Veilig en verantwoord klussen – tips en adviezen

Klussen is populair. Wie handig is, spaart immers veel geld uit. Mede dankzij de vele doe-het-zelfketens, en het juiste materiaal, is de drempel laag en de keuze dus snel gemaakt. Het juiste materiaal is het halve werk en dat geeft zelfvertrouwen, zelfs aan degenen met 'twee linkerhanden'. Een van de nadelen van deze laagdrempeligheid is dat onervaren klussers het risico op een ongeval onderschatten. Vaak willen ze de klus te snel klaren. Daardoor wordt een goede voorbereiding al gauw het stiefkindje met als gevolg valpartijen en verwondingen aan vooral de handen en ogen.

Inhoud

• Onkunde en onervarenheid
• Belangrijke tips en adviezen
• Werkhandschoenen
• Beschermende kleding
• Veiligheidsbril
• Ladders en steigers
• Werkschoenen
• Stofmasker
• Veiligheidshelm
• Verlengsnoeren en haspels
• Sleutels en tangen
• Struikelgevaar
• Veilig klussen – eerst denken dan doen

Onkunde en onervarenheid

Veiligheid boven alles. Dat moet het motto zijn van iedere klusser. Bij onervaren doe-het-zelvers die met gereedschap en bouwmateriaal aan de slag gaan, ligt het gevaar van een ongeluk steeds op de loer. Verkeerd en onoordeelkundig gebruik van gereedschap veroorzaakt vrijwel altijd problemen tijdens het klussen.

Voorkomen
Toch is het voorkomen van ongevallen doorgaans slechts een kwestie van pas op de plaats maken en eerst denken en dan doen. Vraag liever eerst advies over het gebruik van gereedschap, zoals beitels en slijptollen. Ga kortom niet meteen aan de slag. Bij de grote doe-het-zelfzaken en bouwmarkten liggen folders over veilig en verantwoord klussen voor het grijpen. Ze zijn opgesteld in samenwerking met veiligheid.nl en bedoeld om de al te enthousiaste klusser tegen zichzelf te beschermen.

Belangrijke tips en adviezen

Hebt u niet het geduld om u écht goed voor te bereiden? Wilt u meteen aan de slag, omdat u al zo weinig tijd hebt? Neem dan in elk geval deze 10 adviezen ter harte:

Werkhandschoenen

Doe ze altijd aan, het is een kleine moeite. Bouwmateriaal en specie kunnen ruw zijn, met scherpe randen. Zonder werkhandschoenen loopt u vrijwel zeker schaaf- of snijwonden aan de handen op. Werkhandschoenen vangen de eerste klap op, ook als u met de hamer een keer naast de spijker slaat.

Beschermende kleding

Draag een stevige spijkerbroek en een shirt – en eventueel een trui – met lange mouwen. Doe geen sjaal om, bind lang haar op en doe halskettingen en ringen af. Dat is beter dan dat de boortol u ‘scalpeert’, ‘wurgt’ of dat u een vinger of duim kwijtraakt doordat u ergens achter blijft haken. Het laatste is sterk aangezet, maar het is uiterst belangrijk dat u zich daarvan bewust bent als u met elektrische apparaten werkt die voorzien zijn van draaiende onderdelen.

Veiligheidsbril

Steenschilfers en zand kunnen het hoornvlies beschadigen. Bovendien zijn vrijwel alle bindmiddelen, zoals mortel en toegevoegde stoffen, eveneens heel gevaarlijk voor de ogen. Zet dus ook bij twijfel een veiligheidsbril op.

Ladders en steigers

Het goed plaatsen van veilige ladders is zeer belangrijk om ernstige ongevallen te voorkomen. Controleer ladders en steigers altijd op beschadigingen, en zorg ervoor dat ze op veiligheid zijn getest. Verplaats een ladder altijd verticaal.

Werkschoenen

Trek stevige schoenen aan met dik profiel. U voorkomt daarmee dat u uw voeten ernstig bezeert als er bijvoorbeeld een baksteen op valt of als u in een spijker trapt. Deze schoenen dienen ook een verstevigde neus te hebben.

Stofmasker

Bij bepaalde kluswerkzaamheden, zoals zagen, komt veel stof vrij. Bescherm uw longen en draag een stofmasker. Er zijn verschillende soorten stofmaskers verkrijgbaar in de doe-het-zelfzaken. Een fijnstofmasker beschermt tegen zeer kleine stofdeeltjes die vrijkomen bij schuurwerk van bijvoorbeeld zacht hout. Vervang het masker regelmatig. Doe bij langdurige, meerdaagse schuurwerkzaamheden in elk geval iedere dag een nieuw stofmasker voor.

Veiligheidshelm

Het is altijd verstandig om een veiligheidshelm te dragen, vooral als er ook boven uw hoofd gewerkt wordt en er iets naar beneden kan vallen. Koop er een die voldoet aan de Europese veiligheidsnormen.

Verlengsnoeren en haspels

De combinatie vocht en elektriciteit is gevaarlijk. Zorg er dus voor dat stroomkabels niet in een plas water liggen. Ook dient het geaarde (!) verlengsnoer aan een geaarde groep te zitten met een aardlekschakelaar. Zodra er dan iets fout gaat, valt de stroom uit... zoals het hoort. Rol het verlengsnoer uit; een opgerold snoer (haspel) veroorzaakt immers inductie en dus smeltgevaar.

Sleutels en tangen

Gebruik de juiste maat. De sleutel of tang schiet dan niet los. Het onoordeelkundig gebruik van handgereedschap is een van de oorzaken van verwondingen op de klusvloer.

Struikelgevaar

Voorkom dat u over uw eigen spullen struikelt. Geef indien mogelijk het gereedschap en het bouwmateriaal een vaste plaats en laat niets rondslingeren terwijl u aan het werk bent. Ook kabels die her en der liggen zijn berucht als het gaat om struikelgevaar.

Veilig klussen – eerst denken dan doen

Met deze 10 tips en adviezen komt u een heel eind als u veilig wilt klussen, hoewel het bovenstaande lijstje beslist niet compleet is. Bedenk dat een ongeluk in een klein hoekje zit. Als u kinderen hebt, zorg er dan voor dat ze niet om u heen drentelen. U moet immers uw aandacht bij het werk houden. Kinderen mogen niet bij het bouwmateriaal en het gereedschap komen. Het hoeft geen betoog dat dat zeer gevaarlijk is als u geen oogje in het zeil kunt houden. Veilig en verantwoord klussen hebt u zelf in de hand. Eerst denken dan doen is het devies.

Lees verder

• Laminaat – hardheid en onderhoud
• Veilig elektriciteitsgebruik en eerste hulp bij elektrocutie
• Ladders en steigers – tips om veilig te klussen
• Veilig gebruik van de kettingzaag – tips & adviezen
• Veilig gebruik van handgereedschap – tips & adviezen