Spijkers en draadnagels: als het maar vast zit!

Als we lekker aan het klussen zijn en even twee stukken hout aan elkaar vast willen maken, dan pakken we snel een hamer en wat spijkers. Maar eigenlijk is dat fout. Spijkers zijn namelijk helemaal geen spijkers. Spijkers zijn draadnagels. Laten we eens kijken hoe het zit: wat zijn spijkers en draadnagels eigenlijk?

Bevestigen

Om houten verbindingen te maken, kun je gebruik maken van allerlei technieken. Je kunt bijvoorbeeld gebruik maken van gelijmde verbindingen, maar je kunt ook gebruik maken van schroeven, spijkers of draadnagels. Welke techniek je gebruikt, hangt af van de omstandigheden. Blijft de verbinding in het zicht of juist niet, welke druk wordt uitgeoefend en welke materialen kunnen die druk weerstaan, welk type materialen wil je met elkaar verbinden, etc.

Spijkers

Een spijker of nagel, is zo'n bevestigingsmateriaal. Een spijker is gemaakt van smeedijzer, en werd dus gesmeed. Tot de negentiende eeuw werden spijkers gesmeed in lengtes van 10 tot wel 40 centimeter en in verschillende gewichtsklassen. Gesmede spijkers waren er in verschillende kwaliteiten. Goedkopere spijkers waren minder lang gesmeed, waardoor ze brozer waren en minder stevig. De duurdere spijkers waren langer gesmeed en dus sterker. Spijkers liepen taps toe en waren meestal rechthoekig of vierkant. Was een spijker niet lang genoeg, dan kon deze met behulp van een vulstuk door de smid langer gemaakt worden. Op de afbeelding hiernaast zie je daar een voorbeeld van. Het maken van spijkers was handwerk en dat had uiteraard invloed op de prijs. Je ging met spijkers voorzichtig om en je sloeg alleen spijkers waar dat echt nodig was.

Draadnagels

In het midden van de negentiende eeuw werd een alternatief bedacht voor de spijker. Men gebruikte dik staaldraad of ijzerdraad dat op de juiste lengte werd geknipt. De stukjes werden aangepunt en er werd een kop op gestuikt. Dat betekent, dat één zijde werd platgeslagen: de kop. Zoals je ziet is dit een heel ander procedé dan bij de vervaardiging van spijkers. Ook het product is anders. Dit nieuwe bevestigingsproduct heet dan ook draadnagel, een nagel die gemaakt is van draad. Draadnagels zijn veel eenvoudiger in grote hoeveelheden te fabriceren dan de handgesmede spijkers, waardoor draadnagels veel voordeliger zijn.

Verwarring

De handeling om spijkers in te slaan noemen we spijkeren. Je ziet wel vaker dat een zelfstandig naamwoord de basis wordt van een nieuw werkwoord (denk aan: fiets-fietsen, wii-wiiën, computer-computeren, etc.). Met de introductie van de draadnagel bleef de handeling hetzelfde, dus: spijkeren. Niemand had behoefte aan een nieuw werkwoord draadnagelen, hoewel het woord nagelen dan weer wél bestond. Omdat draadnagels gespijkerd werden, werd als bijeffect een draadnagel vaak een spijker genoemd.

Wat doe je ermee?

Draadnagels gebruik je om hout vast te timmeren, spijkeren of nagelen. Hiervoor gebruik je een hamer, maar er zijn ook apparaten die die werk voor je doen, zoals een spijkermachine. Vooral handig als je véél draadnagels in moet slaan – de gemiddelde hobbyist kan uitstekend vooruit met een hamer.

Soorten draadnagels en spijkers

Er zijn verschillende soorten:

• draadnagels van ijzerdraad (staaldraad)
• koperen nagels. Deze gebruik je op plaatsen waar géén roestvorming mag optreden
• stalen nagels. Deze gebruik je als je in steen wilt spijkeren. Heel hard, bijna niet krom te krijgen, maar pas op: ze kunnen wel breken.
• Asfaltnagel
• Meetspijkers
• Etc.

Draadnagels kun je kopen met een kop of zonder kop. Je gebruik nagels zonder kop, ofwel: verloren kop, op plaatsen die in het zicht komen zitten. Omdat de kop zo goed als ontbreekt, kun je de nagel dieper in het hout slaan, waardoor deze minder opvalt.

Draadnagels kopen

Je ziet op de verpakking van draadnagels vaak een aanduiding staan, zoals 40 x 3,0. Dit is een aanduiding in millimeters en betekent dat in die verpakking draadnagels zitten met een lengte van 40 millimeter en een dikte van 3 millimeter. Dat is in ieder geval duidelijk!

Doet het zelf

De goedkopere massaproductie van draadnagels heeft ervoor gezorgd dat de aanschafprijs voor de consument geen belemmering meer hoeft te zijn. Bijna iedereen heeft in huis wel ergens een hamer en wat draadnagels liggen. De thuisklusser kan ermee vooruit!