Grondonderzoek in de tuin: op welke grond tuinier je?

Wie aan het tuinieren slaat, zal al snel merken dat de ene plant het veel beter doet dan de ander. Dit heeft uiteraard met de standplaats te maken, maar ook de grond is heel bepalend voor succes. Planten die goed gedijen op zandgrond, kunnen met vette klei helemaal niet uit de voeten. Zure grond is voor de ene plant het summum van goede tuingrond. Andere planten staan daar duidelijk weer op weg te kwijnen. Naast de nodige kennis van de grondsoort waarop je tuiniert, is het bovendien goed om te weten hoe de grond verbeterd kan worden. Als er geen grondverbetering wordt toegepast, dan zal de grond verschralen, omdat de planten alle voedingsstoffen eruit opgenomen hebben.

• Grondonderzoek zelf doen
• Bodemonderzoek uit laten voeren
• Tuinieren op zandgrond
• Tuinieren op kleigrond
• Tuinieren op zavelgrond

Grondonderzoek zelf doen

Eigenlijk is het het allerbeste om, bij de start van een nieuwe tuin, een bodemtest uit te voeren. Als je weet welke grondsoort er in de tuin ligt, dan kan je daar op de juiste manier gaan tuinieren. Bij een bodemonderzoek kan niet alleen uitgezocht worden met welke grondsoort je te maken hebt, maar ook de conditie van de grond komt daarmee aan het licht. Een eerste test kan je, zelfs als volkomen leek, al op het oog en op gevoel doen. Pak daarvoor een handvol natte grond, van een willekeurige plek in de tuin en rol het voorzichtig tussen de handpalmen. Als het onmogelijk is om van de grond een rol te maken, omdat de grond niet aan elkaar blijft plakken, dan heb je duidelijk te maken met zandgrond in de tuin. Ontstaat er vrij snel een stevige rol dan is er sprake van een tuin met kleigrond. En alles daartussen zal te maken hebben met een zavelgrond. Heb je, na deze snelle test, toch je twijfels over de exacte grondsoort? Dan kan je het ook altijd nog navragen bij de buren. Dit levert meestal ook al veel nuttige informatie op.

Bodemonderzoek uit laten voeren

Wil je geen conclusie uit de losse pols, maar een betrouwbare analyse van de grondsoort waar je op tuiniert of gaat tuinieren? Neem dan, op verschillende plaatsen in de tuin, kleine grondmonsters en laat deze onderzoeken. In de meeste tuincentra kan je met dergelijke grondmonsters terecht en krijg je na ongeveer een week uitsluitsel over de grondsoort en ook vaak over de conditie van de grond. Wil je het helemaal grondig aanpakken, dan kan je de test ook uit laten voeren door officiële instanties als Gaia Bodemonderzoek in Driebergen of Eurolab in Deventer.

Tuinieren op zandgrond

Wat is zandgrond?

Zandgrond bestaat uit grove delen, die los van elkaar liggen en hierdoor is deze grondsoort soms ook alleen op het oog al als zodanig te herkennen. Ook een heel herkenbaar aspect van zandgrond is de opvallend lichte kleur van de grond. Door de losse structuur is de grond heel rijk aan zuurstof. Maar doordat de grond niet aan elkaar bindt, stromen water en voedingsstoffen gemakkelijk weg. Daarom vraagt zandgrond om een goede en regelmatige bemesting. Doe je dit niet, dan zullen de planten geen overdadige groei en bloei laten zien. Je kunt het gehele oppervlakte bemesten, of er voor kiezen bij de aanplant van elke plant voor voldoende voedingsstoffen in het plantgat te zorgen. Daarnaast is het verstandig om in het voorjaar mest te geven aan sterk groeiende en/of rijkbloeiende planten. In een langdurige droge periode is de neiging groot om de vaak al snel slaphangende planten, water te geven. Wees toch terughoudend met veel extra water. Het water spoelt heel snel door de zandgrond heen en neemt in zijn weg ook de voedingsstoffen mee. Zo is die extra watergift dus eerder slecht dan goed voor de aanwezige beplanting.

Planten geschikt voor zandgrond

• Achillea (Duizendblad)
• Cytisus (Brem)
• Dictamnus (Vuurwerkplant)
• Echinops (Kogeldistel)
• Lavatera (Struikmalva)
• Lavandula (Lavendel)
• Stachys (Ezelsoor)
• Trillium (Drieblad)

Tuinieren op kleigrond

Wat is kleigrond?

Kleigrond is een zogenaamde zware grondsoort, waarvan de kleine delen dicht op elkaar zitten. Bij echte vette klei plakt de grond zelfs helemaal aan elkaar. De jaarlijkse spitbeurt die veel moestuin-bezitters uitvoeren, heeft te maken met deze kleigrond en die zware structuur. Door de grond voor de winter om te leggen, ontstaat tussen de grote brokken klei een open structuur. Een vorstperiode in de winter zal er voor zorgen dat de bonken klei kapot vriezen. Als in het voorjaar de temperaturen weer langzaam stijgen en ook de grond weer wat opgewarmd is, dan kan op een vrij eenvoudige manier de omgespitte klei worden losgemaakt en fijn geharkt worden. Deze jaarlijkse behandeling maakt de grond uiteindelijk goed bewerkbaar. Ook het verspreiden van stalmest over de grond in het najaar, zorgt door de vertering van de mest en het stro, voor een verbeterde structuur van de grond. Bij regen slaat kleigrond snel dicht, waardoor de grond geen licht en lucht meer krijgt. Regelmatig schoffelen is dan ook heel belangrijk. Kleigrond houdt water goed vast, hierdoor hoeft er niet snel extra water gegeven te worden.

Planten geschikt voor kleigrond

• Anemone x hybride (Anemoon)
• Anemone Japonica (Japanse anemoon)
• Aster (Aster)
• Astrantia (Zeeuws Knoopje)
• Eupatorium (Koninginnekruid)
• Hemerocallis (Daglelie)
• Monarda (Bergamotplant)
• Paeonia (Pioenroos)

Tuinieren op zavelgrond

Wat is zavelgrond?

Zavelgrond wordt wel als een ideale grond beschouwd. Het is een combinatie van klei- en zandgrond, waarin het zand de overhand heeft. Zavel bestaat vaak voor 60 tot 80% uit zand en de rest is klei. Dat we hier met ideale grond te maken hebben komt enerzijds door de losse structuur, die veroorzaakt door de aanwezigheid van zand. Bovendien heeft zavelgrond het vermogen om water en voedingsstoffen vast te houden, dat weer wordt veroorzaakt door aanwezige klei. Heerlijke grond om in te werken, maar ook hier geldt dat er, minstens eenmaal per jaar, extra voeding gegeven zal moeten worden.

Planten geschikt voor zavelgrond

• Buxus (Palmboom)
• Euphorbia (Wolfsmelk)
• Helleborus (Kerstroos)
• Heuchera (Purperklokje)
• Hibiscus
• Hydrangea (Hortensia)
• Pennisetum (Lampenpoetsergras)
• Rosa (Rozen)