een welstandscommissie?

Deze deskundigen moeten toezien op de kwaliteit van de te realiseren verbouwing. Op basis van de plannen gaan zij beoordelen of de gewenste verbouwing de juiste kwaliteit heeft en zij kijken ook of de verbouwing realiseerbaar is gezien de constructie van het huis. Ook letten zij erop dat de aanvragers de juiste materialen gaan gebruiken voor de verbouwing. De commissie let er ook op dat de bouwwerken passen in de omgeving. Zij zijn daarbij gebonden aan de welstandscriteria uit de welstandsnota. De welstandscommissie heeft niet alleen de taak om te adviseren omtrent aangevraagde bouwvergunningen, zij adviseren de gemeente ook over bijvoorbeeld bestemmingsplannen en stedenbouwkundige plannen.

Gevolgen van het oordeel van de welstandscommissie

Indien de welstandscommissie niet akkoord gaat met de plannen, zullen zij een negatief advies geven aan de gemeente. Over het algemeen nemen zij contact op met de indieners van een bouwvergunning om aan te geven waarmee zij niet akkoord gaan. Mogelijk gaan zij niet akkoord om bepaalde onderdelen in het plan die nog eenvoudig aan te passen zijn. In onderling overleg kunnen de plannen vervolgens gewijzigd worden om ervoor te zorgen dat de plannen toch uitgevoerd kunnen worden. De aanvrager heeft ook de mogelijkheid om de plannen toe te lichten. Op deze manier kan voorkomen worden dat de plannen afgekeurd worden omdat ze bijvoorbeeld niet helemaal duidelijk zijn.

Wanneer wordt de welstandscommissie ingeschakeld?

In de Woningwet staat omschreven wanneer een bouwvergunning noodzakelijk is. Er zijn drie categorien van bouwwerken te onderscheiden, namelijk

• Bouwvergunningvrije bouwwerken
• Licht-vergunningplichtige bouwwerken
• Regulier vergunningplichtige bouwwerken

Bij de eerste categorie (bouwvergunningvrije bouwwerken) is het niet noodzakelijk om een vergunning bij de gemeente aan te vragen. Bij de licht vergunningplichtige bouwwerken moet er wel een vergunning worden aangevraagd, maar er volgt geen diepgaande toetsing. De gemeente zal bijvoorbeeld wel controleren of het bouwwerk toegestaan is op basis van het bestemmingsplan. In deze gevallen zal de welstandscommissie niet worden ingeschakeld. Bij een regulier vergunningplichtige bouwwerken wordt er nader gekeken naar de bouwplannen en wordt ook de welstandscommissie ingeschakeld.

Is een welstandscommissie verplicht?

Gemeentes zijn niet meer verplicht om een eigen welstandscommissie te hebben. Zij mogen tegenwoordig zelf bepalen hoe zij de bouwplannen gaan beoordelen. Het is de bedoeling dat hierdoor de procedures zullen versnellen. De gemeente kan zelf mensen gaan aanstellen die vakkundig zijn om deze vergunningen zelf te beoordelen. Door het in eigen huis te houden, kunnen ze beter sturen op de doorlooptijden.