Stukadoren - Stappenplan voor stucwerk binnenshuis

Steeds meer klussen in en rond het huis worden uitgevoerd door bewoners zelf. Ook het stukadoorswerk wordt steeds minder aan de vakman overgelaten. Maar welke pleister kun je het best gebruiken en welke gereedschappen heb je eigenlijk nodig om binnenpleisterwerk aan te brengen? Kortom, wat is nu het beste stappenplan voor stukadoren?

Voorbereiding

Voordat je kunt beginnen met pleisteren, moeten er een aantal zaken duidelijk worden. Allereerst moet bekend zijn wat voor een type ondergrond voorzien moet worden van een pleisterlaag. Dit bepaalt niet alleen of er een voorbehandelingsmiddel toegepast moet worden, maar het bepaalt ook welke pleister er gebruikt moet worden. Denk bijvoorbeeld aan een sterk zuigende ondergrond zoals kalkzandsteen. Wanneer de pleister direct op de kalkzandsteen wordt aangebracht, zal het vocht in grote mate direct uit de pleister verdwijnen. Hierdoor heeft de pleister te weinig water en droogt de pleister te snel. Dit noemen we ook wel het verbranden van de pleister.

Het kan ook zijn dat de kalkzandstenen zijn gemetseld en dan speelt de aan te brengen laagdikte van de pleister ook een rol. Metselwerk dient minimaal met 10 mm pleisterwerk te worden voorzien, omdat bij een te minimale laagdikte de voegen van het metselwerk zichtbaar worden in het pleisterwerk.

Voorbehandeling

In principe zijn er in de praktijk drie situaties wanneer het gaat om ondergrondbeoordeling met betrekking tot voorbehandelen.

Een normaal zuigende steenachtige ondergrond (veelal metselbaksteen)

Deze ondergrond hoeft normaal gesproken niet voorbehandeld te worden, omdat een ideale zuiging zorgt voor een goede hechting. Tevens houdt de pleister lang genoeg vocht vast, zodat deze goed kan afbinden en uitdrogen.

Een glad, zwak en/of niet zuigende steenachtige ondergrond

Wanneer je een glad, zwak en/of niet zuigende steenachtige ondergrond hebt, dient er te worden voorbehandeld. De gipspleister kan in dat geval geen goede hechting aangaan met de ondergrond. Vandaar dat er een mechanische hechting (vaak door middel van een kwartskorrel) moet worden gecreëerd. Fabrikant Knauf heeft hier verschillende voorbehandelingsmiddelen voor.

• Knauf Betokontakt (wanneer je dikker dan 3 mm gaan pleisteren)
• Knauf Spraykontakt (wanneer je dunner dan 3 mm gaat pleisteren)

Er zijn ook andere fabrikanten (zoals Gyproc) met vergelijkbare producten voor deze toepassing. Echter is wel het advies om altijd een volledig systeem van een fabrikant te hanteren.

Een sterk zuigende ondergrond

Wanneer je een sterk zuigende ondergrond hebt (denk bijvoorbeeld aan kalkzandsteen of cellenbeton), dient er ook voorbehandeld te worden. Wanneer de pleister direct op de sterk zuigende ondergrond wordt aangebracht, zal het vocht in grote mate direct uit de pleister verdwijnen. Hierdoor heeft de pleister te weinig water en droogt de pleister te snel.

• Knauf Stucprimer of Knauf Grondeermiddel (ongeacht laagdikte)

Er zijn ook andere fabrikanten (zoals Gyproc, SPS of huismerken) met vergelijkbare producten voor deze toepassing. Echter is wel het advies om altijd een volledig systeem van een fabrikant te hanteren.

Materialen en gereedschappen om voor te behandelen

Voordat je gaat voorbehandelen is het zeer raadzaam om besmettelijke delen af te dekken en te beschermen tegen eventuele vervuiling. Een voorbehandelingsmiddel is vaak moeilijk te verwijderen.

Boodschappenlijstje omtrent voorbehandelen

• Afdekfolie
• Tape (om de afdekfolie vast te plakken)
• Blokkwast of lamsvachtroller

Vergeet ook niet om werkkleding aan te trekken, daar bij het rollen van de voorbehandeling spetters kunnen worden afgegeven. Wanneer de voorbehandeling is aangebracht, adviseren fabrikanten minimaal 24 uur te wachten en de ruimte optimaal te ventileren.

