Vaste planten voor in de schaduw

Een schaduwtuin vraagt om creatief tuinieren. Het hoeft absoluut geen donkere en saaie tuin te worden. Integendeel, want er is juist heel veel mogelijk. Met de juiste beplanting kan ook een schaduwtuin heel interessant worden. Tuinieren met vaste planten in de schaduw is heel goed mogelijk. Er zijn voldoende vaste planten geschikt voor in de schaduw. Hieronder zitten veel bloeiende soorten, die bijna het hele jaar rond voor bloemen in zelfs het donkerste deel van de tuin kunnen zorgen. Onder de vaste planten voor in de schaduw zitten veel bodembedekkers.

• Vaste planten voor in de schaduw
• Ajuga (Kruipend Zenegroen)
• Brunnera (Kaukasisch vergeet-mij-nietje)
• Deinanthe caerulea
• Epimedium (Elfenbloem)
• Geranium macrorrhizum "Spessart"
• Tiarella (Schuimkaars)
• Trillium (Boslelie / Drieblad)
• Tricyrtis (Armeluisorchidee)

Vaste planten voor in de schaduw

Veel vaste planten voor in de schaduw lenen zich er goed voor om als bodembedekker als grote groep te worden toegepast. Zo vormen zij al snel een prachtige begroeiing voor onder bomen en struiken. Het bedekken van de bodem voorkomt de groei van onkruid. Maar het geeft de tuin ook een veel fraaiere en interessantere aanblik. Onderstaand enkele voorbeelden van vaste planten die graag een plek in de halfschaduw of schaduw wensen. Met hun prachtige bladeren en/of mooie bloemen zijn ze stuk voor stuk een plekje in de schaduwtuin meer dan waard.

Ajuga (Kruipend Zenegroen)

Ajuga is een uitstekende bodembedekker voor plaatsen in de halfschaduw. Daarbij geeft hij wel de voorkeur aan een vochtige standplaats. Op een te droge grond, of bij langdurige droogte, gaat het blad al snel opkrullen. Het Kruipend Zenegroen is half wintergroen te noemen, want in niet te strenge winters blijft het blad mooi. Vooral de fraaie rode kleur van het glanzende blad maken de Ajuga tot een aantrekkelijke en opvallende bodembedekker. Het Kruipend Zenegroen dankt zijn naam aan de wijze van voortplanten. Bovengronds vormen zich uitlopers, die gemakkelijk wortels vormen en zo al snel voor uitbreiding zorgen. De bloeiwijze is overigens ook prachtig. De bloemen hebben een zogenaamde aar-vorm en zijn blauw paars van kleur. Ajuga incisa "Blue Enima" heeft als enige zuiver blauwe bloemen. Heel bijzonder, want dit komt in het plantenrijk niet veel voor!

• Standplaats: halfschaduw
• Hoogte: 20 cm.
• Bloeiperiode: april-mei

Brunnera (Kaukasisch vergeet-mij-nietje)

Het Kaukasisch vergeet-mij-nietje dankt zijn Nederlandse naam aan de vorm en de kleur van de bloemen. Zij vertonen een sterke verwantschap met het "gewone" vergeet-mij-nietje. Maar de groeiwijze en de vorm van het blad is geheel anders. Ook na de bloei is de Brunnera namelijk nog een heel interessante plant voor in de border. De hartvormige bladeren vormen dan een mooi groen rustpunt. En wie kiest voor de Brunnera "Jack Frost" heeft helemaal een mooie bladplant. Het hartvormige blad van de Brunnera is bij deze soort mooi zilvergrijs van kleur. Alleen al voor het blad is hij het aanplanten meer dan waard. En zeker op een plekje in de halfschaduw, is dit zilverkleurige blad een verrassende afwisseling. De meeste grijs bladige planten zijn namelijk echte zonaanbidders, maar Brunnera "Jack Frost" vormt hierop een uitzondering en staat juist graag in de schaduw.

