Liquidambar styraciflua (amberboom)

In grote parken en tuinen is de Liquidambar zeker een meerwaarde, niet enkel omwille van de prachtige herfstverkleuring maar zeker ook omwille van de decoratieve schors.

Naamsverklaring

De Liquidambar behoort tot de familie van de Hamamelidaceae. De Latijnse naam komt van liquidus wat vloeibaar betekend en styrax, wat verwijst naar de gom die de plant afscheid. In het Nederlands wordt de boom omwille van de harsafscheiding, amberboom genoemd.

Morfologie

De boom wordt in onze contreien maximum 20 meter hoog. De jonge boom is kegelvormig, op latere leeftijd verandert dit naar een meer ronde vorm. Deze bladverliezende boom ontwikkeld op latere leeftijd op de oude takken kurklijsten.

Herkomst

De plant is inheems in noord en oost Amerika en Mexico.

Grond, standplaats

De Liquidambar stelt vrij weinig eisen aan de grond. Zolang deze een niet te extreme PH waarde heeft, goed doorlatend is en voldoende voedsel bevat zal de boom zich er thuis voelen. Het is een goede winterharde boom die graag een open zonnige standplaats heeft. Omwille van het oppervlakkige wortelgestel is het aangewezen om bij langdurige droogte te wateren. In privé tuinen zal hij zelden zijn volwassen hoogte bereiken. Het duurt al ongeveer 20 jaar voor deze tot 10 meter hoog is. De plant verdraagt zeer slecht verplanten, het best is een jong exemplaar te planten. Omwille van zijn rechte stam is het hij goed bruikbaar als laanboom. Het is een mooie solitair die een prachtige herfstverkleuring heeft.

Blad

De amberboom heeft een handvormig, groen blinkend blad dat bestaat uit 5 tot 7 lobben en op een vrij lange steel staat. De bladeren lijken op die van de esdoorn maar zijn veel dieper ingesneden. In de herfst verkleuren de bladeren van geel over oranje tot dieprood alvorens af te vallen. Als de bladeren worden gekneusd komt er een aangename geur vrij.

Bloemen, vruchten

Het is een eenhuizige boom (mannelijke en vrouwelijke voortplantingsorganen komen voor op één boom) die bloeit in april-mei. De mannelijke bloemen bloeien in aren en de vrouwelijke zijn onopvallend en geelgroen van kleur. Later ontwikkelen zich hieruit de tot 3 cm grote ronde stekelige doosvruchten. Deze kunnen tot laat in de winter aan de plant blijven hangen en hebben een zekere decoratieve waarde.

Schors

De stam is bij jonge exemplaren roodbruin en gaat later over naar een meer grijze kleur. De stam van de volwassen exemplaren is diep gegroefd en er ontstaan kurklijsten op de oudere takken.

Snoei

De snoei kan gebeuren van november tot maart, als de boom in rust is. In de zomer kunnen dode takken worden verwijderd. De plant heeft weinig nood aan snoeien.

Ziekten

Niet gevoelig aan ziekten.

Varia

Bij warm weer scheid de boom gomhars uit genaamd styrax. Vroeger werd deze stof gebuikt in schoencrème. De hars werd ook gebruikt als balsem en in etherische oliën tegen allerhande kwaaltjes.

Cultivars

De verschillende cultivars ontstaan door enting op de onderstam van de soorten:

• Liquidambar styraciflua 'Andrew Henson' : kleiner blad dat dieper ingesneden is
• Liquidambar styraciflua 'Festival' : piramidale, smaller blijvende kroon
• Liquidambar styraciflua 'Gum Ball': tot 5 meter, krijgt een typische bolvormige kroon
• Liquidambar styraciflua 'Jennifer Carol'
• Liquidambar styraciflua 'Lane Roberts': tot 10 meter hoog
• Liquidambar styraciflua 'Parasol': tot 8 meter krijgt een bolvormige tot schermvorimge kroon
• Liquidambar styraciflua 'Pendula': heeft afhangende takken
• Liquidambar styraciflua 'Silver King': heeft een crème witte bladrand
• Liquidambar styraciflua 'Worplesdon': tot 15 meter, breed piramidale kroon