Droge lucht in huis: oorzaken, problemen en oplossingen

In de winter staat in veel huizen de verwarming de hele dag aan. Dit zorgt voor een aangename temperatuur, maar het heeft ook nadelen. Niet alleen energieverbruik en het milieu, maar ook je eigen gezondheid en de gezondheid van huisdieren kan er onder lijden. De luchtvochtigheid is laag waardoor droge huid, hoesten, hoofdpijn en concentratieproblemen kunnen ontstaan. Gelukkig zijn er verschillende manieren om dit te voorkomen en de problemen op te lossen.

Hoe komt de lucht zo droog?

In de lucht zit altijd waterdamp opgelost. In warme lucht kan meer water zitten dan in koude lucht. In de winter is de temperatuur een stuk kouder dan in de zomer, dus er zit minder waterdamp in de lucht. De lucht is droger. In huis wordt de lucht opgewarmd door de verwarming, maar er komt geen extra vocht bij. Ondanks de warmere temperaturen is de lucht in huis dus ook erg droog.

Hoe weet ik of het te droog is?

Doorgaans is de lucht in huis in de winter te droog. De relatieve luchtvochtigheid is ongeveer 30%, terwijl 50 tot 60 procent ideaal is. Wanneer je last krijgt van een droge hoest, droge ogen, hoofdpijn of de andere symptomen is het waarschijnlijk dat de luchtvochtigheid te laag ligt. Om er zeker van te zijn kan een hygrometer worden gebruikt, deze meet de luchtvochtigheid. Een hygrometer moet niet aan een buitenmuur of in de omgeving van een raam worden geplaatst, aangezien de luchtvochtigheid hier hoger licht. Dat zou een vertekent beeld geven.

Wat is het probleem?

Goed, de lucht is misschien wat te droog, maar wat is nu eigenlijk het probleem? Het grootste probleem speelt zich in de longen af. Wanneer er te droge lucht wordt ingeademd, kunnen de longen ook minder zuurstof opnemen. Er is dus minder zuurstof beschikbaar voor het lichaam. Daarbij verdampt water snel in droge lucht, ook in de keel en longen. Hierdoor droogt de keel uit, wat zorgt voor een droge hoest of keelpijn. In combinatie met stof kunnen de problemen vergroot worden.

Wat zijn de symptomen?

Klachten bij een te droge lucht treden doorgaans niet van de ene op de andere dag op. Pas na dagen of weken beginnen de klachten op te treden, doorgaans worden ze afgeschreven als ‘winterkwaaltjes’ en wordt er verder niets mee gedaan. Dat terwijl het makkelijk te voorkomen is zodra de oorzaak duidelijk is.

• Droge keel
• Prikkelhoest
• Droge huid (schilferend)
• Gebarsten lippen
• Droge ogen, branderig gevoel in de ogen
• Geïrriteerde luchtwegen
• Hoofdpijn
• Vermoeidheid
• Moeite met concentreren
• Koudegevoel, terwijl het niet koud is
• Verlaagd immuunsysteem

Huisdieren in de droge lucht

Ook huisdieren hebben te lijden onder droge lucht. Hoesten of kuchen wordt vaak bij honden of katten gezien, ook huidschilfers of meer haaruitval dan gebruikelijk kan voorkomen. Vogels blijven vaak langer in de rui hangen, waardoor veren uitvallen en ze minder goed in hun veren zitten. Op termijn is een droge lucht niet alleen slecht voor je eigen gezondheid, maar ook voor die van je huisdieren.

Droge lucht en producten

Muziekinstrumenten, houten meubels en planten kunnen net als mensen en dieren lijden onder een droge lucht. Hout dat eenmaal uitgedroogd is, verandert van structuur. Het zal zijn oorspronkelijke vorm nooit meer aannemen. Een viool, piano of harp zal nooit meer hetzelfde klinken als hij te lang is blootgesteld aan droge lucht.

De lucht vochtiger maken met huismiddeltjes

Er zijn verschillende spullen te koop om de lucht te bevochtigen. Deze zijn doorgaans niet nodig, met een paar eenvoudige tips kan de luchtvochtigheid verhoogd worden, zonder dat daar hoge kosten of veel tijd voor nodig is.

Water bij verwarming

Door wat waterbakjes aan de verwarming te hangen of boven de verwarming te zetten verdampt er veel water. Dit verhoogd de luchtvochtigheid snel en eenvoudig.

Badkamerdeur op een kier

Net klaar met douchen? De deur van de badkamer hoeft niet dicht! Door hem open te laten staan komt het waterdamp in huis terecht, de luchtvochtigheid gaat dus omhoog.

Planten plaatsen

Planten verdampen water in de lucht. Door planten te plaatsen, bij voorkeur groene planten met grote bladeren, en de deze voldoende water te geven wordt de luchtvochtigheid verhoogd. Het plaatsen van vetplanten heeft weinig zin, aangezien deze weinig vocht verdampen.

Niet te warm stoken

Een temperatuur van maximaal 21 graden Celsius is geschikt voor een goede luchtvochtigheid. Wanneer de temperatuur hoger ligt, moet er meer water in verdampt worden om een effect te merken.

Luchten

Zorg dat er voldoende frisse lucht in huis is. Dit verhoogd de luchtvochtigheid weliswaar niet, maar het helpt wel de effecten te beperken. Er komt meer zuurstof in de lucht, dus ook al werken de longen iets minder efficiënt, dan nog kan voldoende worden opgenomen.

Stof verwijderen

Stof verergerd de klachten. Door regelmatig te vegen en schoon te maken, kunnen de problemen worden verminderd.

Luchtbevochtigers

De eerder genoemde oplossingen zijn vaak voldoende om de luchtvochtigheid te verhogen. Het is echter niet altijd genoeg. Er zijn verschillende typen luchtbevochtigers te koop. Deze hebben als bijkomend voordeel dat de luchtvochtigheid beter te reguleren valt. Er zijn drie verschillende typen systemen te koop.

Stoom

In een luchtbevochtiger die werkt op stoom wordt water verwarmd tot stoom. Via een gaatje in de bevochtiger verlaat de stoom het apparaat, waardoor er meer vocht in de lucht komt. Dit systeem heeft als voordeel dat het goedkoop in aanschaf is en de lucht in korte tijd snel bevochtigd kan worden. Het nadeel is dat het systeem een hoog energieverbruik heeft.

Ultrasoon

Een ultrasoon system werkt met onhoorbare trillingen in het water. Er wordt een fijne nevel verspreid, welke de luchtvochtigheid verhoogd. De nevel is koud als hij wordt verspreid, het energieverbruik is dan ook lager. Dit wordt weer gecompenseerd doordat de verwarming langer moet werken, je wil de temperatuur in huis immers op hetzelfde niveau houden.

Verdampen

Het derde systeem blaast de lucht door een vochtige filter. Het water in de filter verdampt, waardoor de lucht bevochtigd wordt. Het systeem levert weinig vocht op, maar onttrekt ook geuren en stof aan de lucht. Daarbij kost het weinig stroom.