Bloembollen planten en verzorgen
De winter houdt ons altijd in haar greep, ze is meedogenloos en het kale landschap buiten de deur helpt ook niet echt mee. Dit is één van de redenen waarom mensen zo veel van bollen houden: De bollen zitten in de winter namelijk niet stil. Terwijl er nog een dikke pak sneeuw op de bodem ligt ontwikkelen de bollen zich al tot kleine plantjes die bij het eerste zonlicht van de late winter al boven de grond laten zien. Een welkom bericht dat de winter op haar einde loopt!
Het planten van bloembollen
Bloembollen blant u het liefst eind september of in oktober maar u kunt ze tot eind december toe planten, ware het niet dat de vorst de grond dan erg ontoegankelijk maakt en het risico groter wordt dat uw bol toch niet aan zal slaan door de vorst.
Als u bollen plant plant deze dan groepsgewijs, op deze manier komen uw bloemen het mooist tot hun recht. Het beste kunt u de bollen twee boldieptes diep planten en dezelfde afstand toepassen tussen afzonderlijke bollen. Op deze manier heeft u mooie groepsgewijs geplante bloemen die elkaar niet in de weg zitten.
Als u bollen plant in bloembakken let dan goed op dat de bloembak niet te zwaar bevriest, uw bloembollen zullen dit niet overleven. U kunt de bloembollen een handje helpen met overleven door dode bladeren te mengen met de potgrond, dit vormt een natuurlijke isolatie. Natuurlijk werkt poepschuim of een vuilniszak ook, al zal de laatste wat minder effect hebben. Uw potten langs de muur van het huis zetten is ook een oplossing, vaak komt de temperatuur bij de buitenmuur niet onder het vriespunt.
Bron: Oldiefan, Pixabay Kleine bloembollen
Kleinere bloembollen zoals die van het sneeuwklokje zullen het beter doen als ze onder een grote oude boom worden geplant, in de winter en lente is het millieu daar veel vochtiger als op andere plaatsen en kleine bloembollen zijn hier gek op.
Bloeitijd
De meest bekende bloembollen bloeien hier in Nederland op ergens tussen februari en mei, afhankelijk van de soort maar er zijn ook een hoop zomerbloeiers die tot ver in het najaar kunnen bloeien. Het sneeuwklokje bijvoorbeeld en de krokus zie je in februari al uit de grond schieten, terwijl de, ook niet onbekende Dahlia tot en met oktober kan bloeien. Vroege bloeiers zijn erg makkelijk te planten want ze worden niet snel overwoekerd door uw andere planten, die pas later in het jaar beginnen te groeien. Met latere bloeiers moet u wat meer oppassen, zorg dat ze op open plekken staan die ook in de lente en zomer nog vrij zijn of plant ze in bloembakken of potten. Op deze manier kunt u optimaal genieten van uw kleurrijke bolgewassen. Hieronder vindt u een lijst met een selectie van de meest gebruikte lente-, zomer- en herfstbloembollen, als u een echte bloemenliefhebber bent kunt u aan de hand van het schema hieronder en die van de zomer- en herftbloeiers van februari t/m november genieten van een kleurrijke tuin.
Let op:
- Als u interesse heeft in een bolgewas, zoek dan onder de latijnse naam, er zijn enorm veel ondersoorten.
- De aangegeven hoogte in de tabel is het maximum dat een bolgewas kan bereiken, er zijn vaak ook kleinere soorten.
- Bloeitijd bestrijkt alle soorten, per ondersoort kan de bloeitijd afwijken maar valt wel binnen de aangegeven bloeiperiode.
- U kunt niet per definitie alle bolgewassen in uw tuin planten, voor u uw keuze maakt, laat u goed adviseren.