• Standplaats: halfschaduw
• Hoogte: 50 cm.
• Bloeiperiode: april-mei

Deinanthe caerulea

Wie deze, vrij onbekende, plant voor het eerst ziet, zal onmiddellijk aan de Hortensia denken. Niet vreemd, want het is ook familie van elkaar. De bladeren en de bloemen hebben een sterke verwantschap. Maar daarmee houdt het dan ook wel op. In tegenstelling tot de Hortensia sterft de Deinanthe caerulea in de winter bovengronds volledig af. Daarmee behoort hij dus tot de vaste planten en niet tot de struiken zoals de Hortensia. De prachtige bloemen van Deinanthe caerulea zitten bij elkaar in trossen en hebben een hangende verschijningsvorm. De bloemen beginnen roze en verkleuren later naar lila blauw. Prachtig en ook heel opvallend in een schaduwtuin. Bloeit in de zomermaanden en geeft een saai beschaduwd gedeelte in de tuin zo een heel ander aanzien.

• Standplaats: (diepe) schaduw
• Hoogte: 40 cm.
• Bloeiperiode: juli-augustus

Epimedium (Elfenbloem)

Epimedium is alleen al om het blad een echte aanrader voor de schaduwtuin. Heel prettig is het feit dat de Elfenbloem wintergroen is. Wel is het aan te raden om in het vroege voorjaar al het blad helemaal tot aan de grond weg te knippen. Al snel verschijnen de bloemstelen, gevolgd door jong en fris blad. Het blad is bijzonder fraai vanwege zijn vorm en tekening. Bovendien heeft het een hele mooie herfstkleur. De bloemen staan in trossen op lange steeltjes. De meeste Epimedium soorten bloeien geel, maar er zijn ook witte en roze bloeiende soorten.

• Standplaats: halfschaduw
• Hoogte: 50cm.
• Bloeiperiode: april-mei

Geranium macrorrhizum "Spessart"

Het geslacht Geranium is zeer uitgebreid. Maar deze Geranium macrorrhizum "Spessart" is echt een topper! Een prachtige bodembedekker, die in elk seizoen het aanzien waard is. Deze soort is wintergroen en heeft prachtig geaderd blad met een mooie herfstverkleuring. De geurende bloemen bloeien in de zomermaanden. Dat is zeker voor een plek in de schaduw heel mooi en bijzonder.

• Standplaats: zon, halfschaduw, schaduw
• Hoogte: 50 cm.
• Bloeiperiode: juni-juli

Tiarella (Schuimkaars)

Zeker voor wie grote vlakken kale grond wil bedekken, is de Tiarella een hele goede oplossing. Door de vorm van het blad is de Schuimkaars ook op grote vlakken een hele interessante bodembedekker. De bladeren zijn namelijk mooi diep ingesneden. Als de plant in bloei staat, geven de fragiele witte bloemen, een heel mooi plaatje. Bovendien lijken ze de schaduw iets op te lichten.

• Standplaats: halfschaduw
• Hoogte: 30 cm.
• Bloeiperiode: mei-juni

Trillium (Boslelie / Drieblad)

De Boslelie is een vrij onbekende tuinplant. Dit is jammer, want het is echt een aanwinst én blikvanger voor de schaduwtuin. Juist omdat hij het ook zo goed doet in diepe schaduw. Het is een bodem bedekkende plant, die zeker in een grote groep heel goed tot zijn recht komt. Hij vraagt een vochtige en zure standplaats. Jaarlijks wat turf geven wordt daarom dan ook zeer op prijs gesteld.
Trillium of Boslelie bloeit met donkere roodbruine bloemen. Maar er zijn ook variëteiten die geel en wit bloeien. De bloemen staan op stelen, ook het blad zit wat hoog op de steel. De bloemen hebben helaas een onaangename geur.
Een goede bodembedekker onder bomen en struiken in de (diepe) schaduw.

• Standplaats: halfschaduw tot diepe schaduw
• Hoogte: 40 tot 50 cm.
• Bloeiperiode: april-mei

Tricyrtis (Armeluisorchidee)

Als je net denkt dat het tuinseizoen op een einde loopt, dan verschijnen daar plotseling de prachtige fijne bloemen van de Armeluisorchidee. De Nederlandse naam klinkt toch wat oneerbiedig. Alsof het hier om een slap aftreksel gaat van de (duurdere) kamerorchidee. Maar de Tricyrtis mag er zijn! De vele fijne bloemen verschijnen dus laat in het seizoen, maar omdat de meeste vaste planten dan over hun hoogtepunt heen zijn, krijgen de bloemen van Tricyrtis alle aandacht en komen zo dan ook helemaal tot hun recht. De bloemen hebben een prachtige vorm en zijn zeer fraai gespikkeld.

• Standplaats: halfschaduw
• Hoogte: 100 cm.
• Bloeiperiode: augustus-oktober