Marie Kondo: haar Konmari-methode, haar boeken en applicatie

Het fenomeen Marie Kondo is anno 2019 niet meer weg te denken uit onze maatschappij. Haar KonMari-methode heeft in korte tijd de wereld veroverd en mensen enthousiast gemaakt voor het ontspullen. Wie is Marie Kondo en wat is haar Konmari-methode precies? Kondo heeft diverse populaire boeken over haar systeem geschreven, die telkens met andere invalshoek haar methode belichten. Welke boeken zijn dat? Daarnaast heeft zij een applicatie (app) ontwikkeld. De wereld kan niet meer om Marie Kondo heen!

Wie is Marie Kondo?

Marie Kondo (Mariko Kondo, geboren op 9 oktober 1984) is een schrijfster van internationale bestsellers en opruimguru van wereldfaam uit Japan. Ze begon op haar negentiende met opruimactiviteiten voor vrienden om wat extra geld te verdienen tijdens haar studentenjaren in Tokio. Kondo maakte van dat bijbaantje uiteindelijk haar beroep als organisatieconsultant in Japan. In 2011 bracht ze haar eerste opruimboek uit, waarin de KonMari-methode werd toegelicht. In het jaar daarop huwde ze met zakenman Takumi Kawahara. Ze richtte in 2015 samen met haar echtgenoot – in het kielzog van haar zakelijk succes – het bedrijf KonMari Media, Incorporated op. Haar faam groeide in de loop der tijd gestaag door. Ze werd landelijk bekend in Japan door allerlei radio- en televisieoptredens en haar methode kreeg overzee in Europa en Australië ook steeds meer aandacht.

New York Times

Haar doorbraak in Amerika kreeg een mooie springplank met een lovende recensie in de New York Times. De recensent in kwestie vond het opruimsysteem van Kondo – deels gebaseerd op de Japanse Shintostroming – heel bijzonder en schreef over de KonMari-methode in een uitermate positieve recensie. De Shintofilosofie stelt namelijk dat voorwerpen letterlijk 'bezield' zijn en daarom respect verdienen. Die leer past Kondo telkens subtiel op allerlei manieren in haar methode toe.

Netflix

Al snel prijkte het besproken boek van Kondo op nummer één van de New York-bestsellerlijst. Hieruit volgden uitnodigingen voor diverse gastoptredens op televisie in de VS en kreeg ze zelfs haar eigen serie op Netflix. In 2015 werd zij door Time Magazine uitgeroepen tot één van de honderd meest invloedrijke personen ter wereld. Er zijn inmiddels talloze artikelen in diverse gerenommeerde kranten aan haar en haar opruimmethode gewijd, zoals in de London Times en in bekende tijdschriften, zoals de Vogue. Haar systeem heeft een flink aantal aanhangers gekregen. Haar geïnspireerde fans noemen zich 'Konverts'. Zelfs haar naam is door aanhangers tot een werkwoord omgebouwd en wel tot het werkwoord 'kondoën'.

De KonMari-methode

Als expert op het gebied van ontspullen helpt Kondo mensen met de KonMari-methode om het huishouden om te toveren tot een rustgevende, persoonlijke droomplek, waar ze louter omringd zijn door spullen die vreugde geven ('spark joy'). De KonMari-methode van Marie Kondo is behoorlijk grondig, wanneer het op ontspullen aankomt. Kondo adviseert om niet kamer voor kamer of plekje voor plekje aan te pakken, maar rigoureus en vlotjes categorie voor categorie te ontspullen. Haar indeling naar categorieën is:

1. kleding
2. boeken
3. papieren
4. konomo
5. aandenken

Ze meent dat mensen eerst hun kleding (haar eerste categorie) dienen te ontspullen dan boeken en zo verder, tot alle categorieën en daarmee het hele huis zijn afgewerkt. Mensen hebben naar haar opvatting met kleding de minst emotionele band. Kleding kan daarom het makkelijkst worden losgelaten. Haar tweede categorie is het onderdeel boeken. Boeken zijn wellicht iets persoonlijker en zijn iets moeilijker los te laten. Kondo gelooft dat mensen die deze volgorde aanhouden uiteindelijk bij de zesde categorie met aandenken op basis van hun eerdere ervaringen makkelijker zullen kunnen loslaten.

