Rozen: meeldauw, sterroetdauw, rozenroest en andere ziektes
Rozen staan er bij de meest mensen om bekend dat ze gemakkelijk allerlei ziekten en plagen kunnen krijgen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan meeldauw, sterroetdauw, roest of luizen. Maar de roos is wel één van de mooiste bloemen in de tuin, ook al vraagt de verzorging van de roos dan wat meer tijd en aandacht. Veel van deze rozenziektes- en plagen zijn afhankelijk van de weersomstandigheden. Vooral vochtig weer is niet bevorderlijk voor de gezondheid van de roos. Maar het is niet altijd kommer en kwel, meestal staat de roos er gezond en fier bij! Bovendien zijn de kwekers volop aan het experimenteren om zoveel mogelijk ziekte resistente rozen te kweken.
Rozen ziektes: welke zijn er, wat is het en hoe moet je ze bestrijden?
Wie rozen in de tuin heeft staan, kan helaas vroeg of laat ook in aanraking komen met één of meerdere rozenziektes. Dat is bijzonder jammer, want een rozenstruik is een verrijking van de tuin. Helaas zijn veel mensen vanwege deze veel voorkomende ziektes huiverig voor het aanplanten van rozen. Maar de meeste rozenziektes zijn, al dan niet preventief, goed te bestrijden. De ziektes komen allemaal doordat de struik wordt aangetast door schimmels. Op tijd en met de juiste middelen de specifieke schimmel bestrijden helpt de struik om hier over heen te groeien.
Meeldauw
Wat is meeldauw
Bij (hevige) omslag van het weer, en dan vooral als er sprake is van een lange periode met veel neerslag, dan worden rozenstruiken helaas extra gevoelig voor meeldauw. Meeldauw is te herkennen aan de witte poederachtige waas op de bladeren. De witte poeder zit ook vaak aan de onderkant van de nog ongeopende knoppen. De aangetaste bladeren zullen uiteindelijk verschrompelen. Meeldauw is een schimmelziekte.
Meeldauw bij rozen bestrijden
Meeldauw is goed preventief te bestrijden door de rozenstruik regelmatig te bespuiten met zwavel. Hierdoor wordt de struik gezonder en daardoor minder vatbaar voor meeldauw. Met regelmatig betekent een keer in de twee weken spuiten. Spuitzwavel is verkrijgbaar van het merk Luxan. Bayer heeft het product Baycor op de markt en Ecostyle (biologisch) heeft het middel Silinal.
Valse meeldauw
Wat is valse meeldauw?
Valse meeldauw lijkt helemaal niet op de gewone meeldauw, behalve dan dat we ook hier te maken hebben met een schimmelziekte. De aantasting met de zogenaamde valse meeldauw bestaat uit paarse langgerekte vlekken aan de bovenkant van de stelen. Via de aangetaste stelen kunnen vervolgens ook de knoppen van de bloemen worden aangetast. Deze zullen hierdoor niet of slecht uitkomen.
Valse meeldauw bij rozen bestrijden
Knip alle aangetaste stelen en knoppen weg tot aan het eerste gezonde vijftallige blad, dit om verdere aantasting al zoveel mogelijk te voorkomen. Spuit vervolgens toch nog met een schimmeldodend product, bijvoorbeeld Teldor van Bayer, zodat eventueel achtergebleven (voor het blote oog onzichtbare) schimmels alsnog bestreden worden.
Sterroetdauw
Wat is sterroetdauw?
Als een rozenstruik aangetast is door meeldauw, dan volgt meestal in de loop van het seizoen ook sterroetdauw. Sterroetdauw is te herkennen aan de kleine zwarte stippen, die steeds groter worden en omringd worden door een geel/oranje rand. Uiteindelijk vergeelt het hele blad en valt af.
Sterroetdauw bij rozen bestrijden
Sterroetdauw, ook weer een schimmelziekte, is een zich heel snel over de struik uitbreidende rozenziekte en kan maar beter preventief bestreden worden, omdat een eenmaal aangetaste struik minder goed te behandelen is. Sterroetdauw kan bestreden worden met Rosacur van Bayer. Dit middel moet goed op de bladeren gespoten worden. Het wordt goed door het blad opgenomen en vervolgens naar de andere delen van de plant getransporteerd.
Rozenroest
Wat is rozenroest?