Kleurenlegenda
B | Blauw | O | Oranje |
Br | Bruin | P | Paars |
G | Geel | W | Wit |
Gr | Groen | A | Abrikoos |
R | Rood | Rst | Roest |
Rz | Roze | Mix | Meerkleurig |
Lentebloeiers
Latijnse naam | Nederlandse naam | Hoogte | Kleur | Bloeiperiode |
Allium | Sierui | 170cm | P/B/G/W/Gr/Rz | Apr/mei/jun |
Annemone | Annemoon | 15cm | P/W | Mrt/apr |
Camassia | Indianenbloem | 100cm | P/B | Mei/jun |
Chionodoxa | Sneeuwroem | 15cm | P/B | Feb/mrt |
Corydalis solida | Vogeltje op de kruk | 20cm | P/Rz | Mrt/apr |
Crocus | Krokus | 15cm | G/W/P/B/Br | Feb/mrt/Apr |
Elantris | Winterakoniet | 10cm | G | Feb/mrt |
Eremurus | Sierzweep | 250cm | W/G/R/O | Mei/jun |
Erytronium | Waarheidslelie | 25cm | G/W/P | Apr/meo |
Fritillaria | Kivietsbloem/Keizerskroon | 100cm | G/O/Br/P/Rz/W | Apr/Mei |
Galanthus | Sneeuwklokje | 25cm | W | Feb/mrt |
Hyacinthoides | Boshyacint | 40cm | W/Rz/B | Mrt |
Hyacinthus | Hyacint | 20cm | R/Rz/Z/O/G/P/W/B | Mrt/apr |
Ipheion uniflorum | X | 20cm | W/B/P | Apr/mei/Jun |
Iris | Iris | 60cm | B/P/G/W | Feb t/m jul |
Ixiolirion tataricum | X | 50cm | P | Mei/jun |
Leucojum | Lente en zomersneeuwklokje | 40cm | W | Feb t/m mei |
Muscari | Blauwe druif | 25cm | B/P/W | Mrt/apr/Mei |
Narcissus | Narcis | 50cm | W/G/O/R/Rz | Feb t/m mei |
Netaroscordum sicilum | X | 100cm | W/P | Mei/jun |
Ornithogalum | Vogelmelk | 40cm | W | Mrt/Apr/Mei |
Oxalis adenophylla | Klaverzuring | 8cm | Rz | Jun/jul |
Puschkinia scilloides | X | 15cm | B/W | Feb/Mrt/Apr |
Scilla | X | 15cm | W/B | Feb/mrt/apr |
Triteleia laxa | Brodiaea | 45cm | B/W | Jun |
Tulp | Tulp | 60cm | Allen | Mrt/apr/mei |
Veltheimia | X | 50cm | P/R/Rz | Feb/mrt/apr |
Zomerbloeiers
Latijnse naam | Nederlandse naam | Hoogte | Kleur | Bloeitijd |
Achimenes | X | 30cm | P/B/R/Rz/O/W/G | Jun/jul/Aug |
Agapanthus | Afrikaanse lelie | 100cm | B/W | Jul/aug |
Amaryllis Belladonna | Belladonnalelie | 90cm | R | Aug/sep |
Begonia | Begonia | 40cm | R/W/Rz/O/G/P/A/Mix | Jul t/m okt |
Bletilla | Orchideesioort | 20cm | W/P | Jun/jul/aug |
Canna | Indisch bloemriet | 200cm | W/O/G/R/Rz/mix | Jul t/m okt |
Commelina | X | 50cm | B/G/W | Jun/jul/aug |
Crinum | Haaklelie | 120cm | Rz/W | Aug/sep |
Crocosmia | X | 90cm | O/R | Aug/sept |
Cyrtanthus | Leliefamillie | 50cm | R/Rz/W | Apr t/m aug |
Dahlia | Dahlia | 50cm | Allen | Jul t/m okt |
Eucharis | Leliefamillie | 60cm | W | Jan t/m dec |
Eucomis | Leliefamillie | 60cm | G/Gr/W | Jul/aug |
Galtonia candicans | Kaapse hyacint | 120cm | W | Jul/aug |
Gladiool | Zwaardlelie | 100cm | Allen | Jul/aug/sept |
Gladiool callianthus | Abbesijnse gladiool | 90cm | W | Jul t/m okt |
Homeria | Irisfamillie | 45cm | Allen | Apr t/m aug |
Hymenocallis | Leliefamillie | 60cm | W/G | Jun/jul |
Ixia | X | 45cm | Allen | Jun/jul/aug |
Lelie | lelie | 100cm | Allen | Jul/aug |
Leucocoryne | Glory of the sun | 50cm | W/P | Jul/aug |
Liatris | X | 75cm | W/P | Jul/aug |
Lillium candidum | Madonna lelie | 100cm | W | Jul/aug |
Nerine | Kliplelie | 90cm | W/O/R/Rz | Sept/okt |
Ornithogalum | Zuidenwindlelie | 100cm | W | Jul/aug/sep |
Oxalis | Geluksklaver | 30cm | Rz/W | Jun/jul/aug |
Polianthes | X | 90cm | W | Jul/aug.sep |
Ranuncules | Roscoea | 60cm | G/R/Rz/B/P | Jun t/m sep |
Sandermatum | Chinese lantaarn | 60cm | O | Jul/aug |
Saurematum | X | 45cm | Divers | Mei/jun/jul |
Scadoxus | Leliefamillie | 60cm | R/Rz/W | Aug/sep |
Tigirdia | Tijgerbloem | 60cm | W/G/R/Rz | Jul t/m okt |
Tritiona | Irisfamillie | 30cm | R/W/O/mix | Jun/jul/aug |
Tulbaghia | Leliefamillie | 50cm | Rz/W | Mei/jun/jul |
Zantedeschia | Calla | 90cm | W/Rz/Rst/G | Jul t/m okt |
Herfstbloeiende bolgewassen
Niet veel mensen zijn zich van het bestaan van herfstbloeiende bolgewassen niet bewust. Deze bloemen worden geleverd en geplant rond de septembermaand, een maand waar weinig mensen naar het tuincentrum gaan. Mocht u toch herfstbloeiende bolgewassen willen hebben, ga dan naar een gespecialiseerde kweker, die kan u gegarandeerd verder helpen en adviseren.