De Konmari-methode propageert om eerst met volle overtuiging het besluit te nemen om in korte tijd grondig en vlot het huishouden te willen ontspullen. Na dat besluit is volgens dit systeem de tweede stap om je in te beelden hoe jouw persoonlijke droomplek er uit dient te zien. Hoe zien bijvoorbeeld lades er uit, wanneer je die na het ontspullen opentrekt of de vensterbanken en de boekenkast? Het droombeeld van jouw toekomstige huis vertegenwoordigt volgens Kondo namelijk jouw ultieme levensstijl.

Wat is komono?
Komono is alles wat niet onder de andere categorieën valt, het is het overige of de rest van het huishouden. Dit is best een flinke categorie en is onder te verdelen in subcategorieën. De keuken alleen al levert veel 'komono' op, zoals alle kookgerei, de voorraadkast, alle drinkgerei, aardewerk en ga zo maar door.

KonMari-ambassadeurs
Het is mogelijk om een opleiding te volgen tot gecertificeerde KonMari-consulent. De opleidingen kennen een zestal niveaus. Met gebruik van haar ambassadeurs (consulenten) heeft Marie Kondo een werelddekkend netwerk aan gecertificeerde mensen ontwikkeld, die anderen kunnen helpen met het ontspullen van hun huishouden.

Boeken

Marie Kondo heeft anno 2019 diverse boeken geschreven om te inspireren en om haar KonMari-methode op verschillende manieren uit te leggen of te ondersteunen. Ze heeft het uitgeven van haar boeken heel systematisch aangepakt. Het eerste boek is een handboek, waarin de theorie achter de Konmari-methode wordt toegelicht en lezers stap voor stap door de methode worden meegenomen. Kondo heeft – aansluitend op haar KonMari-theorieboek – een praktijkboek geschreven om te laten zien hoe overhemden bijvoorbeeld optimaal à la Kondo kunnen worden opgevouwen. Haar derde boek is een manga (een Japanse stripverhaal). Het is bedoeld om te inspireren en zal vooral een jonger publiek aanspreken. Tot slot heeft zij een dagboek ('journal') uitgebracht, die aanhangers kunnen vullen met hun gevoelens en gedachten over voorwerpen, relaties en hun leven in het algemeen. Dat laatste ('gratitude journal') is vooral gericht op de Amerikaanse markt.

The Life-Changing Magic of Tidying Up, The Japanese Art of Decluttering and Organizing
Dit Engelstalige boek is in 2011 gepubliceerd met ISBN 13 9781494508944. Het beschrijft onder meer de filosofie achter de KonMari-methode en vertelt stap voor stap hoe iemand de KonMari-methode kan toepassen bij het ontspullen, de leefomgeving kan vereenvoudigen en bergruimte kan optimaliseren. Ze leert in detail daarbij hoe mensen kunnen afwegen of iets vreugde geeft of niet. Een rommelig huis kan volgens Kondo met de KonMari-methode omgetoverd worden tot een kalme en inspirerende oase. In het Nederlands is dit boek verkrijgbaar onder de titel "Opgeruimd!" met ISBN 9789400505629.

Spark Joy: An Illustrated Master Class on the Art of Organizing and Tidying Up
Dit Engelstalige boek uit 2012 geeft praktische invulling aan het boek the Lifechanging Magic of Tyding up (Opgeruimd!). Het is gepubliceerd met ISBN 13 9789400508606. Het illustreert hoe je bepaalde technieken kan toepassen (zoals het vouwen en opbergen van kleding), geeft allerlei tips en adviezen en beantwoordt FAQ's. Het laat bijvoorbeeld zien hoe de binnenkant van een kast of lade netjes geordend er uit kan zien. De basis is uiteraard of een voorwerp vreugde geeft (spark joy) en zo niet, hoe je er afstand van kan doen en het los kan laten. Het schenkt aandacht aan bepaalde categorieën die voorwerpen bevatten die niet meteen een emotie of warm gevoel oproepen, zoals keukenspullen en schoonmaakmiddelen.

