Lijmwijzer Lijmen & Lijmtips
Lijmwijzer en Lijmtips. Er zijn vele lijmsoorten zoals houtlijm, epoxy-lijm, contactlijm, lijmcement, 2 componentenlijm en meer. Welke lijm nu bij welke klus of materiaal past, poreus of niet-poreus, karton, hout of plastic, de verwerking en droogtijd; kortom alles over lijmen staat in de ‘Kies de Juiste Lijm’ Tabel. En tips over lijmklemmen, die bijna net zo belangrijk zijn als de lijm. Ook vind je hier hoe je zelf een tourniquet-lijmklem kunt maken, als je geen echte lijmklemmen hebt.
Lijmsoorten Lijmwijzer en Tips
Bijna alles wat in elkaar past, is te lijmen. Het is eigenlijk alleen maar een kwestie van de meest geschikte lijm voor een bepaald materiaal kiezen. Lijm kan echter nooit slechte verbindingen ondervangen; twee dingen die niet aan elkaar passen, blijven met alle lijm van de wereld nog niet zitten. Bij een lijmklus is buiten de lijm de wijze waarop je het object klemt, een hele belangrijke factor. Hieronder worden ook tips gegeven hoe je met klemmen moet werken en hoe je zelf een tourniquet (klemsysteem) kunt maken.
Lijmklemmen - Lijmklem hanteren
Bij het lijmen is het vaak nodig om gelijmde delen aan elkaar te klemmen (onder druk zetten) tot de lijm stijf of droog is. Zo moeten bepaalde houtlijmen (afhankelijk van de aangegeven droogsnelheid) de eerste uren worden geklemd. Lijmcement daarentegen hecht onmiddellijk, als je er tenminste voor zorgt dat de delen goed tegen elkaar aan liggen. Pas de te lijmen delen eerst lijmloos in elkaar; doe er pas lijm op als dit binnen de vereiste tijd lukt (zie tabel). Besluit van tevoren ook of er eventueel klemmen nodig zijn; welke soort en hoeveel. Het te lijmen object mag uiteraard niet beschadigen; plak zo nodig stukjes hout, karton of vilt op de bek van een metalen klem. In sommige gevallen is het handig om plastic tussen de klem en het voorwerp te doen, om te voorkomen dat de klem aan het voorwerp vastplakt. Om deze reden is het ook raadzaam om bij grote lijmklussen het werkblad af te dekken met plastic.
Tourniquet Klem maken
Wanneer je niet de juiste lijmklemmen hebt, kan je het volgende proberen met wiggen en met een tourniquet. Met tourniquet wordt een draaisysteem met touw/draad en knijper/wig bedoeld om iets goed mee vast te klemmen. Een tourniquet is ook bekend als klemband voor medisch gebruik om hevig bloeden te stoppen.
Maak een tourniquet als volgt
Bind een dubbele gevlochten draad om het gelijmde voorwerp en doe aan weerszijden een wasknijper tussen de draden. Span de draden, wind ze om de wasknijper - aan beide kanten evenveel slagen-, daar de druk dan gelijk verdeeld is. Breng houtlijm aan op beide oppervlakken, draai de klemmen (knijpers) geleidelijk vaster aan - aan beide kanten even vast. Draai de klemmen zo vast dat de houtlijm uit de naad loopt, maar ook weer niet zó vast dat alle lijm eruit loopt. Wrijf overtollige lijm weg met een vochtig doekje, tenzij het hout geen afwerkingslaag krijgt, dan kan de lijm beter blijven zitten. Snij het dan na het drogen weg met een stanleymes of beitel (of laat het zitten als het een onzichtbaar deel, de acherkant of binnenkant betreft).
Wanneer je ook geen tourniquet wilt of kunt maken, zorg dan in elk geval voor zware objecten om druk op de lijmdelen te kunnen uitoefenen. Oude zware boeken -zoals een stapel encyclopedieën- of iets anders met gewicht kan in sommige gevallen ook een uitkomst zijn.
Klemmen niet-poreuze delen
Wanneer je niet-poreuze materialen zoals glas of metaal lijmt met zeer sneldrogende lijmsoorten (bijvoorbeeld lijmcement of contactlijm) kan je de gelijmde delen met plakband, klustape of met de hand bij elkaar houden. Bij langzaam drogende lijmen is meestal wel een vorm van klemmen nodig.
Samenstelling Lijm
Hoewel lijm in bepaalde soorten te onderscheiden is, kan de samenstelling van de lijm evenals de droogtijd en de materialen waarvoor ze geschikt zijn, variëren (per merk). Lees dan ook altijd aandachtig de gebruiksaanwijzing op de verpakking en volg deze nauwgezet op.
Lijmen Luchtvochtigheid
Lijm bij voorkeur op droge dagen. Wanneer de luchtvochtigheid de werking van de lijm al niet verzwakt, kan deze nog invloed hebben op de te lijmen materialen.
Lijm Tabel
In de onderstaande tabel kun je een overzicht vinden van de hoofdgroepen c.q. diverse bestaande lijmen met een globale indicatie per soort (kan per merk verschillen). Ook kan de naamgeving verschillen, zo worden veel lijmsoorten tegenwoordig ook lijmkitten genoemd.
