Registratierechten bij aankoop van een onroerend goed (BE)

Bij de aankoop van een onroerend goed zijn er naast de koopsom nog een aantal kosten verschuldigd, waaronder de registratierechten. Wat zijn registratierechten, hoeveel bedragen ze en wat zijn de mogelijkheden tot vermindering? Bij de verkoop van een onroerend goed worden registratierechten aangerekend op de waarde van het goed. Deze belasting valt ten laste van de koper. In het Vlaamse Gewest zijn de registratierechten 10% op de waarde van het onroerend goed, ook wel heffingsgrondslag genoemd. De waarde is in dit geval de koopsom die overeengekomen wordt tussen de koper en de verkoper. In het Waalse Gewest en Brussels Hoofdstedelijk Gewest lopen de registratierechten op tot 12,5% van de waarde. De registratierechten worden gewoonlijk betaald bij de notaris.

Verminderde registratierechten of “klein beschrijf”

Wanneer men aan een aantal voorwaarden voldoet, kan men profiteren van verminderde registratierechten, ook wel “klein beschrijf" genoemd. In dat geval bedragen de verschuldigde lasten slechts 5% van de waarde van het onroerend goed. Om hiervoor in aanmerking te komen dient het kadastraal inkomen van het onroerend goed lager te zijn dan € 745 indien men 0 tot 2 kinderen ten laste heeft. Dit wordt een ‘bescheiden woning’ genoemd. Per extra kind ten laste verhoogt het toegestane KI tot een maximum van € 1045. Daarnaast mag men slechts 1 eigendom bezitten en moet het onroerend goed binnen 3 jaar na domiciliëring voor tenminste 3 jaar door de koper bewoond worden.

Ook wanneer men een bescheiden woning bouwt kan men in aanmerking komen voor de vermindering van registratierechten, als men aan bovenstaande voorwaarden voldoet.

Abattement

Het abattement is een vermindering van de te betalen registratierechten. In dit geval wordt de eerste € 15.000 van de heffingsgrondslag vrijgesteld van registratierechten. Deze vrijstelling is ook verbonden aan een aantal voorwaarden:

• Natuurlijke persoon zijn (geen vennootschap)
• Onroerend goed voor de geheelheid in volle eigendom aankopen
• Geen van de kopers mag op de datum van de overeenkomst tot koop voor het geheel eigenaar zijn van een ander onroerend goed in België dat tot bewoning is bestemd
• Binnen de 2 jaar na de aankoop moet de woning de hoofdverblijfplaats zijn, voor bouwgrond is dat binnen de 5 jaar

Voorbeeld

Men koopt een woning van € 250.000. Normaalgezien bedragen de registratierechten € 25.000. Als men echter aan de voorwaarden voor het abattement voldoet, zullen de registratierechten slechts € 23.500 bedragen, namelijk 10% van € 235.000.

Meeneembaarheid

Als men zijn woning die diende als hoofdverblijfplaats verkoopt, om vervolgens een nieuwe woning aan te kopen in het Vlaamse Gewest, kan men een deel van de betaalde registratierechten voor de eerste woning ‘meenemen’ naar de nieuwe woning. Dit is beperkt tot een maximum van € 12.500. Er zijn 2 soorten meeneembaarheid:

• Meeneembaarheid door verrekening: Dit is het geval wanneer de oude woning verkocht wordt voor de aankoop van een nieuwe woning.
• Meeneembaarheid door teruggave: Wanneer de oude woning verkocht wordt na aankoop van de nieuwe woning.

In beide gevallen mg tussen de verkoop van de oude woning en de aankoop van de nieuwe woning niet meer dan 2 jaar verlopen. Wanneer de nieuwe aankoop een bouwgrond is, wordt deze termijn verlengd tot 5 jaar.

Er dient wel benadrukt te worden dat het abattement en de meeneembaarheid niet cumuleerbaar zijn! Als koper dien je dus na te gaan welk regime het meest voordelige is!