Welke gipsgebonden pleister pas ik toe?

Zoals gezegd is het type pleister volledig afhankelijk van de ondergrond. Wanneer een ondergrond nagenoeg vlak is, zal er ook geen dikke pleisterlaag opgezet hoeven te worden. Ook zijn er twee verschillende afwerkmogelijkheden zoals glad pleisterwerk of schuurwerk. Je kunt (afhankelijk van de bovengenoemde factoren) een keuze maken uit de volgende gipsgebonden pleisters.

Glad pleisterwerk

• Knauf Fix & Finish (glad pleisterwerk van 2 tot 4 mm)
• Knauf Rotband (glad pleisterwerk vanaf 5 mm)
• Knauf Goldband (glad pleisterwerk vanaf 10 mm)

Schuurwerk

• Knauf Geelband (schuurwerk vanaf 5 mm)
• Knauf Schuurband (schuurwerk vanaf 10 mm)

Er zijn ook andere fabrikanten (zoals Gyproc) met vergelijkbare producten voor deze toepassing. Echter is wel het advies om altijd een volledig systeem van een fabrikant te hanteren.

Het aanmaken van de pleister

Bijna elke pleister heeft een andere uithardingstijd (afbindtijd) en waterverhouding. Het is dus altijd raadzaam om het technisch blad te lezen van de toe te passen gipspleister. Nagenoeg alle fabrikanten stellen de technische bladen van hun producten beschikbaar op hun website.

Voor het aanmaken van deze pleisters geldt in over het algemeen hetzelfde principe. Zorg dat je een grote metselkuip of stukadoorskuip hebt en vul deze met de hoeveelheid water die op de zak vermeld staat. Vervolgens kan de gips erin worden gestrooid en moet je het enkele minuten laten staan (laten drinken). Aansluitend kan het materiaal met de mixer wordt gemixt tot een homogene massa en is het klaar voor gebruik.

Boodschappenlijstje voor de pleister en het aanmaken van de pleister

• Zakken van de gewenste pleister
• Grote kunststof kuip
• Professionele mixer of een verlengstuk op een boormachine (grote garde)
• Troffel (om lastig bereikbare plekken in de kuip om te scheppen)

Het verwerken van de pleister

De gemixte massa met de troffel op pleisterbord/spaarbord zetten en het bord voor het oppervlak zetten dat gepleisterd moet worden. Vervolgens met een RVS-spaan het materiaal op de wand aanbrengen en vlak zetten met een aluminium rei.

Glad pleisterwerk

Voor glad pleisterwerk moet je wachten tot de pleister is opgestijfd. Aansluitend kan de pleister worden bevochtigd en kun je het oppervlakte doorschuren met een (veelal oranje) schuurspons. Direct na het doorschuren het oppervlakte glad pleisteren met een spackmes/pleisterspaan.

Schuurwerk

Voor glad pleisterwerk moet je wachten tot de pleister is opgestijfd. Na het opstijven moet de pleister licht worden bevochtigd en dient deze te worden voorgeschuurd, aansluitend te worden afgeschuurd met een fijne (schuur)spons. Het is dus raadzaam om een niet te grote oppervlakte voor te zetten. Ongeacht of het nu gaat om glad pleisterwerk of om schuurwerk. Je wilt immers niet dat de pleister al dusdanig is gedroogd, dat deze niet meer gepleisterd of geschuurd kan worden. Zie hieronder het boodschappenlijstje voor het verwerken van de pleister.

• Troffel
• Pleisterbord/spaarbord
• Roestvrijstalen spaan
• Aluminium rei
• Roestvrijstalen spackmes
• Schuurspons

Schoonmaken van de gereedschappen

Wanneer je klaar bent met het pleisteren moet het gereedschap worden gereinigd. Veelal wordt de gebruikte kuip tot de helft gevuld met water en worden de losse materialen (zoals de spaan, de rei en het spackmes) met behulp van de blokkwast schoongemaakt. Vervolgens kunnen de schuurborden worden uitgewassen en als laatst kan de kuip worden schoongemaakt met de blokkwast.
Het schoonmaken van je gereedschap zorgt ervoor dat je het de volgende keer weer gelijk kunt gebruiken en het voorkomt dat gipsmortel uithardt op jouw gereedschap.