Hoe je keuken optimaal en functioneel in te richten

Om je keuken functioneel in te richten moet je enkele eenvoudige tips in acht nemen. Ze zijn heel simpel en logisch, maar soms denk je er eenvoudig weg niet aan. Deel je keuken bijvoorbeeld in in zones, zo loop je minder over en weer. Denk ook aan een goede verlichting en aan voldoende stopcontacten. Werk zo veel mogelijk op armhoogte: goed voor de rug. Voorzie voldoende laadruimte en kasten. Enkele eenvoudige tips voor het inrichten van een praktische keuken waar je graag in vertoeft.

Je keuken indelen in zones

Wanneer je kookt, doorloop je verschillende handelingen. Eerst neem je de ingrediënten, die netjes opgeslagen zijn in kasten en in de koelkast. Daarna ga je ze bewerken. Hiervoor heb je een werkblad en een spoelbak nodig. Tevens heb je bij de bewerking ook potten en pannen, messen en machines allerhande nodig. Daarna ga je de ingrediënten klaarmaken. Hiervoor heb je een oven of een kookplaat nodig. Als het eten klaar is, moet de tafel gedekt worden. Hiervoor heb je weer een kast nodig waarin de borden, glazen, messen, lepels en vorken in kunnen opgeborgen worden. Dit kan eventueel ook in de eetplaats of in de living als je maar een kleine keuken hebt. Wanneer alles opgegeten is, blijft er natuurlijk de afwas over. Hiervoor gebruik je de spoelbak of een vaatwasmachine. Heb je restjes over? Dan heb je ook nog diepvriespotjes en schoteltjes met deksels nodig. Wanneer je keuken handig ingericht is, kan je al deze handelingen keurig na elkaar uitvoeren, zonder al te veel heen en weer geloop. Werk je het liefst van links naar rechts, dan zet je al deze toestellen en kasten van links naar rechts. Werk je liever van rechts naar links, dan zet je alles andersom. Tevens is het ook verstandig om warme en koude elementen van elkaar gescheiden te houden. Zo verlies je het minste energie. Zet dus bijvoorbeeld je koelkast niet naast je oven of naast je vaatwasmachine. Door de warmte die deze twee laatste afgeven, moet je ijskast harder gaan werken en hierdoor loopt je elektriciteitsrekening natuurlijk snel op! Hou bij de inrichting ook rekening met kleine kinderen: zet gevaarlijke spullen iets hoger!

Opslagruimte voor ingrediënten

Hiervoor heb je dus kasten en een koelkast (eventueel met vriesvak) nodig. Om ingrediënten handig op te slaan, kan je best werken met schuiven. Door de schuiven uit te trekken, heb je een eenvoudig overzicht over al wat je nog in huis hebt, ook over wat helemaal achter in de kast steekt. Geen plaats voor schuiven omdat je ze niet kan opendoen? Koop opbergboxen om in je kast te stapelen. Zo kan je kleine doosjes (bijvoorbeeld van puddingpoeder, vanillesuiker, etc) netjes per soort opbergen en heb je ze allemaal direct bij de hand door één box uit je kast te halen. Ook handig voor potjes met kruiden. Heb je een onbenutte plaats in de keuken, dan kan je tussen twee kasten ook een smal element plaatsen met rekjes. Dit element kan je bijna helemaal uittrekken en is aan beide kanten open. Zo kan je makkelijk langs beide kanten aan je producten. Ook voor de hoeken bestaan er speciale kasten, waarbij de planken met een speciaal draaisysteem helemaal uit de hoek komen. Zo kan je ook weer makkelijk overal aan. Koop zo veel mogelijk dichte kasten. Rekken zijn erg handig en goedkoop, maar vet en stof hebben al gauw vrij spel op alles wat er in staat. Een voorpaneel van een kast schoonmaken is toch sneller gedaan dan iedere keer een heel rek uitladen en alles afkuisen!

