Afweging tussen stuken en glasvezelbehang

Wandafwerkingen die veel worden toegepast zijn stucwerk en glasvezelbehang. Beide kennen overeenkomsten als overschilderbaarheid, maar er zijn ook grote verschillen. Vaak zijn de kosten voor stuken hoger, en duurt het langer voordat er geverfd kan worden. Glasvezelbehang is beter bestand tegen krimpscheuren die ontstaan in de ondergrond, is makkelijker schoon te maken en het aanbrengen is makkelijker onder de knie te krijgen. De afweging heeft als uitgangspunt het bekleden van een binnenwand. Er wordt gesproken over glasvezelbehang, gelijksoortige benamingen zijn vliesbehang, glasweefsel, fleecebehang, renovlies of glasvliesbehang.

• Stucwerk en glasvezelbehang
• Bestaande bouw of nieuwbouwwoning
• Vergelijking kosten
• Ondergrond, materialen en werksnelheid
• Doe-het-zelf klus of niet?
• Afwerking
• Beschadigingen en verwijdering
• Reparaties en schoonmaken
• Afweging van variabelen

Stucwerk en glasvezelbehang

Stucwerk

Dit is een gipsproduct, ook wel pleister genoemd. Bij de droge poeder wordt water toegevoegd. Het smeerbare mengsel wordt met specifiek gereedschap op de muren gesmeerd. De stukadoor smeert dit zodanig uit, tot er een vlakke en egale ondergrond ontstaat.

Glasvezelbehang

Glasvezelbehang betreft een behangsoort gemaakt van kleine deeltjes glasvezel en is beschikbaar als gladde variant of met klein motiefje. Het behang wordt vanaf de rol op de muren geplakt met speciale glasvezellijm. Eventuele luchtbellen worden glad gestreken. Tussen de banen van het behang ontstaat een kleine naad.

Bestaande bouw of nieuwbouwwoning

Zowel stucwerk als glasvezelbehang kunnen in bestaande huizen en nieuwbouw worden toegepast. In geval van een nieuwbouw is er bij stucwerk meer kans op krimpscheuren/haarscheuren, door de werking van het nieuwe gebouw. Sommige experts adviseren om stucwerk pas 1 jaar na oplevering aan te brengen, als bouwvocht de woning heeft verlaten. Vooral bij lange wanden en nieuwbouwhuizen zonder heipalen zijn krimpscheuren bijna onvermijdelijk. Bij bestaande woningen heeft men minder kans op krimpscheuren, tenzij de woning gesitueerd is in aardbevingsgebied of funderingsproblemen heeft. Bij bestaande bouw heeft de ondergrond soms meer aandacht nodig, omdat er eerder al een wandafwerking aanwezig was of omdat de muur afbrokkelt.

Vergelijking kosten

Kosten per m2

Eén van de belangrijkste afwegingen zijn de kosten per m2. Wanden laten stuken omhelst meer vakmanschap en tijd, en is daardoor kostbaarder per m2 dan het aanbrengen van glasvezelbehang. Afhankelijk van de ondergrond kan het stuken per m2 dubbel zoveel kosten als glasvezelbehang. Het verschil in kosten neemt af wanneer de ondergrond zeer onregelmatig is. In dat geval zal het aanbrengen van glasvezelbehang meer tijd in beslag nemen, omdat eerst de ondergrond egaal gemaakt moet worden.

Inhuren van vakman

Het perfect recht en glad stukadoren van een wand is echt vakwerk. Omdat er wordt gewerkt met een nat gipsproduct, levert het een behoorlijke fysieke belasting op. Het uurtarief van een stukadoor ligt vaak net iets hoger dan dat van een behanger. Daarnaast heeft een stukadoor per vierkante meter meer tijdig nodig dan een behanger. Doordat de omloopsnelheid van een glasvezelbehanger hoger is, zal er wel eerder een gaatje zijn om een afspraak in te plannen.

Ondergrond, materialen en werksnelheid

Behandeling ondergrond

Voor beide wandafwerkingen moeten de muren behandeld worden met voorstrijk. Dit voorkomt een te snelle droging van het eindproduct, en daardoor de vorming van scheuren. Ook moeten uitwendige hoeken vooraf voorzien worden van een stalen hoekspeer. In geval van stucwerk mag de ondergrond geen losse onderdelen bevatten. Kleine of grote oneffenheden worden met de gipsmortel glad gestreken. Voordat glasvezelbehang op de muur wordt geplakt, mag de ondergrond alleen kleine gaatjes bevatten. Wel is het verstandig om de ondergrond te schuren (eventueel met een machine), anders worden oneffenheden zichtbaar door het behang heen. Glasvezelbehang kan over bestaand stucwerk worden aangebracht, andersom is dat niet mogelijk.

Benodigde bouwmaterialen

Stucwerk bestaat uit gipsmortel. Afhankelijk van de laagdikte en afwerking zijn er verschillende gipsmortels verkrijgbaar in zakken van 25 kg. Glasvezelbehang is verkrijgbaar in banen van 1 meter, die met glasvezellijm op de muur worden geplakt. Indien de wanden al behangklaar zijn, is voor glasvezelbehang minder bouwmateriaal benodigd. Mocht de ondergrond nog niet egaal zijn, dan moet er eerst plaatselijk een dunne stuclaag worden aangebracht voordat er behangen kan worden.

