Schilderen Verftechnieken - Effecten met verf aanbrengen

Toepassen van verschillende verftechnieken bij het schilderen. Als variatie op egaal dekkend of transparant schilderwerk, kan een craquelé (kleine tot grotere barstjes) of whitewash effect op houten lijsten of (klein)meubelen een verrassend en speels resultaat geven. Om vertrouwd te raken met de wijze van voorbehandelen én om de reactie van de verschillende materialen onderling te kunnen beoordelen is enige oefening gewenst. Om te beginnen of te experimenteren zijn restjes verf van bijvoorbeeld eerdere schildersklussen nog prima te gebruiken om de nodige vaardigheid op te doen. Kies voor een groot contrast in kleur, schaduwtinten of gelijke kleuren, die u later inwast met een transparante kleurbeits. Hoe kunt u zelf met weinig kosten, op een betrekkelijk eenvoudige wijze craquelé of een whitewhas effecten aanbrengen om zo uw schilderijlijsten, meubelen, kasten en dergelijke een eigen, unieke en persoonlijke uitstraling te geven?

Craquelé effect - Barsten in de verflaag

De kleine barstjes -ook wel bekend als craquelé- in een verflaag ontstaan door veroudering en spanningsverschil in twee of meerdere verflagen onderling. Door op een object over een traag drogende verf een snel drogende verf aan te brengen kunt u dit craquelé effect nabootsen.
Droging van de verf bij Craquelé
U schildert een object eerst met een traag drogende verf en werkt deze vervolgens af met sneldrogende verf, voordat de traag drogende verf is gedroogd. De opliggende sneldrogende verflaag sluit dan de traag drogende onderliggende verflaag af voordat de onderliggende laag voldoende gedroogd is. De traag drogende onderliggende verflaag zal toch willen drogen en breekt door de toplaag heen, waardoor spanningsverschil tussen de verflagen en de barstjes in het oppervlak ontstaan. De grofte van het uiteindelijk craquelé effect is afhankelijk van de dikte van de op te brengen verflagen in combinatie met de (droog)tijd die tussen het aanbrengen van de eerste en tweede verflaag ligt.

Voorbehandeling - Schilderen van craquelé op hout

Onbehandeld of nieuw hout
Het is raadzaam onbehandeld hout eerst te reinigen/ontvetten en vervolgens te schuren, alvorens het te bewerken met een grondverf of primer. Dit om de ergste en onregelmatige zuiging in de ondergrond op te heffen. Na droging van de grondverf kunt u eventuele grove onregelmatigheden nog plamuren als u een strak resultaat voor ogen heeft. Omdat het uiteindelijk resultaat van het craquelé schilderwerk een onregelmatige structuur zal krijgen hoeft u niet te plamuren.
Schilderen van behandeld hout
Reeds eerder geschilderd, gelakt of gebeitst hout eerst reinigen en schuren alvorens dit te bewerken met een nieuwe verflaag.

Keuze van de verf bij craquelé

Het meest eenvoudig is het om voor de eerste verflaag een terpentine verdunbare of traag drogende verf te gebruiken.

Breng de verf vol en min of meer gelijkmatig aan op de ondergrond met een verfkwast of roller.
Laat de eerste verflaag een half uur tot twee uur drogen. De droogtijd wordt bepaald door de ondergrond, de laagdikte van de verflaag, omgevingstemperatuur en dergelijke.
Breng de snel drogende verflaag aan voordat de eerste verflaag droog is. Deze sneldrogende verflaag kan een acrylverf (watergedragen) zijn, of een watergedragen muurverf (“latex”).
Breng de tweede, sneldrogende laag vol een gelijkmatig aan, maar strijk niet te lang in de verf, zodat u voorkomt dat de beide verfsoorten zich mengen (nat in nat werken).
Laat nu de verf drogen en beoordeel of het craquelé effect is zoals u voor ogen heeft.
Werk de gedroogde verflagen twee maal af met een kleurloze acrylaatlak of transparante (kleur)beits om het craquelé te beschermen.

Schilderen van een proefstukje
Om zicht te krijgen op het gewenste resultaat kan het vooraf wenselijk zijn een proefstukje op te zetten om “feeling” te krijgen met de materialen en om de reactie van de verven onderling te kunnen beoordelen. Werk -met oog op de droogtijden en de tijdsduur die het opbrengen van de verven vraagt- niet in te grote oppervlaktes aaneen.

Whitewash of gekrijt effect op hout

Bij de voorbehandeling van nieuw, onbehandeld hout of reeds eerder geschilderd hout, kunt u de voorbehandeling zoals bij het “craquelé effect” aanhouden. Voor het verkrijgen van een “whitewash effect” gebruikt u bij voorkeur lichte en “white off” tinten verf.

Breng de verf aan met een kwast of roller. Een honderd procent dekking van de ondergrond is niet nodig en waarschijnlijk zelfs niet wenselijk.
Veeg, wrijf, dep, tamponeer de overtollige verf af met een pluisvrije doek, zodat de ondergrond deels weer zichtbaar wordt.
Herhaal dit tot een bevredigend resultaat verkregen is. Eventueel kan nog wat extra verf bijgestreken worden.
Als tussenbehandeling kunt u de verf eventueel (deels) weg schuren of doorschuren om meer contrast of een verouderde "look" te verkrijgen.
Werk de ondergrond -na droging- af met één á twee lagen transparante lak of beits ter bescherming van het oppervlak.

Tamponeren met een pluisvrije doek

Het aanbrengen van de verf kan in plaats van met de kwast of roller ook direct met een pluisvrije doek, waarbij u de doek in de verf werkt en de verf vervolgens aanbrengt door deppen, wrijven of te tamponeren. Ook hierbij geldt dat het raadzaam is een proefstukje op te zetten om zicht te krijgen op het mogelijk resultaat. Bedenk dat er op zich niet zoveel mis kan gaan. Als het resultaat tegen valt, kunt u altijd extra verf aanbrengen, dekkend schilderen, of de verf verwijderen door middel van schuren of afbijten.