Het zaaien van planten

Het zaaien van bloemen, planten en groenten wordt meestal als een erg dankbare hobby beschouwd. Men ziet hoe het jonge plantje haar eerste zonlicht vangt en hoe het groeit tot volle wasdom. Vaak betreft het éénjarige planten die groeien, bloeien en zaad of zelfs voedsel bieden aan het eind van haar cyclus. Hierdoor is het ook een bijzonder mooie activiteit om met kinderen uit te voeren. Als u uw kinderen weet te betrekken bij het zaaien en verzorgen van de planten is het goed mogelijk dat ze een passie ontwikkelen voor kweken en/of tuinieren.

Het zaaien van planten

Het zaaien van planten is mogelijk op verschillende manieren en elke soort plant vereist zijn eigen zaaiwijze en verzorging. Het is aan te raden om eerst goed de aanwijzingen op de verpakking te lezen, zij bevatten namelijk de meest betrouwbare informatie met betrekking tot het soort plant dat u wilt zaaien.

Regel is wel: Zaai het zaad zo diep als de diameter van het zaadje. Eén gram zaad kan soms slechts 1 zaadje zijn maar in andere gevallen past in één gram wel 50.000 zaadjes. U zult dus wel begrijpen dat de zaaidiepte op die manier een wereld van verschil zal uit maken en zal bepalen of u een gezonde plant weet te kweken of eindigt met een hoopje ellende.

Water
Als u eenmaal de zaadjes hebt gezaaid en er een laagje zand overheen hebt gestrooid is het aan te raden om de grond zachtjes aan te drukken. Op die manier kan de grond het water beter vasthouden en droogt de grond minder snel uit. Een zaadje mag nóóit droog komen te liggen tijdens de kiemperiode. Druk echter niet te hard! Anders zal het jonge plantje moeite hebben met boven de grond uit te komen.

Een handige tip om uitdroging te voorkomen is het spannen van een oud laken of juten zak over de zandbodem. Zorg wel dat de plantjes voldoende ruimte hebben om te groeien. Dek ze dus niet af.

Kiemsnelheid

Het ontkiemen van het zaadje kan verschillen van enkele dagen tot enkele weken. Zolang het zaadje voldoende warmte, water en voedingsstoffen krijgt zal het vanzelf zijn werk doen en zal u er, behalve water geven, weinig omkijken hebben totdat ze uitgedund moeten worden.

Uitdunnen

Zodra de plantjes voldoende stevigheid hebben om veilig vast te kunnen pakken is het raadzaam om uit te gaan dunnen. verplaats de jonge plantjes naar verschillende potjes waar ze meer ruimte hebben. Ze kunnen ze goed tot volle wasdom komen en zo zal de oogst ook het grootst zijn.

Zaaitijd

De zaaitijd is sterk afhankelijk van de temperatuur. Binnen zou u het hele jaar door kunnen zaaien, buiten is het echter meestal vanaf half april. Bewaar de zaden tot die tijd op een koele droge plaats het liefst in het oorspronkelijke zakje.

Zaaien in een kas

Het zaaien in een kas maakt het mogelijk om al vanaf eind maart te gaan zaaien. Met name éénjarige planten zullen daar eerder gaan bloeien. Als de zon schijnt overdag, zet dan de kas open zodat de planten kunnen luchten waardoor de kans op ziekten verminderd worden. Dit is ook de manier om planten af te harden en klaar te maken voor hun verdere leven buiten de kas.
Mocht het toch nog gaan vriezen, dan doet u er verstandig aan om de kas af te dekken met lakens of riet.

Verwarmde kas of vensterbank

Theoretisch gezien is het mogelijk het hele jaar door te zaaien. Alleen van af februari is beter aan te raden. In de winter zijn de dagen erg kort en relatief donker. Door het gebrek aan zonlicht zullen uw planten niet zo goed groeien als ze zouden doen in de lente of zomer. Als u besluit om uw planten in een verwarmde kas of op de vensterbank te gaan kweken kunt u de planten vanaf april overdag al buiten gaan zetten. Haal ze wel met lage temperaturen naar binnen.