The Life-Changing Manga of Tidying Up: A Magical Story
Dit boek is gepubliceerd in 2017 met ISBN 13 9780399580536. Het is een manga waarin het leven van een vrouw genaamd Chiaki uit Tokio gaandeweg verandert dankzij de filosofie en opruimmethode van Marie Kondo. Chiaki besluit namelijk na klachten over haar rommelige balkon om Marie Kondo in te schakelen om haar bij het ontspullen bij te staan. Marie Kondo krijgt het leven van Chiaki in al zijn facetten weer op de rails. De illustraties in het boek zijn afkomstig van de kunstenaar Yuko Uramoto. Hij is geen onbekende in de wereld van de manga en heeft een hoge onderscheiding gewonnen voor zijn werk. Een manga is een verhalende, Japanse striptekening, getekend in een specifieke stijl.

Life-Changing Magic: A Journal
Dit dagboek (met EAN 9780804189095) format is gepubliceerd in 2015. Wie dat wil kan gevoelens van dankbaarheid ('gratitude') er in opschrijven. Het noteren gaat verder dan schrijven over een vreugdegevoel bij voorwerpen. Het kunnen ook gevoelens zijn over relaties en de werksituatie bijvoorbeeld. Het dagboek biedt drie jaar lang de mogelijkheid om dagelijks notities te maken.

Kondo KonMari-app

Marie Kondo zegt dat zij zoveel mogelijk mensen wil bereiken om ze te helpen ontspullen. Zij heeft naast haar boeken inmiddels ook een applicatie (verder app) ontwikkeld om haar methode verder te verspreiden. De app leert mensen diverse opruimtactieken en beloont afgeronde taken met zogeheten 'badges'. De app biedt de mogelijkheid om afbeeldingen van je successen te plaatsen en vragen te stellen aan andere gebruikers van de app. Een dashboard laat zien waar andere gebruikers zich mee bezig houden wat de methode betreft. De app gebruikt een handige checklist. De app stuurt ook op gezette tijden een herinnering aan gebruikers, wanneer het tijd is om weer wat te gaan opruimen. Tussendoor krijg je bijzondere quotes uit de boeken van Marie Kondo ter inspiratie te zien.

Shintofilosofie

De Shintofilosofie is van oorsprong een vredelievende natuurfilosofie. Het maakt in principe onderdeel uit van de normen en zeden van de Japanse samenleving. Sommige mensen vinden het curieus of grappig dat Marie Kondo bij de toepassing van KonMari bepaalde rituelen aanhangt. Ze begroet tijdens een korte ceremonie bijvoorbeeld elk (voor haar) nieuw huis en geeft dank aan voorwerpen die ze weg doet of klopt op stapels boeken. Kondo zegt deze filosofie in haar methode te hebben opgenomen. Deze stroming leert, dat in alles 'kami' (het heilige) aanwezig is en met respect dient te worden behandeld. Kami kan volgens deze filosofie natuurlijk ook in voorwerpen aanwezig zijn. Het respectvol begroeten van huizen alsof heiligdommen worden betreden en het wakker kloppen van boeken om ze weer bewust te maken, zijn voorbeelden daarvan. Het schoonmaken en ordenen van spullen en voorwerpen kan een ritueel zijn volgens deze filosofie. KonMari sluit daar naadloos bij aan. Marie Kondo heeft tijdens haar jeugd enkele jaren bij een Shintotempel gediend. Het is dus niet vreemd dat deze filosofie verweven is met de KonMari-methode.

Lees verder

• Papieren opruimen volgens de KonMari-methode van Marie Kondo