Wanneer en met welke meststof bemesten
De tuin staat vol met verschillende soorten beplanting. Bomen, struiken, vaste planten en vaak ook nog een gazon. Al deze natuurlijke elementen vragen om hun eigen specifieke verzorging. Maar wanneer moeten we het gras bemesten? En de rozen? Moeten we in de moestuin andere mest gebruiken dan in de siertuin? Het is handig om te weten wat bepaalde gewassen voor bemesting nodig hebben, maar ook welke verschillende soorten meststoffen er bestaan. Stalmest, gedroogde koemest, compost, bloedmeel, beendermeel, kalk of kunstmest heeft elk zijn eigen specifieke bijdrage aan een gezond bodemleven en goed groeiende planten.
Bron: Hans, Wikimedia Commons (CC0) Bemesten van bomen, struiken en hagen
In het voorjaar vragen bomen, struiken en hagen om een handje extra mest. Er is in de handel speciale mest voor de siertuin te koop, dat hier heel geschikt voor is. Voor de hagen, denk bijvoorbeeld aan Taxus en Buxus, zijn koemestkorrels een goede bemesting. Voor Buxus is ook een speciale Buxus-mest te koop. Je betaalt hier verhoudingsgewijs wel veel geld voor, terwijl de koemestkorrels net zo goed hun werk doen. Eventueel kan in de tweede helft van de zomer nog een extra mestgift worden gegeven. Maar geef na half augustus geen mest meer. De groei neemt met de naderende herfst langzaam af, dus er zijn geen extra groeimiddelen en voedingsstoffen meer nodig.
Bemesten van rozen
In het voorjaar, na de snoei, kunnen de rozen voor de eerste maal worden bemest. Gebruik hiervoor organische mest of beendermeel. Werk de mest na het aanbrengen door de grond en geef water. Dit voorkomt verbranding. In juli kan nog een extra mestgift worden gegeven, eventueel met speciale snelwerkende rozenmest. Rozenstruiken gaan bij voorkeur de winter in met een flinke mulchlaag van oude stalmest rondom de voet van de struik.
Bron: Luctor, Wikimedia Commons (Publiek domein) Bemesten van het gazon
Een gazon vraagt vooral in het voorjaar een uitgebreide behandeling en een goede
mestgift. Geef in april gemengde organische mest. Daarna heeft het gazon maandelijks een bemesting nodig. Kies hiervoor bemesting die veel stikstof bevat. Wie voor gemak wil gaan, kiest voor de speciale gazonmest die algemeen te koop is. Hier zitten alle noodzakelijke meststoffen al in. De maandelijkse mestgift kan worden gegeven tot eind augustus. Daarna is de groei dusdanig afgenomen dat bemesten niet meer nodig is.
Bemesten van de border en de vaste planten
De vaste planten border heeft elk jaar extra mest nodig. Ook hier kan gebruik gemaakt worden van koemest of gemengde mest. Zelfs de bloembollen hebben baat bij een extra mestgift. In de zomer kan het beste nog een keer bemest worden. De volop bloeiende vaste planten gebruiken tijdens het hele seizoen veel voedingsstoffen uit de bodem. Het is dus wel te begrijpen dat een extra mestgift wel door de beplanting op prijs gesteld zal worden. Geef de extra mestgift pas als er regen is voorspeld, of besproei de border direct na de mestgift. Dit om te voorkomen dat de planten/wortels verbranden, door de hoge concentratie met aan de voet van de plant.
Bemesten van kuipplanten en eenjarige
Eenjarige planten komen in een relatief korte periode tot volle wasdom. Gedurende de hele zomer zijn ze overdadig bedekt met bloemen. Dit kost een plant uiteraard veel energie. Het is daarom ook belangrijk om eenjarige planten regelmatig te bemesten. Vanaf april starten met bemesten en dit elke twee weken herhalen geeft een goed resultaat. Het meest geschikt is vloeibare mest wat aan het gietwater wordt toegevoegd. Ook kuipplanten vragen om een dergelijke regelmatige bemesting.
Bemesten van de moestuin
In de moestuin kan men het beste een paar dagen voor het inzaaien of inplanten al mest strooien. Werk de mest oppervlakkig door de grond en geef water zodat de mest verdunt en wordt opgenomen in de aarde. Een moestuin bevat veel verschillende gewassen, die elk om hun eigen bemesting vragen. Sommige gewassen vragen om extra stikstof, zodat een mestgift met bloedmeel of kunstmest gewenst is. Voor de juiste bemesting bij elk afzonderlijk gewas is het aan te raden om hiervoor speciale literatuur te raadplegen. Door in de moestuin gebruik te maken van de zogenaamde
wisselteelt, wordt ook al gezorgd voor een optimaal gebruik van de bodem en de voedingsstoffen.
