Vuurdoorn of pyracantha is een plant met veel mogelijkheden
Vaak zien we bij huizen naast de voordeur een vuurdoorn staan. Hij is daar soms jaren geleden geplant en daarna is er weinig aan gedaan. Dat is jammer want met een beetje méér aandacht is de vuurdoorn een schitterende plant. Het is een goede trekpleister voor vogels in het diepe najaar en vormt een bescherming tegen ongewenst bezoek, want men kan zich lelijk verwonden aan de plant als het donker is. De vuurdoorn blijft het hele jaar door groen. Geeft eerst mooie bloesem en daarna een overvloed aan bessen.
Vuurdoorn of pyracantha
De Latijnse naam van de vuurdoorn is
Pyracantha . Het is een plant die het hele jaar mooi groen blijft. De bladeren zijn donker en glanzend. In het voorjaar geeft de plant eerst mooie witte bloesem en in de nazomer zien we de prachtige bessen verschijnen. De bessen zijn er in de kleuren geel, oranje en rood. Vogels nestelen graag in de vuurdoorn en we zien dan ook de merels en spreeuwen die de bessen allemaal eten zodra het erg koud begint te worden. De vuurdoorn is oorspronkelijk afkomstig uit Zuidoost-Europa en Zuidoost-Azië. Al in de zestiende eeuw werd de vuurdoorn geplant als afscheiding. De oorspronkelijke planten waren erg gevoelig voor ziekten. Vooral schurft was een plaag. De naam van de schurft werd gekoppeld aan de naam van de plant. Het ging hierbij om Spilocaea pyracanthae. Er zijn nu bijna allemaal cultivars te koop die sterk zijn waardoor het gevaar van ziekten verminderd is. De vuurdoorn is eigenlijk familie van de roos. Naast de vuurdoorn kennen we ook de cotoneaster. Deze heeft geen stekels.
Eigenschappen van de vuurdoorn
Een vuurdoorn zal over het algemeen 1,5 tot 4 meter hoog worden. De plant is goed winterhard. De beste plaats is in de zon tot halfschaduw. De vuurdoorn vraagt om kalkminnende grond. De plant kan wel een poosje droogte verdragen. We kunnen een vuurdoorn solitair planten maar ook als haag. Er zijn in totaal zeven soorten vuurdoorns te weten:
- Pyracantha angustifolia is geschikt voor bonsai in bakken
- Pyracantha atalantoides afkomstig uit China
- Pyracantha coccinea is geschikt als bodembedekker
- Pyracantha crenatoserrata wordt in Engeland gebruikt voor medicinale doeleinden
- Pyracantha crenulata wordt gebruikt voor thee
- Pyracantha koidzumii is afkomstig uit Taiwan en kan 4 meter hoog worden
- Pyracantha rogersiana is afkomstig uit Zuid-west China.
Waar planten we een vuurdoorn
Een vuurdoorn kan men planten solitair, als haag of tegen een muur. In dit geval is het verstandig om een hekwerk tegen de muur te maken van kleine latjes die men goed voorbewerkt heeft. De struik kan dan geleid worden in de richting die je zelf wenst. De grond moet goed waterdoorlatend zijn en voedzaam. Licht, lucht en zon moeten goed in de plant kunnen doordringen. Een vuurdoorn bloeit altijd op hout dat twee jaar oud is. Deze plant wil graag een vaste standplaats en wil niet graag verplant worden.
Snoeien van de vuurdoorn
Om een mooie plant te behouden is het van belang dat deze 2 tot 3 keer per jaar gesnoeid wordt. Vooral als de plant tegen een muur geplaatst is dan kan deze mooi tot aan de muur worden teruggesnoeid. Dit heeft als voordeel dat je dan in het najaar weer volop bessen krijgt. Als er eind april of begin mei voor het eerst gesnoeid wordt dan wordt de bloesem gespaard en kan men gedurende de zomermaanden genieten van de mooie witte bloemen. Met snoeien niet te voorzichtig zijn, want een juiste snoei bevordert de groei.
Voor- en nadeel van de stekels van een vuurdoorn
Het grote voordeel van een vuurdoorn is dat de plant heel geschikt is als afscheiding. Ook naast een tuinhek kan de vuurdoorn een bescherming bieden tegen inbraak. In plantsoenen zijn vuurdoorns heel functioneel want er zal weinig worden vernield. Daarnaast moeten we wel bedenken dat wanneer we bezoek ontvangen en onze gasten zien de stekels niet bijv. in het donker dan kan dit gevaarlijk kan zijn, vooral voor kleine kinderen. Ook kan het zijn dat men met de kleding achter de stekels blijft hangen, dan ben je wel aansprakelijk voor de schade. Dit gevaar kan voorkomen worden door zorgvuldig de struik terug te snoeien.
Ziekte van de vuurdoorn en besmetting
Een ander punt van aandacht is het feit dat de vuurdoorn lange tijd niet geplaatst mocht worden in gebieden waar veel perenbomen stonden. De plant kan n.l. perenvuur veroorzaken. Ook appels zijn gevoelig voor de bacterie
nectria . De veroorzaker van het perenvuur was de bacterie Erwinia amylovora. Omdat er nieuwe kruisingen van de vuurdoorn op de markt zijn gekomen is het gevaar van deze ziektes veel geringer geworden. Een voorbeeld is de kruising tussen de pyracantha coccinea en de pyracantha rogersiana. Mocht men desondanks toch last krijgen van ziekte dan merk je dit aan het verschrompelen en verdorren van het blad. De plant is ziek. In zo'n geval kan men het beste de plant goed insnoeien en het gesnoeide hout verbranden. Daarna het snoeigereedschap zorgvuldig reinigen met dettol.
Verschillende soorten vuurdoorns geven verschillende bessen
Verschillende soorten vuurdoorns geven diverse kleuren bessen zoals:
- Golden Charmes geeft oranje gele bessen
- Orange Charmes geeft diep oranje bessen
- Orange glow vertoont diep roze bessen
- Soleil d'or met zuiver gele bessen
- Red column geeft prachtig rode bessen