Dropplant of anijshyssop
Over Agastache foeniculum. De Nederlandse namen Dropplant, anijshyssop en de Latijnse naam Agastache foeniculum (venkel) verwijzen naar verschillende geneeskrachtige planten. Een decoratieve vaste plant die ook weer geneeskrachtige en culinaire kwaliteiten heeft. En dus interessant is voor de tuin en de keuken.
In de jaren tachtig werd Agastache foeniculum in ons land geïntroduceerd als keukenkruid. De hele plant is zeer aromatisch en het blad kan gebruikt worden in visschotels en salades. Ook kan er thee van worden gezet, waaraan voor de smaak een lepeltje honing of citroen wordt toegevoegd. De geur doet het meest aan anijs denken. Omdat anijs in drop wordt gebruikt heet de plant ook wel dropplant. Een andere verwarrende naam is Koreaanse venkel; de plant heeft niets met venkel te maken en komt ook niet uit Korea. Inmiddels maakt de dropplant opgang in de border. Deze stevige, bossige plant is vooral interessant vanwege de prachtige groeiwijze. De vierkante stengels zijn goed vertakt, als een veelarmige kandelaar. Ze dragen vrij dikke, cilindrische aren, zo'n 10 cm lang, die bezet zijn met violet getinte schutblaadjes. Uit de aren steken kleine lipbloemen naar buiten. Omdat de schutbladen mooi gekleurd zijn zorgt de dropplant - ondanks de kleine bloemen - toch voor veel kleur in de tuin. Bovendien trekken de bloemen verschillende insecten aan.
Agastache foeniculum
De meeste soorten Agastache komen oorspronkelijk uit Noord-Amerika en Mexico. Agastache foeniculum is zelfs een echte prairieplant. Op de prairie is het zonnig en droog, dus ook in de tuin verlangt Agastache veel zon en een goede drainage. Een ideale plant dus voor de droge tuin, waar hij prachtig gecombineerd kan worden met bijvoorbeeld duizendblad (Achillea), alsem (Artemisia) en rode zonnehoed. Een mooie maar ook geneeskrachtige border, en ook geschikt in een tuin met wilde planten. 'Alabaster' is een cultivar met lichtgroene aren en witte lipbloemen. Veel planten die van droge grond houden blijven in de winter nog heel lang overeind staan, ook als de bovengrondse delen zijn afgestorven. Dat geldt zeker ook voor Agastache: nog heel lang kunt u genieten van een prachtig wintersilhouet.
Kleine vogels weten de plant ook te vinden en pikken de zaadjes uit de dikke aren. Dus pas afknippen in het voorjaar! De dropplant is wel winterhard, maar toch blijkt helaas dat hij meestal kort leeft. Wel zaait hij zich vaak uit zodat er het volgende jaar op dezelfde plek een nieuwe plant staat. Voor de zekerheid kunt u de plant zelf zaaien of in de zomer stengelstek maken. Voor de liefhebber zijn er bij gespecialiseerde kwekers nog enkele bijzondere soorten Agastache verkrijgbaar. Ze houden allemaal van veel zon en goed gedraineerde grond. Meestal worden ze als eenjarige gekweekt omdat ze in ons land moeilijk de (natte) winter doorkomen.
Soorten en namen
Wat de naamgeving betreft heerst er nog wel eens verwarring. Volgens kenners moet de ons bekende Agastache foeniculum eigenlijk A. scrophulariifolia heten. A. rugosa en A. anisata zijn hier weer synoniemen van. Volgens een recente publikatie zijn Agastache foeniculum, A. scrophulariifolia en A. rugosa drie verschillende soorten. De eerste twee soorten komen uit Noord-Amerika, de derde groeit van nature in Azië. Deze laatste kan dus nooit een synoniem zijn van A. foeniculum of A. scrophulariifolia.
De meest verspreide soort is Agastache rugosa. Deze wordt onder verschillende namen te koop aangeboden, in veel gevallen als Agastache foeniculum. Bij Agastache barberi steken er wat minder bloempjes uit de aren, maar ze zijn wel heel mooi roodpaars en vrij groot. 'Firebird' is een nieuwe cultivar met lichtoranje bloemen die donkerder verkleuren. Hoogte 60 cm, bloei in juli-september. Agastache cana komt uit Mexico en groeit daar op droge, hete hellingen. De plant wordt ongeveer 60 cm hoog en heeft tot 20 cm lange aren met helder roodpaarse lipbloemen. Bloei van juli-augustus.
Agastache mexicana is ook inheems in Mexico en wordt ongeveer net zo hoog en bloeit van juli tot in oktober. Ook zeer aromatisch, maar nu lijkt de geur op pepermunt. De helder roodpaarse bloemen zijn wat groter bij deze soort. Deze soort is ook geschikt om een soort limonadedrank te maken. De momenteel meest gekweekte Agastache is A. 'Blue Fortune, een steriele hybride van A. foeniculum en A. rugosa. De talrijke purperblauwe bloemen staan in lange schijn-aren bijeen. Op een goede grond kan de plant een hoogte van één meter bereiken.
Medicinaal
Medicinaal is de dropplant minder bekend. De verschillende namen verwijzen wel naar andere medicinale planten zoals zoethout, anijs en venkel waar Agastache ook de geneeskrachtige stoffen en de medicinale werkingen van bezit. Dus vooral voor de spijsvertering, krampwerend en gasdrijvend. Interessant om te verwerken in een gemengde kruidenthee samen met munt, anijs en een bitterstofplant zoals paardenbloem of duizendblad. Uit wetenschappelijk onderzoek bij verschillende Agastachesoorten, vooral Agastache mexicana en Agastache rugosa blijkt er, tenminste van een aantal geïsoleerde stoffen o.a. 2 diterpenoiden agastanol and agastaquinone een remmende werking op HIV 1 virus te zijn. Ook een bloeddrukverlagende en een schimmelwerende werking zijn mogelijk.
Voor verder onderzoek
- Hernández-Abreu O, Castillo-España P, León-Rivera I, Ibarra-Barajas M, Villalobos-Molina R, González-Christen J, Vergara-Galicia J, Estrada-Soto S. Antihypertensive and vasorelaxant effects of tilianin isolated from Agastache mexicana are mediated by NO/cGMP pathway and potassium channel opening. Biochem Pharmacol 2009 Jul 1; 78(1):54-61.
- Shin S. Essential oil compounds from Agastache rugosa as antifungal agents against Trichophyton species. Arch Pharm Res 2004 Mar; 27(3):295-9.
- Arch Pharm Res. 1999 Feb;22(1):75-7. Inhibitory constituents against HIV-1 protease from Agastache rugosa.Min BS, Hattori M, Lee HK, Kim YH.College of Pharmacy, Chungnam National University, Taejon, Korea.