Lijmwijzer Lijmsoorten - Kies de Juiste Lijm Tabel
Soort Lijm | Gebruik - Materiaal | Drogen - Uitharden | Kenmerken - Klemmen |
PVA HechtmiddelPoly Vinyl Acetaat | Hout, Karton en Papier | 1 - 8 uur / 24 uur | Niet watervast, is gedroogd doorzichtig, binnen 15 min. vastklemmen |
Gele Houtlijm | Houtverbindingen Meubels | 15 - 60 min/18 uur | Tamelijk watervast, wordt gelig, schuurbaar, vastklemmen binnen 5 min. |
Ureumformalines | Houtverbindingen Meubels | 4 -12 uur/24 uur | Redelijk watervast, goed vulmiddel, droogt gekleurd op, poeder mengen met water, binnen 30 min. klemmen |
Resorcine | Hout, Boten, Tuinmeubilair | 10-12 uur/24 uur | Watervast, droogt bruin op, meng poeder met katalysator, breng binnen 60 min. klemmen aan |
EP Epoxylijmen 2 Componenten | Metaal, Glas, KeramiekAardewerk, Hard Plastic | 4 - 8 min/12 - 24 uur | Zelfs bestand tegen kokend water, is gedroogd doorzichtig, wit of grijs, meng twee delen (componenten) verwerk deze snel |
Contactlijm Secondenlijm | De meeste niet-poreuzeoppervlakken | 10 - 30 sec/12 uur | Watervast, droogt helder op, gebruik 1 of 2 druppels, binnen 5 seconden |
Contactlijm 2 Componenten | De meeste niet-poreuze oppervlakken | 1- 3 min/12 uur | Watervast, droogt helder op, doe vloeistof op het ene oppervlak, pasta op het andere |
Lijmcement | Papier, Hout, Fineer Plastic en Weefsels | direct/24 uur | Watervast, wordt gelig, doe het op beide oppervlakken, klemmen |
Let op dat de damp van sommige lijmsoorten gevaarlijk is. Lijm dan ook altijd in goed geventileerde ruimtes, waar geen vuur brandt. Laat contactlijm niet met de huid in aanraking komen. Richt de lijmtube altijd omlaag en bewaar lijm buiten het bereik van kinderen!
Reacties
Postma, 26-09-2012
Goedemiddag,
Samen met een groep studenten ga ik op basis van een 3D geprinte mal een papier-maché vorm maken in een oplage van 50 stuks. Nu zitten we met de droogtijd en zijn benieuwd of deze ook teruggebracht zou kunnen worden. Weet u misschien een stof die toegevoegd zou kunnen worden aan het PVA Hechtmiddel, Poly Vinyl Acetaat of gele houtlijm die de droogtijd en de periode tot uitharden verkleint?
Bedankt en met hartelijke groet
Reactie infoteur, 28-09-2012
Beste Michiel,
Ik heb geen direct antwoord voor je. Misschien is het een idee het werk in een voorverwarmde oven te plaatsen.
Of… Google even op sneldrogende papierlijm.
Er zijn wel lijmen die snel drogen zoals de genoemde houtlijm, maar dit is m.i. een nogal prijzige oplossing, waarbij het volume van je werkstuk een belangrijke rol zal spelen bij het (door)drogen.
Mvg
Bankers, 07-06-2012
Ik wil in mijn tuin een bloembak maken van klinkers ipv bakstenen eerst wilde ik ze metselen met cement maar toen bracht iemand mij op het idee om ze telijmen welke lijm kan ik daar dan het beste voor gebruiken?
Reactie infoteur, 08-06-2012
Beste Wilco,
Ik heb er zelf geen ervaring mee, maar als je googled op 'straatklinkers lijmen' vind je de nodige informatie.
Mvg
Jansen, 10-11-2011
Ik wil een bidet plaatsen op de betegelde vloer van de badkamer, onder het beton ligt ergens de gasleiding, daarom wil ik het bidet op de vloertegels lijmen of kitten. Is lijmen/kitten een degelijke oplossing?
Reactie infoteur, 12-11-2011
Beste Bo,
Helaas kan ik op je vraag geen antwoord geven. Informeer eens bij een goede bouwmarkt.
Mvg
Henk Overwijk, 07-07-2011
Ik ben mijn huis aan het verbouwen, en nu wil ik oudhollandse ramen hebben, dit betekent dan, dat ik latten wil lijmen tegen het raam, mijn vraag is dus wat voor een lijm ik moet gaan gebruiken.
bij voorbaat mijn dank
Reactie infoteur, 08-07-2011
Beste Henk,
Ik zou voor een los (voorzet) raamwerk kiezen. Verlijmen maakt dat je beide zijden van het raam moet behandelen voor een mooie afwerking. Vanaf de buitenzijde blijf je verlijmen aan de binnenzijde altijd zien. Daarnaast kan er spanningsverschil op het glasoppervlak ontstaan, waardoor ruitbreuk kan ontstaan. Dit spanningsverschil is mede afhankelijk van de kleur. (risico is bij donkere kleuren groter)
Breng je kruisroeden aan beide zijden aan (bij voorkeur in een lichte kleurstelling), dan het hout 2x goed gronden, 1x afschilderen en vervolgens rondom in de acrylaatkit zetten. Na droging van de acrylaatkit het geheel nog één á twee keer afschilderen, zodat je de raamkanten goed afsluit tegen vocht. Door de jaren heen de kwaliteit en afdichting blijven controleren (vrij kwetsbaar)
Mvg