Kruidenteelt: Peterselie - Rozemarijn - Oregano - Mosterd

Zaaien, verzorgen en oogsten van nuttige en lekkere keukenkruiden. Iedereen kan kruiden zelf groot brengen. We weten allemaal dat kruiden goed zijn voor onze gezondheid. Als men thuis zelf kruiden kan telen wordt er veel meer gebruik van gemaakt.

Peterselie

Omschrijving

Peterselie past in vrijwel ieder gerecht, van de lichtste kipschotel tot de meest gepeperde saus. De grote verdienste ervan is dat het nooit overheerst maar de natuurlijke smaak van het voedsel juist beter doet uitkomen. Snijpeterselie, ook wel Franse peterselie genoemd, wordt op dezelfde manier geteeld. Het is wat steviger en wordt in salades veel gebruikt.

Bodem

Hoewel veel mensen peterselie moeilijk te telen vinden, heb ik gemerkt dat dit niet waar is, mits de grond maar humus- en voedselrijk is. Verder moet ze goed omgewerkt worden, zodat de wortels diep kunnen doordringen. Peterselie is prima in bakken te telen, maar ook daar moet de grond rijk en goed gedraineerd zijn.

Teelt en verzorging

Telen van zaad is mogelijk, maar het duurt erg lang voordat dit ontkiemt. (Een goede manier is: het zaad weken in water, mengen met vochtig rivierzand en laten ontkiemen in een warm vertrek.) Zaai in het voorjaar in 1 cm diepe gleufjes en ga dan (veel) geduld oefenen. Uitdunnen is meestal niet nodig. Men kan ook in de nazomer zaaien, teneinde de winter is te forceren. Zet 's winters een minikastje over u peterselie. Meestal schiet ze in het tweede jaar zaad, dus men moet elk jaar zaaien om steeds van een verse voorraad verzekert te zijn.

Oogsten

Pluk iedere keer een paar blaadjes van elke plant. Als men bosjes wilt hebben, kan men de planten wanneer ze ongeveer 20 cm hoog zijn vlak bij de grond afsnijden. Als men bladeren wilt drogen moet men deze midden in de zomer afsnijden en snel drogen. Peterselie is het enige kruid dat een zeer hoge droogtemperatuur nodig heeft: tussen 40 en 90°C. Laat de ovendeur openstaan.

Rozemarijn

Omschrijving

Deze kleine heester stamt uit de droge kalkheuvels van Zuid-Frankrijk. De zeer aantrekkelijk ogende plant kan meer dan aderhalve meter hoog worden en kan heel goed als afscheiding tussen groentebedden worden gebruikt. Rozemarijnblaadjes smaken het beste bij vleessoorten als lams-, schapen- en varkensvlees De denneachtige smaak is zeer sterk, gebruik het met mate.

Bodem

Rozemarijn prefereert een lichte, zandige, droge grond, heeft veel kalk nodig, voldoende beschutting en een plekje op het zuiden.

Teelt en verzorging

Zaai in het voorjaar in ondiepe gaatjes 15 cm uit elkaar. Zet de zaadplanten als ze ongeveer 15 cm hoog zijn over naar een verspeenbed en houd daar een tussenruimte van 15 cm aan. Als ze flink gegroeid zijn zet men ze tenslotte op hun definitieve plaats, 90 cm uit elkaar. Zaden ontkiemen niet altijd, dus snijd stekken (voor of na de bloei) Deze moeten 15 cm lang zijn. Verwijder de onderste blaadjes en plant ze voor tweederde in zandige grond op een schaduwrijk plaatsje. Tegen de herfst kunnen ze uitgeplant worden. De eerste winter moet men ze beschermen door ze in de nazomer tot de helft terug te snijden. Hierdoor harden de nieuwe scheuten af voordat het koude weer komt. Dek ze af met bladaarde en jutte zakken.

Oogsten

Vanaf het tweede jaar kan men telkens kleine hoeveelheden plukken. In beginsel kan dit het hele jaar doorgaan, maar voor drogen is de nazomer de beste tijd. Ook de bloemen kunt men gebruiken om gerechten op smaak te brengen, evenals de steeltjes en de bladeren.

Oregano

Omschrijving

Oregano, of wilde majoraan, wordt in de Italiaanse keuken veel gebruikt. De sterke, scherpe smaak past goed bij scherpe, olieachtige gerechten: in meer delicate gerechten moet het met mate worden gebruikt.

Bodem

Oregano prefereert kalkachtige, of stenige grond en een warme droge plaats. Hellingen zijn ideaal

Teelt en verzorging

In het vroege voorjaar zaaien, en later op 20 tot 30 cm uitdunnen. Uiteindelijk moet de afstand tussen volwassen planten 50 cm zijn. Goed wieden. Evenals wintermajoraan is oregano goed van stekken te telen. Het groeit langzaam en heeft veel warmte nodig om goed tot zijn recht te komen.

Oogsten

Pluk de bladeren en steeltjes in de nazomer. Zaden om opnieuw te zaaien zijn in de vroege herfst rijp. Gebruik de bladeren vers of droog ze in laagjes in het donker.

Mosterd

Omschrijving

Mosterd wordt veel door tuiniers verbouwd om als groenbemester ondergespit te worden, vlak voor de planten gaan bloeien. Het groeit snel, maakt veel blad en men zegt dat het aardappelaatje er voor op de loop gaat. Mosterd kan echter ook in de kruidentuin verbouwd worden om zijn zaad, waarvan de mosterd wordt gemaakt die u in de winkel koopt. De zaden worden dan zeer fijn gemalen: het aldus verkregen poeder wordt droog bewaard tot het nodig is en dan gemengd met water of azijn. De zaden kunnen ook in hun geheel worden gebruikt bij het inleggen of in stamppot. Jonge scheuten, twee tot drie weken na het zaaien gesneden, smaken heel goed in salades.

Bodem

Het zaad heeft goede, rijke grond nodig. Met een pH die niet over de 6 ligt.

Teelt en verzorging

Mosterd is erg makkelijk te verbouwen. Zaaien in het vroege voorjaar, eventueel breedwerpig strooien, maar liever in rijen die 60 cm uit elkaar liggen en later uitdunnen op 20 cm.

Oogsten

Trek de planten uit voor de zaaddoosjes geheel droog zijn, ze hebben dan een geelbruine kleur. Hang ze in bossen te drogen en dors de zaden eruit wanneer de zaaddoosjes goed droog zijn. Stamp het zaad in een vijzel fijn.

Lees verder

• Kruidenteelt: Kappertjes - Basilicum - Laurier - Anijs
• Kruidenteelt: Kervel - Bieslook - Koriander - Dille
• Kruidenteelt: Knoflook - Munt - Mierikswortel - Venkel
• Verse kruiden - Uit de tuin, zo op je bord
• Droomtuin - De 66 gouden tips