Verschillende soorten mest
Stalmest
Alleen goed verteerde stalmest wordt gebruikt voor bemesting. Stalmest, zeker als het afkomstig is van een paardenstal, bevat veel stro. Het bevat ook voedingsstoffen, maar niet voldoende om bijvoorbeeld intensief op te tuinieren in de moestuin. Maar deze mest is heel belangrijk voor het bodemleven en voor de structuur van de grond. Stalmest wordt vaak in de herfst/winter over de aarde verspreid. De stalmest is afkomstig van kippen, koeien of paarden. Deze mest wordt meestal gebruikt voor het bemesten van de moestuin, maar ook vaak voor de rozen.
Gedroogde koemest
Gedroogde koemest is vergelijkbaar met stalmest, maar dan in gedroogde vorm. Daar waar stalmest vaak voor de moestuin wordt gebruikt, wordt koemest eerder in de siertuin toegepast. Het is verkrijgbaar in korrels en in poedervorm. Wie kiest voor koemestpoeder moet wel rekening houden met eventuele wind tijdens het uitstrooien. De lichte poeder waait snel alle kanten op. Na een flinke gift met koemest hangt er al snel een mestgeur over de tuin. Om te zorgen dat dit niet te lang duurt (ook vanwege eventuele overlast voor de buren) kan beter direct gesproeid worden of pas gestrooid worden als er regen is voorspeld.
Compost
Compost is bij de tuincentra te koop in zakken van 20 of 40 liter. Het is gemaakt van GFT-afval. Compost bevordert het bodemleven en verbetert de structuur van de grond. Eigenaren van grotere tuinen kunnen overwegen om
zelf compost te maken. Vaak is er veel tuinafval en loont het om dit zelf te composteren. In sommige delen van het land wordt in maart een landelijke compost-dag georganiseerd. De regionale afvalverwerkingspunten stellen dan gratis compost, dat gemaakt is van het ingeleverde GFT-afval, ter beschikking.
Beendermeel, bloedmeel en hoornmeel
Beendermeel, bloedmeel en hoornmeel zijn speciale meststoffen die veel stikstof bevatten. Stikstof is belangrijk voor de groei en ontwikkeling van het blad. Maar planten die een teveel aan stikstof krijgen ontwikkelen meer blad dan bloemen. Planten met onnatuurlijke gele bladeren laten een gebrek aan stikstof zien. Deze mestsoorten zijn zowel in korrel- als in poedervorm verkrijgbaar.
Kalk
Een kalkgift in de tuin verlaagt de zuurgraad van de bodem. Veruit de meeste beplanting gedijt het beste op een neutrale grond. Dit is een grond waarvan de pH-waarde (zuurtegraad) ligt rond de waarde 7. De zuurgraad van de bodem is te meten met speciale testsetjes die bij elk tuincentrum te koop zijn. De meeste vormen van kalk kan niet tegelijk met de andere meststoffen gebruikt worden. Alleen met speciale zeewierkalk kan dit wel.
Turf
Met een gift van turf wordt, ten opzichte van een kalkgift, het tegenovergestelde bereikt. Een gift met turf verhoogt namelijk de zuurtegraad van de bodem. Planten als rododendron, heide, azalea en pieris gedijen het beste op een zure grond en stellen een turfgift zeer op prijs.
Kunstmest
Kunstmest kan, zeker bij overbemesting, schade aanbrengen aan het milieu. Wees daarom terughoudend bij het gebruik van kunstmest, of gebruik alleen organische meststoffen. Kunstmest is er zowel in korrels als in vloeibare vorm. Let goed op de juiste dosering om verbranding van de gewassen te voorkomen.
Bron: Eukalyptus, Pixabay Speciale meststoffen per plantensoort
De markt is goed ingesprongen op het gemak van de consument. Voor wie niet goed weet welke meststoffen gebruikt moeten worden, wordt het namelijk steeds makkelijker gemaakt. Voor veel planten staan bij de tuincentra aparte soorten meststof in de schappen. Denk daarbij aan rozenmest, buxusmest en coniferenmest. En zo gaat het nog wel even door. Voor dergelijke meststoffen moet wel een hogere prijs worden betaald. Wie zich even verdiept in de mestbehoefte van de planten in zijn of haar tuin, kan op een veel goedkopere manier gezonde, rijkbloeiende en goed groeiende planten in zijn tuin krijgen.
