De Gevel-moestuin

Wie in een stad woont kan een gevel-moestuin oprichten om optimaal te genieten van de beperkte ruimte. De oppervlakte van stadstuinen zijn klein. Dan maar de lucht in! En niet alleen in de van Speykstraat(*). Je kunt tegen de muur op fruit kweken. Een begroeide muur is vaak mooier dan een kale muur. Wat dacht je ervan om uit je raam op één hoog een paar frambozen of bramen te plukken? Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Raster van hout

Een gevel-moestuin kun je zelf maken. Je kunt eenvoudig een houten lattenraster maken dat je vervolgens aan de muur bevestigt. Telkens wanneer een plant een uitloper heeft, maak je hem vast aan het raster. Wanneer de plant groot genoeg is hoef je deze alleen nog te snoeien als hij te ver buiten het raster groeit. Denk er wel aan dat je een ladder nodig hebt om te snoeien en om te oogsten. Je moet voor een gevelmoestuin geen hoogtevrees hebben.

Groei geleiden met touw

Als je geen houtraster maakt is het ook mogelijk om met stevig touw te werken om de plant goed te geleiden. Er zijn altijd wel wat ophangpunten zoals aan een regenpijp. Wanneer er geen ophangpunt is kun je een klein haakje of oogje in een vensterbank schroeven zodat je daar een touwtje aan vast maakt. Wanneer het kan gebruik je stevig, dun groen of zwart touw, dat valt niet zo op als dik wit touw.

Klimplanten

In de Geveltuin kun je vooral goed klimplanten neerzetten. De druif kan een goede keus zijn als je een balkon hebt met veel zon. Druiven van het eigen balkon kunnen heerlijk zijn. De druivenstruik is een rasklimmer; hij volt zich in zijn nopjes als hij een gevel mag beklimmen. Verder kun je denken aan een braamstruik en een frambozenstruik. Het voordeel van deze gevelplanten is de snelle groei. Deze moet je wel goed bijknippen omdat je anders niet meer door je raam naar buiten kan kijken..

Vaste planten

Een kruisbes of rode bessenstruik is voor passanten ook onversmadelijk. Toch is het een goede keus in de geveltuin. Een andere mogelijkheid is om een kruisbessenstruik tegen de muur op te laten groeien. Je kunt natuurlijk ook enkele planten combineren. De kruisbes laat zich prima combineren met de rode bes en zwarte bes. Het voordeel van deze planten is ook dat ze vaste planten zijn. Daar heb je relatief minder werk aan. Ze zijn onderhoudsarm. Aan weerskanten van de bessenstruiken zou je vervolgens een druivenstruik, frambozenstruik of bramenstruik omhoog kunnen laten groeien.

Perenbomen tegen de gevel

Tegen een gevel kunnen ook perenbomen groeien. Vroeger zetten men leiperen tegen een muur omdat dan de zon minder hard op de muur schijnt in de zomer. Het hele huis blijft koeler. Tegenwoordig hebben we betere isolatie en spouwmuren maar het helpt natuurlijk nog steeds. Bovendien is het heerlijk om een peer of druif van je eigen muur af te plukken. Op de site van hoogstamfruitnh.com verzamelt de pomologische vereniging Noord Holland allerlei foto´s van fruitbomen die tegen muren op groeien. In de Pijp, een wijk van Amsterdam groeien her en der druivenstruiken waarvan het heerlijk snoepen is.

Lage kruidenplanten onder het raam

Je wilt niet dat de bessenstruiken voor je raam groeien. Daarom kun je het raam vrijhouden door onder het raam laaggroeiende kruidenplanten te planten. Vervolgens zet je de bessenstruiken aan weerskanten van je raam en knip je ze netjes bij. Rozemarijn is een ideaal kruid wat niet te hoog wordt, en jaren meegaat. Het is makkelijk te stekken en het kruid is heerlijk in de keuken. Een vaste kruidentuin aan de voorgevel is een luxe. Vaste kruiden die het goed doen in een zonovergoten geveltuin zijn naast rozemarijn: salie, lavendel, tijm, oregano en citroenmelisse. Vooral de rozenmarijn en de lavendel kunnen heel groot worden. Ook peterselie kan het goed doen en deze tweejarige plant is ook een uitstekende groeier in de schaduw.

Aardbeienplant

Het kan geen kwaad om een pot met een aardbeienplant op je balkon te hebben staan. Aardbeienplanten blijven het
meerdere jaren doen, alhoewel vanaf het tweede jaar de opbrengst minder wordt. In de geveltuin kun je een klein torentje maken van bakstenen waarin je tussen de gaten aardbeien neerzet. Nadeel is echter dat toevallige voorbijgangers een rode aardbei zeer verleidelijk vinden.

Omgekeerde hangtomaat

Wanneer je echt creatief bent en je kunt planten ophangen, hebt de bereidheid om ze elke dag water te geven dan kun je veel hebben aan een beperkte ruimte. Je kunt je eigen tomaten kweken door potten te modificeren waardoor de tomatenplant als hangplant naar beneden groeit. Een bijkomend voordeel is dat planten minder last hebben van schimmels en bacteriën die in de grond zitten.

(*) Van Speyk was een luitenant die tijdens de Belgische opstand in 1831op een kanonneerboot zat die ongelukkigerwijs door een stel Antwerpenaren werd overvallen. Van Speyk sprak daarop zijn laatste woorden: ...een Brabander worden? Dan liever de lucht in! en stak zijn sigaar in het kruitvat waardoor het hele schip ontplofte.

Lees verder

• De vaste kruidentuin
• Kruiden in de Vensterbank
• Moestuin op Fridtjof Nansen-School
• 10 tips voor balkonplanten
• Bloemen om van te smullen