Ingrediënten bewerken

Om al je ingrediënten op te zetten en te bewerken heb je natuurlijk een werkblad nodig. De meeste werkbladen zijn zo'n 60 cm diep. Wil je echter heel wat toestellen op je werkblad zetten, dan kan je best een dieper werkblad kiezen. We denken hier bijvoorbeeld aan een keukenrobot, een mixer, een koffiezet, etc. Voorzie dus ook zeker genoeg stopcontacten boven je werkblad want al deze machines werken natuurlijk op stroom! Het werkblad moet ook op de juiste hoogte staan, anders ga je al snel last krijgen van je rug. De persoon die het meeste kookt, houdt zijn of haar onderarmen horizontaal met de ellebogen in een haakse hoek. Tussen armen en werkblad moet zich nu zo'n 10 à 15 cm bevinden. Zo staat je werkblad op de juiste hoogte. Onder het werkblad heb je weer ruimte voor kasten waar je de kookpotten in kan zetten. Die heb je nodig om je ingrediënten in te doen voor de volgende handeling: het klaarmaken. Voorzie ook een schuif voor zaken als houten lepels, de gaarvork, de onderdelen van de mixer, de blikopener, etc. Met vuile handen de halve keuken doorlopen om de blikopener te gaan halen, is niet erg handig. In de buurt moet je ook nog een gootsteen voorzien, want je moet natuurlijk geregeld je handen wassen en groenten schoonmaken. In de bovenste kasten kan je dingen zetten die er niet dagelijks uit moeten. Denken we bijvoorbeeld aan een fondue- of gourmetstel, aan speciale bakvormen (bijvoorbeeld voor kerst, Pasen of Valentijn), etc.

Ingrediënten klaarmaken

Om je ingrediënten klaar te maken, heb je een oven of een microgolfoven nodig en een kookplaat. Je oven en je microgolfoven kan je best op armhoogte zetten. Zo moet je je niet altijd bukken om te kijken of alles klaar is en om alles er in en er uit te schuiven. Boven de kookplaat heb je ook nog een afzuigkap nodig.

De tafel dekken

Wanneer alles staat te pruttelen, moet de tafel gedekt worden. Voor de borden, glazen, messen, vorken en lepels heb je ook weer een kast met een schuif nodig. In de schuif kan je een handig bakje leggen om messen, lepels en vorken te leggen. Voorzie ook plaats voor pollepels, grote lepels, de spaghettischep, de pizzasnijder, etc. Geen plaats meer in de keuken? Geen nood! Dan kan dit ook in een kast in de eetkamer of in de living.

De vaatwas doen

Wanneer alles op is, moet de vaat gedaan worden. Doe je de vaat met de hand, dan ga je terug naar je spoelbak. Liever een vaatwasmachine? Dan moet je hier ook een plaatsje voor voorzien. Boven de vaatwasmachine kan je bijvoorbeeld een microgolfoven zetten of een oven laten inbouwen. Het zijn immers allemaal elementen die warmte afgeven. Zij kunnen dus zonder problemen bij of op elkaar staan.

Restjes opruimen

Blijven er etensresten over? Dan moet je die ook opbergen. Hiervoor moet je een kastje voorzien met plastiek bakjes en potjes met dekseltjes. Ook een diepvriezer kan handig zijn als je hiervoor nog plaats genoeg hebt in je keuken. Voorzie een plaats naast de ijskast of in ieder geval ver weg van oven en vaatwasmachine. Heb je geen plaats, dan kan je je vriezer eventueel ook kwijt in de garage of in een berghok.

Keuken proper houden

Koken is één zaak, maar daarna moet de keuken ook opgeruimd en gekuist worden. Voorzie dus ook een kastje met schoonmaakproducten. Bij de meeste mensen zal dit onder de spoelbak zijn. Voorzie praktische materialen in de keuken, zodanig dat er makkelijk schoongemaakt kan worden. Makkelijke tegels tegen de muren, tegels of vinyl op de grond en een effen werkblad. Vermijd materialen met ribbeltjes en oneffenheden. Hier kruipt te makkelijk vuil, vet en stof tussen en dat krijg je maar moeilijk verwijderd!

De verlichting

Ook een goede verlichting is super belangrijk in de keuken. Heel het werkoppervlak moet goed verlicht zijn. Hiervoor kan een centrale lamp gebruikt worden, aangevuld met tl-buizen aan de ramen, lampjes onder de bovenkasten en spots. Belangrijk is dat de lichten de kok(kin) niet verblinden en zo geplaatst zijn dat ze geen schaduw werpen op het gerecht.

Wil je op voorhand zien hoe je keuken er zal uitzien? Dan kan je terecht in diverse toonzalen van bekende merken. Een strakker budget? Dan kan je terecht bij Ikea. Op hun website vind je een speciaal programma waar je via de computer je eigen virtuele keuken kan inrichten alvorens ze te gaan kopen.