Reacties
Caro, 27-05-2019
Goedemiddag,
Ik heb een vraag.
Vorig jaar heb ik een appelboompje gekocht nl. de Cox orange pipin.
Het boompje stond bij aankoop in de bloesem en heeft in t najaar ongeveer 12 lekkere appeltjes gegeven.
Ik heb de boom niet bemest of gesnoeid.
Dit voorjaar kwam er geen bloesem aan de boom, alleen maar blad.
Ik heb wel eens gehoord van een beurt jaar… maar had ik dat kunnen voorkomen door de boom te bemesten of te snoeien?
Welke mest soort raadt u mij aan en is er nog hoop dat de boom het volgende jaar appels zal geven?
De boom staat in een ruime border zonder beplanting aan de boomspiegel.
Hij staat in klei grond.
Mvgr. Caro Kelling
Reactie infoteur, 27-05-2019
Jammer! Misschien had een snoeibeurt de vruchtknoppen gestimuleerd. Komende winter is wat snoeien waarschijnlijk wel verstandig.
Aafke, 10-05-2019
Bij het planten van nieuwe struiken heb ik in het plantgat een flinke hand koemest korrels gegooid. Het betreft o.a. een viburnum. De plant heeft mooi gebloeid.Na de bloei krijgt de struik echter bruin blad en het blad valt af. Zou dit misschien ten gevolge van verbranding zijn? Zo ja, wat is er aan te doen?
Reactie infoteur, 10-05-2019
Koemest is meer een bodemverbeteraar dan een meststof. Verbranding door de koemestkorrels lijkt me niet aan de orde. Het is een tijd vrij droog geweest: misschien hebben ze toen te weinig water gehad? Je noemt als voorbeeld Viburnum. Als het een wintergroene soort is dan kan het ook 'normaal' bladverlies zijn. Ook wintergroene struiken wisselen immers van blad. Ik hoop dat je hier iets aan hebt. Het is lastig om e.e.a. van een afstand te beoordelen…
A. Koenen, 03-10-2018
Wij hebben vorige week kalk op ons gazon gestrooid. Kan ik over een maand najaarskunstmest strooien?
Reactie infoteur, 05-10-2018
Zeker, dat is geen enkel probleem!
Nagels Christine, 11-09-2018
Geachte, mag 2 weken na toediening van zeewierkalk een organische meststof op basis van kippenmest, koemest en paardenmest toegediend worden? Wat is de beste periode om zeewierkalk te geven?
Reactie infoteur, 17-09-2018
Dat is geen probleem. Dat zou nu en/of in het voorjaar kunnen.
Chantal, 02-04-2016
Ik was op zoek naar informatie over het bemesten van mijn gazon en kwam zo op uw website terecht. Ik heb een zak coniferenmest gekregen maar ik heb geen coniferen in de tuin staan. Is het schadelijk wanneer ik daar mijn gazon mee bemest?
Reactie infoteur, 04-04-2016
Het hangt van de samenstelling van de mest af of dit geen probleem is. Die vindt u terug op de verpakking.
Peter Aalders, 09-04-2015
Ik moet de tuin opnieuw inrichten met vaste planten, dus is bijna alles er uit, bij het tuincentrum geweest, advies is geen compost goeie potaarde bij het planten in de grond en na het planten om de struik heen, daarna bemesten koemestkorrels is beter dan compost. dus is mijn vraag klopt dat, omdat ik verschillende adviezen krijg.
Alvast hartelijk bedankt voor Uw reactie.
Peter.
Reactie infoteur, 09-04-2015
Hallo Peter,
Met het advies van het tuincentrum krijgen de vaste planten een prima start. Ik werk zelf op precies dezelfde manier. Maak de kluit van de vaste planten aan de onderkant, vooral als de wortels daar helemaal in elkaar zijn gegroeid, een beetje los. Hierdoor zullen de wortels beter hun weg vinden en de plant dus ook beter gaan groeien. Geef flink wat water in het plantgat, laat dit even zakken en maak daarna het plantgat pas dicht (met droge potgrond dus). Zo blijft de wortelkluit langer vochtig en verdampt het water niet. Als de planten 's morgens vroeg de bladeren laten hangen, dan hebben ze pas weer water nodig.
Succes,
Martina