Snelheid van aanbrengen en verdere verwerking

Indien de ondergrond behangklaar (relatief vlak) is, kost het stukadoren meer tijd dan het aanbrengen van glasvezelbehang. Bij een ondergrond die zeer ongelijk is, is de tijdbesteding ongeveer gelijk, aangezien de ondergrond voor glasvezelbehang eerst egaal gemaakt moet gaan worden. Lichtknoppen moeten t.b.v. stucwerk altijd gedemonteerd worden, bij behang wordt dit niet altijd gedaan. Na het aanbrengen van stucwerk, moet het gips een paar dagen tot 2 weken drogen, voordat het voorgestreken en geschilderd kan worden. Glasvezelbehang kan men 1 of 2 dagen later al direct schilderen, dit hoeft op dat moment niet voorgestreken te worden.

Doe-het-zelf klus of niet?

Het aanbrengen van beide wandafwerkingen vergt tijd en aandacht om onder de knie te krijgen. De eerste wand zelfstandig behandelen zal waarschijnlijk niet het gewenste resultaat opleveren, ondanks vele tips die op internet verkrijgbaar zijn. Begin daarom altijd met een muur die niet opvalt, bijvoorbeeld achter een grote kast. Bij het stukadoren moet men de slag te pakken krijgen, en rekening houden met het gipsmateriaal dat opdroogt. Glasvezelbehang aanbrengen is sneller aan te leren, maar ook hier zijn valkuilen, zoals moeilijke aansluitingen bij naden en luchtbobbels onder het behang. Deeltjes glasvezel kunnen daarnaast irritatie voor huid en ogen opleveren.

Afwerking

Laagdikte

De laagdikte bij stucwerk varieert van 2 mm tot ongeveer 2 cm. Des te egaler de ondergrond, des te minder gipsmortel nodig is. Dikkere lagen vergen meer arbeidstijd en droogtijd. Bij een egale ondergrond is het aanbrengen van glasvezelbehang in bijna alle gevallen dunner. Voor het aangezicht kan de aansluiting bij kozijnen hierdoor beter uitkomen. Bij een niet egale ondergrond is er uiteindelijk minder verschil tussen stucwerk of glasvezelbehang.

Gladheid

Niets is zo glad als perfect uitgevoerd stucwerk. Glasvezelbehang is zowel glad als met een subtiel motiefje verkrijgbaar. Zo glad als stucwerk zal het echter niet worden, vanwege aansluitingen bij uitwendige hoeken en naden tussen de verschillende banen.

Kleur en overschilderbaarheid

Zodra stucwerk na aanbrengen is opgedroogd kan het worden voorgestreken en tweemaal worden geschilderd. Regulier glasvezelbehang kan direct tweemaal worden geschilderd. Er is ook voorgeschilderd glasvezelbehang beschikbaar, waardoor er nadien maar één laag latex aangebracht hoeft te worden.

Beschadigingen en verwijdering

Bestand tegen beschadigingen

Stucwerk is een gipsproduct en daardoor minder bestand tegen stoten en krassen dan glasvezelbehang.

Gevoeligheid voor krimpscheuren

Stucwerk is een stuk gevoeliger voor krimpscheuren. Voor glasvezelbehang zijn kleine scheuren die ontstaan in de ondergrond geen probleem, deze worden niet zichtbaar door het behang heen.

Bestand tegen vuur/brand

Stucwerk is net iets minder bestand tegen vuur en brand dan glasvezelbehang.

Verwijderen van stucwerk of glasvezelbehang

Verouderd stucwerk kan uit zichzelf al gaan loslaten. Dit kan tientallen jaren duren, afhankelijk van vochtgehalte, temperatuur en gebruikte materialen. Indien goed verlijmd kan glasvezelbehang lang meegaan. Door de hechting van de glasvezellijm is deze echter moeilijker te verwijderen dan stucwerk.

Reparaties en schoonmaken

Voor beide afwerkingen geldt dat reparaties aan de wand met strijklicht altijd zichtbaar zullen zijn, tenzij de wand een keer als geheel opnieuw geschilderd wordt. Stucwerk is na beschadiging relatief makkelijk te herstellen met nieuw gips. Glasvezelbehang kan ook worden hersteld, maar de reparatie zal naderhand meer opvallen in vergelijking tot stucwerk.Vlekken trekken in geval van stucwerk dieper in de wandafwerking. Hierdoor zijn vlekken moeilijker weg te poetsen dan bij glasvezelbehang het geval is, waarbij de vlekken meer op de wandafwerking blijven liggen. Afneembare verf kan het verschil tussen beide echter verkleinen.

Afweging van variabelen

Het kiezen voor een juiste wandafwerking hangt af van een aantal variabelen. Het blijft een persoonlijke keuze welke variabelen de meeste weging krijgen. Soms is pas achteraf te zeggen of de juiste keuze is gemaakt. Spreiding van keuze is ook mogelijk, door de ene verdieping te stuken en de andere te voorzien van glasvezelbehang. Er zijn echter wel wat vuistregels. Als de wand namelijk zeer ongelijk is, kan men dit beter stuken. Voordat glasvezelbehang kan worden aangebracht moet in dat geval namelijk de wand eerst glad gemaakt worden met gipsmortel. Wordt de wand snel vies, of wil men snelheid verkrijgen of kosten besparen? Dan lijkt glasvezelbehang een betere keuze.