Een vijgenboom is een sieraad in de tuin
In de zuidelijke landen rondom de Middellandse Zee zien we zowel in tuinen alsook langs de weg veel vijgenbomen staan. Hun blad is groot en decoratief en de vruchten smaken heerlijk. Maar ook in Nederland kunnen we genieten van een vijgenboom in de tuin of in een pot op het terras. Vijgen worden direct gegeten als ze rijp zijn en we kunnen ze niet bewaren. Met vijgen kunnen we lekkere gerechten maken en ze zijn erg gezond.
De vijgenboom
De vijgenboom is een plant uit de moerbeifamilie. Het is het geslacht van de ficus. Er zijn wel 750 variëteiten. Al in de oudheid was de boom in West-Azië bekend. De boom komt o.a. voor in het hele Middellandse Zeegebied, Noord-Afrika, Maleisië, India en Indonesië. De vijgenboom heeft een religieuze betekenis, immers Adam en Eva gebruikten al een vijgenblad om zich mee te bedekken. Een vijgenboom die de ruimte heeft kan wel tot 10 meter hoog worden. De bladeren zijn stevig en mooi gevormd. Zij worden 30x25 cm groot. Turkije is de grootste producent van vijgen. In warme streken kan men wel twee keer per jaar oogsten, meestal in het voorjaar en in het najaar krijgt men dan de grote oogst.
Vijgen eten
Een vijg is alleen lekker als hij goed rijp is. Dan is de vrucht donkerpaars en heerlijk zoet. De oogst in de landen rondom de Middellandse Zee is rond mei en een een tweede oogst rond september of oktober, afhankelijk van de temperatuur. De lekkerste vijgen zijn goed door de zon gerijpt. Er is echter een nadeel. Men kan vijgen niet goed bewaren, ze moeten snel gegeten worden. Gelukkig zijn er het hele jaar gedroogde vijgen te koop.
Soorten vijgenbomen
Er zijn diverse soorten vijgen te weten:
- Belle
- Brown Turkey
- Dauphine
De vijgenboom is een sieraad in de tuin
Omdat de vijgenboom mooie bladeren heeft is het een sieraad in de tuin. De bladeren zijn groot en ze zijn prachtig gesneden. Als we dan ook nog vruchten aan de boom krijgen is het sieraad compleet.
Een vijgenboom in de volle grond planten
Het is verstandig om in Nederland een vijgenboom te kopen die niet afkomstig is uit zuidelijke landen. Deze zullen geen vruchten dragen omdat ze gewend zijn aan veel meer zon. Deze plant of boom zal overigens wel groeien maar het is jammer als er geen vruchten verschijnen. Ook is het belangrijk om een vijgenboom te kopen van een ras dat vroeg rijp is. De reden hiervan is dat bij ons in het koelere najaar er onvoldoende kans is dat de vrucht nog zal rijpen. De vijgenboom kun je het best rond maart of april planten. De plant kan in de volle maar schrale grond, mits op een beschutte plaats, bijvoorbeeld. bij een muur en met voldoende zon geplant worden. De vijgenboom kan niet goed tegen de wind dus hier dient men bij het planten op te letten. Maak een plantgat van 50x50 cm. en ongeveer 40 cm diepte. Geef de plant niet teveel ruimte anders kunnen dunne en lange uitlopers ontstaan die in de winter snel bevriezen.
Een vijgenboom in de pot planten
Ook is het mogelijk de plant in een pot te planten zodat men deze in de winter naar binnen kan halen. Beslist noodzakelijk is dit niet omdat de vijgenboom wel wat vorst kan verdragen. Tuincentra geven aan dat de boom tot -15 graden C. vorst kan verdragen zonder te bevriezen. Anders gesteld is het met de vruchten. Deze beginnen al te groeien voor de winter en de jonge vruchtjes overleven niet meer dan zeven graden vorst. Wanneer men in staat is om de jonge vruchten te beschermen, bijv. door ze te bedekken met sokjes of ander ademend materiaal dan kan de groei gewoon doorgaan.
Overwinteren
Als men de plant in een pot heeft staan dan kan men deze in de winter binnenhalen en laten overwinteren in een garage of berging. Ze mogen in het donker staan omdat ze in de winter geen blad meer hebben maar mogen niet uitdrogen. Als de plant of boom in de zomer buiten staat dan heeft ze veel water nodig. Het in een pot planten van de vijg is erg gemakkelijk omdat men dan alleen wat potgrond nodig heeft die je vermengt met compost.
