Buiten schilderen: alleen bij goed weer

Wie buiten schilderen wil, moet altijd eerst het actuele weerbericht raadplegen. Niet alleen tijdens het schilderen, maar ook bij de voorbereiding en tijdens het drogen moet het goed weer zijn. En is er goed weer voorspeld, dan zijn factoren zoals lucht- en oppervlaktetemperatuur, relatieve vochtigheid en dauwpunt van belang. Vaak vind je bruikbare informatie op het etiket van de verfpot of in een bijgevoegd productblad. Het ideale schilderweer? 18 graden en een bewolkte hemel.

Dauw kan drogen van verf nadelig beïnvloeden

Dauw is van cruciaal belang bij het aanbrengen van verf. De verdamping van oplosmiddel verlangt warmte en/of energie en koelt het oppervlak af. Ook al zijn de omstandigheden tijdens het verwerken van de verf nóg zo goed, dan kunnen die tijdens het drogen verslechteren, wat tot problemen kan leiden. De relatieve vochtigheid is belangrijk omdat lucht slechts een bepaalde hoeveelheid water of damp van oplosmiddelen tegelijkertijd kan opnemen.

Als verf slecht droogt, gaat dat ten koste van de kwaliteit van het verfwerk

Neemt de relatieve vochtigheid toe, dan kan de lucht minder oplosmiddeldampen opnemen en dat vertraagt het drogen van de verf. De temperatuur van de omgevingslucht en het te behandelen materiaal beïnvloeden het droogproces dus voortdurend. Het niet in acht nemen van de noodzakelijke droogtijd kan leiden tot storende gebreken in de kwaliteit van het verfwerk.

Vermijd extreme temperaturen

• Lage temperaturen verlengen de droogtijd. Let er dus op dat de verf voldoende gedroogd is voordat je opnieuw schuurt of overschildert. Te snel schuren kan tot rimpeling in het verfwerk, dichtslibben van het schuurpapier en daardoor tot beschadiging van de verflaag leiden. Te vlug overschilderen kan resulteren in blazen en verlies van glans;
• Hoge temperaturen verkorten de droogtijd en beïnvloeden het verfwerk nadelig omdat de uitloop-eigenschappen worden aangetast. Verdun de verf in dergelijke gevallen zoals beschreven op het etiket of het productblad;
• Breng de verf nooit op in direct zonlicht of als het oppervlak opgewarmd is. Beide situaties veranderen de droog-eigenschappen van de verf en leiden tot slecht uitlopen van de verf, te snelle droging en barsten in de verflaag en verminderde glans.

Wat is eigenlijk “relatieve vochtigheid”?

Als relatieve vochtigheid betitelt men de hoeveelheid water in damp in vergelijking met de hoeveelheid water die de lucht bij de actuele temperatuur maximaal kan opnemen. Voorbeeld: als bij 23 graden Celsius een relatieve vochtigheid wordt gemeten van 50%, wil dat zeggen dat de lucht op dat moment de helft van de mogelijke vochtigheid bij 23 graden heeft opgenomen. 100% betekent dus dat de lucht geheel verzadigd is.

Maak gebruik van een hygrometer

Komt vochtige lucht met koelere lucht of koude oppervlakken in contact, dan condenseert de waterdamp tot waterdruppels. Op verfoppervlakken bereikt de lucht dan zijn dauwpunt. Verwerk verf nooit bij een relatieve vochtigheid van meer dan 85%, want dan bereik je al snel het dauwpunt van de omgevingstemperatuur. De relatieve luchtvochtigheid kan worden gemeten met een hygrometer.

Wat is het “dauwpunt”?

Hiervoor hebben we al even kort kennisgemaakt met het begrip dauwpunt. Condens op de ramen is er een duidelijk voorbeeld van. Het dauwpunt is de temperatuur waarbij lucht de waterdamp niet langer vast kan houden en zich waterdruppels vormen. Condensvorming vindt plaats wanneer de temperatuur daalt en daardoor het vermogen van de lucht om vocht vast te houden, vermindert. Bij het schilderen is het cruciaal om condensvorming uit te sluiten tot het moment dat de verf volledig gedroogd is. De optimale temperatuur van de ondergrond dient minimaal 6 graden boven het dauwpunt te zijn, ook al bezitten sommige verfproducten meer of minder tolerantie.

Andere belangrijke punten bij verwerking van lak en vernis

• Droge, goed geventileerde omstandigheden zijn ideaal voor het aanbrengen van verf en vernis. Goede ventilatie ondersteunt het droogproces en een stofvrije omgeving zal de glans ten goede komen. Vermijd echter winderige omstandigheden;
• Vermijd schilderen in de late namiddag of bij een luchtvochtigheid boven de 80% want lak reageert erg negatief op vocht. Glansverlies kan ook worden veroorzaakt door nachtelijke condensvorming of temperatuurschommelingen;
• Het verven of vernissen van hout moet niet gebeuren bij oplopende temperaturen van de ondergrond, omdat dit kan leiden tot blazen in de verf, die worden veroorzaakt door het breken van de houtvezels. Het beste resultaat wordt bereikt bij dalende temperaturen van het hout. Dat neemt de verf dan beter op.