Latijnse naam | Nederlandse naam | Hoogte | Kleur | Bloeitijd |
Colchicum | Herfststijlloos | 25cm | P/Rz/W/G | Sept/okt |
Crocus | Crocussoort | 15cm | W/P/B | Sep/okt/nov |
Cyclamen | Cyclaam | 10cm | Rz/W | Aug/sept |
Leucojum autumnale | September snow | 15cm | W | Okt/nov |
Sternbergia lutea | Crocussoort | 20cm | G | Okt/nov |
Bemesting
Met name de winterbloeiers beginnen al te groeien in de herfst, dit is het beste moment om te gaan bemesten. Heeft u ook zomerbloeiers: Neem deze dan mee met de jaarlijkse lentebemesting, bemest eventuele herfstbloeiers nog lichtelijk na in de zomer. Een nabemesting in de lente is goed voor de bolrust van de lentebloeiers en nabemesting in de zomer (voorbemesting voor de herfstbloeiers) is weer goed voor de bolrust van de zomerbloeiers. Het nabemesten is voor herfstbloeiers erg lastig omdat de grond rond die tijd vaak stijf bevroren is.
Ziekten en plagen bij bollen
Ziekten en plagen zijn voor elke tuinliefhebber een plaag, u plant de bollen met een hoop zorg en in de lente of zomer komt er gewoon helemaal niks op! Echter zijn er veel mogelijkheden om problemen met uw bolgewassen te voorkomen.
Kleine bolgewassen
Over het algemeen hebben kleine bolgewassen weinig last van ziekten of plagen, ze worden wel soms aangevreten door woelmuizen, deze muizen gebruiken molgangen, als u mollen weert hebt u al een groot deel van het gevecht gewonnen.
Tulpen en Hyacinten
Tulpen en Hyacinten zijn erg gevoelig voor virussen en schimmels, aan virussen is niks te doen, deze bollen kunt u het beste gewoon verwijderen want ze kunnen de virussen makkelijk versprijden. Aan schimmels is wel vaak wat te doen, begin er vooral mee om uw bollen op niet al te vochtige plaatsen te planten (met uitzondering van de Fritillaria,, laucojum en camassia, zij hebben wél een vochtige grond nodig), verder kunt u ook uw kweker om advies vragen, deze kan u verdere hulp en advies bieden als het probleem inderdaad een schimmel betreft.
Bron: JensG, Pixabay Muizen
Muizen zijn vaak een groot probleem voor bolvraat en eten soms zelfs aan de jonge planten. U hebt al een deel van het gevecht gewonnen als u mollen weert maar zorg er ook voor dat hun schuilplaats (hoog gras) zo min mogelijk aanwezig is.
Slakken
Slakken eten soms aan bollen of jonge planten, slakken houden erg van natte grond dus bij de meeste bollen zult u er niet zo'n last van hebben omdat ze toch op wat drogere plekken staan. Mocht u toch last hebben van slakken gebruik dan het traditionele zout of slakkenkorrels. Let met het laatste wel op met kinderen en eventuele huisdieren die in uw tuin rondlopen.
Hoe vind ik de juiste plek voor mijn bolgewassen
Op bijna alle verpakkingen van de bolgewassen die u koopt staat wel aangegeven wat de plant vereist, pas uw bollen altijd aan op wat u nodig heeft in uw tuin, doet u dit niet dan is dit alleen maar verspilling van uw tijd en geld. Belangrijke punten waar u rekening mee moet houden zijn:
- Waar wil ik mijn bollen hebben?
- Is hier veel zon of schaduw?
- Is het een droge of vochtige plek?
- Wat is de hoogte van de uiteindelijke bloem en werkt dit wel met de omliggende planten?
- Welke kleur heb ik graag?
Bron: Congerdesign, Pixabay Gazonbollen
Als u graag een beetje een verwilderde tuin heeft kunt u diverse bolgewassen laten wildgroeien. Niet alle bollen zijn geschikt omdat de meesten weer opgerooid moeten worden omdat ze niet- of niet mooi meer bloeien na hun eerste jaar of omdat hun blad afvalt. U moet uzelf ook afvragen of u geen bezwaar heeft aan en wat rommiliger gazon. Het heeft zijn charmes maar u moet het gazon laat maaien waardoor het gras vaak al wat hoger staat en het gazon kan schade ondervinden door de bolgewassen, er kan namelijk hoogteverschil ontstaan.
Geschikte bloemen zijn:
- Krokus
- Eranthus
- Scilla
- Lencojum
- Fritillaria (geschikt voor op vochtige plekken)
- Galanthus
- Narcissus