Snoeien en bemesten
Men dient oude en onvruchtbare takken te verwijderen en tevens kan de plant eenmaal per jaar worden gesnoeid. De jonge takken die weer vrucht dragen moeten hierbij wel gespaard worden. Snoeien kan het best gebeuren aan het eind van de winter, maar voor het uitlopen. Na de oogst kan men wel wat vormsnoei toepassen. De vruchten groeien aan de één jaar oude takjes. Als de boom te hard wil groeien dan kan men de wortels een beetje afsteken tot op één meter vanaf de stam. Voor het bemesten kan met het beste koemest gebruiken.
Drogen van vijgen
Als je een aardige oogst hebt gekregen is het onmogelijk om alle vijgen snel te eten. Dan is het een goed idee om de vijgen te drogen. Het beste kan je de vijgen die je wilt gaan drogen goed uitspreiden op een rieten mat en in de zon laten drogen. Dit kan echter bijna alleen in zuidelijke landen. Wij zullen daarom andere methoden ter hand moeten nemen en kunnen de vijgen drogen in een lauwe oven of uitgespreid op een schaal op de verwarming. De vijgen zijn dan langer houdbaar.
Vijgenjam
Omdat de vijgenoogst vaak in één keer komt is het handig om wat vijgenjam te maken. De jam is lang houdbaar en blijft heerlijk van smaak.
Benodigdheden
- Lege jampotten
- 1 kilo vijgen
- 500 gram geleisuiker
- sap van 1 of 2 citroenen (persoonlijke smaak).
Bereiding
Snijd de vijgen in kleinere stukken. De schil kan men verwijderen maar het is niet nodig. Doe de vijgen in een pan en voeg de suiker toe met het citroensap. Laat de jam pruttelen tot het vocht is ingekookt. Dit kan ongeveer 1 tot zelfs 2 uur duren. Vul de goed schoongemaakte potten tot de rand en doe het deksel er stevig op. Laat de potten omgekeerd afkoelen.
Reacties
Bep Zuurbier, 28-10-2015
Oogsten van onze vijgen… ik weet niet hoe onze boom heet…
Heb nu heel veel groene vijgen. Van de week een geplukt… nog lang niet rijp.
Wat kan ik doen voor dat het vriezen…?
Hopelijk kunt u mij een goede raad geven…
Hartelijk dank… gr. Bep
Reactie infoteur, 30-10-2015
Beste Bep,
Dank voor uw reactie. Ik kan hier jammer genoeg geen antwoord op geven. Daarom het advies, pluk een paar onrijpe vijgen en ga hiermee naar een goed tuincentrum. Die kunnen beslist ter plekke adviseren.
met vriendelijke groet,
Celientje1.
Mike, 02-08-2014
Hallo, mijn vijgenboom staat binnen en daar doet hij het niet zo goed. Het blad krult wat slap naar binnen en de kleur is wat flets ondanks het feit dat ik toch regelmatig water geef. Enig idee? Mvg.
Reactie infoteur, 03-08-2014
Hallo Mike,
Dank voor je reactie. De vijgenboom zal binnen niet zo goed zijn best doen omdat de lucht geheel anders is dan buiten. Water geven alleen is niet voldoende. Ik weet niet hoe groot de boom is maar anders zou regelmatig een poosje buiten zetten misschien een oplossing zijn. Vraag ook raad bij een tuincentrum want dan kan je een blad meenemen.
Succes en vriendelijke groet van Celientje1
Suus, 13-06-2012
Mijn 2,5 mtr vijgenboom loopt niet uit, allen een paar blaadjes bij de voet van de boom. Als ik kerfjes maak dan is de hoofdstam nog groen van binnen maar de meeste grote zijtakken zijn bruin en dus dood. Want kan ik doen? Snoeien wanneer? Laten rusten? Dode takken verwijderen? Ik hoor het graag jullie advies!
m v gr. Suus
Reactie infoteur, 13-06-2012
Beste Mevr. Suus,
Dank voor Uw reactie. Het feit dat de hoofdstam nog groen is toont aan dat de boom nog leeft. Heeft de boom geleden van de korte vorstperiode in de winter? Het lijkt me verstandig dat U met een zijtak naar een ervaren tuinman gaat en vraagt wat de beste mogelijkheid is. Over het algemeen mag een vijgenboom wel gesnoeid worden na de winter.
Ik wens U veel succes.
Met vriendelijke groet,
celientje1