Het risico van het houden in de kas is dat in de avond, door temperatuurverschillen er condensvorming kan komen die weer schimmels kunnen veroorzaken die uw planten ziek zullen maken. Houd dit goed in de gaten! Geef deze planten elke ochtend en avond goed water!

Ziekten bij éénjarigen

Gelukkig komen ziekten bij éénjarige planten weinig voor. Door het gerichte kweken van ervaren kwekers hebben de planten een hogere resistentie verkregen voor ziekten. Omdat éénjarige planten elk jaar een nieuwe generatie bieden is het makkelijker om planten te selecteren op hun resistentie als vaste planten die zich eens in de zoveel jaar voortplanten of in lagere getallen.
Mocht u toch problemen krijgen met uw planten dan is meestal de standplaats het probleem of is er sprake van teveel vocht in de omgeving van de plant.

Vergeet niet, voorkomen is beter dan genezen. Lees goed de aanwijzingen op de verpakking! Mocht één van uw planten toch onverhoopt ziek worden vraag uzelf dan wat er verkeerd is gegaan en verwijder de aangetaste plant zodat deze niet de andere planten kan besmetten. Zie het als een wijze les en zorg dat het jaar daarop de planten op een betere plek komen te staan.

Een aantal vragen die u bij problemen kunt stellen zijn als volgt:

• Hebben mijn planten te veel of te weinig zonlicht?
• Hebben mijn planten wel voldoende schaduw?
• Heb ik de juiste bodem gebruikt voor mijn planten? (Lees, kiemgrond, zure grond, kalkrijke grond).
• Heb ik mijn planten te veel of te weinig voeding gegeven?
• Zijn mijn planten voldoende bevochtigd of moet ik ze juist minder water geven?

Daarnaast zijn er ook een aantal factoren die de groei van planten juist bevorderen, namelijk:

• Wormen - Zorgen voor drainage en doorluchting van de bodem.
• Mieren - Tegen bladluis en rupsen.
• Lieveheersbeestjes - Tegen bladluis.
• Padden - Tegen slakken en pissebedden.

Zaaien met kinderen

Het is natuurlijk heerlijk om planten te gaan zaaien samen met de kids. Het leert ze om respect te hebben, dat geduld een schone zaak is en dat elk levend wezen of ding zorg nodig heeft en met respect behandeld dient te worden. Zorg echter wel dat de kids voldoende begeleiding krijgen, een mislukking is namelijk funest en zal de interesse van het kind volledig wegnemen.
Het verstandigste is om éénjarige planten of groenten te zaaien, dit zijn de meest dankbare planten. Een aantal voorbeelden zijn:

• Sla
• Pompoenen
• Kalebassen
• Diverse koolsoorten
• Bonen
• Bladspinazie
• Komkommers
• Aardbeien
• Komkommerkruid (Borago officinalis)
• Goudsbloem (Calendula officinalis)
• Korenbloem (Centaurea cyanus)
• Clarkia (Clarkia elegans)
• Cosmea (Cosmos bipinnatus)
• Slaapmutsje (Eschscholtzia california)
• Droogbloem (Helipterum roseum)
• Balsemien (Impatiens balsamina)
• Pronkerwt (Lathyrus odoratus)
• Juffertje in 't groen (Nigella damascena)
• Klaproos (Papaver rhoeas)
• Portulak (Phacaelia grandiflora)
• Oostindische kers (Tropaeolum)
• Mais (Zea maijs)
• Winde (Ipomoea)

Naast de genoemde planten is er nog een scala aan andere soorten. Zorg voor veel kleurschakeringen, op die manier wordt de trip naar de kas of de tuin een ware ontdekkingsreis voor uw kind. Werk ook met diepte, combineer bijvoorbeeld de pronkerwt of het juffertje in 't groen die beide lage planten zijn met de klimmende winde of de klimmende oost Indische kers.

Bij het inzaaien van de diverse soorten is het verstandig om ze in rijen in te zaaien, op die manier kunt u het beste voldoende afstand bewaren en is onkruid makkelijk herkenbaar.