Rozenroest geeft gele plekken op de bladeren. Aan de onderkant van het blad zitten allemaal kleine oplichtende oranje puntjes. Meeldauw, valse meeldauw en sterroetdauw zijn ziektes die de rozenstruik er niet fraaier op maakt, maar die hij wel zal overleven. Bij rozenroest ligt dit helaas anders. Het komt gelukkig veel minder vaak voor dan de andere ziektes, maar is wel hardnekkiger. Een met roest aangetaste struik verliest zijn bladeren en verzwakt daardoor snel.
Rozenroest bestrijden
Rozenroest kan (preventief) bestreden worden met Rosacur van Bayer. Dit middel wordt goed door het blad opgenomen en vervolgens naar de andere delen van de plant getransporteerd. Zo snel mogelijk ingrijpen zodra de eerste aantasting gesignaleerd wordt levert het meeste resultaat op.
Rozenplagen: welke zijn er en hoe moet je ze bestrijden?
Naast de vatbaarheid voor schimmelziektes kan een rozenstruik ook last krijgen van plagen. Deze rozenplagen komen bij de doorgekweekte nieuwere rozensoorten gelukkig steeds minder voor. En heb je toch rozen in de tuin staan, die hier wel vatbaar voor zijn, dan kan je de plagen goed bestrijden. Het liefst preventief, dat is altijd beter voor de plant.
Bladluizen
Wat zijn bladluizen?
Een van de bekendste plagen in de rozenstruiken is die van de bladluizen. Rozen hebben vooral last van groene luizen, hele kleine groene plantenetende insecten. De luizen voeden zich door middel van zuigende en stekende monddelen en onttrekken sappen uit de struik. Al vroeg in het voorjaar kunnen de struiken last krijgen van een enorme bladluizenplaag. Ze nemen dan massaal
bezit van de struik en zitten, goed voor het oog zichtbaar, altijd bovenin de struik. Ze zitten boven de struik omdat daar de lekkere sappige jonge knoppen en scheuten zitten.
Bladluizen bestrijden
Omdat de bladluizen ze goed zichtbaar zijn, wordt het bestrijden heel gemakkelijk. Als de bladluizen net toeslaan kan je met de hand langs de aangetaste delen van de struik gaan en alle bladluizen tussen je vingers dooddrukken. Ook spuiten met een oplossing van een scheutje spiritus met een beetje groene zeep in een liter water wil ook wel eens helpen. Bladluizen hebben ook een hekel aan sterk geurende planten zoals allium (sierui) en lavendel. Bij een echte plaag kan je het beter rigoureuzer aanpakken. De werkzame stof om bladluizen te bestrijden is pyrethrine. De volgende middelen bevatten pyrethrine en zijn goed in te zetten bij de bestrijding van bladluizen bij rozen: Asef-insectendoder, Bio-Ledax en Spruzit (biologisch).
Bladrollers
Wat zijn bladrollers?
Bladrollers zijn rupsjes, hele kleine zeer beweeglijke beestjes, met een lichtbruin tot donkerbruin lijf en een zwarte kop. De jonge rupsjes vreten aan alle delen van de struik: de stengels, het blad en de knoppen. De oudere rupsen trekken zich terug, ze spinnen het blad samen (rollen het daardoor dus op) en verpoppen daarin.
Bladrollers bestrijden
Pyrethrum, op plantaardige basis, werkt goed bij het bestrijden van deze beestjes. Zodra ze worden waargenomen moet de plant goed vochtig gespoten worden Zorg dat je alle delen van de stuik goed raakt. Zo nodig kan de behandeling n een week herhaald worden.
Beste standplaats en verzorging voor gezonde rozen
Zorg bij de aanplant van een roos voor de juiste standplaats. Een roos staat het liefst in de volle zon. Daarnaast is het heel belangrijk dat de struik enigszins vrij staat, zodat de wind door de struik kan. De grond mag niet te droog zijn, want rozen houden van water. Naast de behoefte aan water hebben ze ook een grote behoefte aan mest. Denk daarbij aan een gift van gedroogde koemestkorrels in het najaar en speciale rozenmest in het voorjaar. En als laatste is een jaarlijkse snoeibeurt heel belangrijk. In het voorjaar mag de rozenstruik dan ook grondig gesnoeid worden.
Resistente roos
Een goede kweker of een goede webshop vermeld bij de beschrijving van een rozensoort (naast kleur, bloeiperiode en afmeting) ook altijd of de roos bestand is tegen ziektes. Je ziet dan ook soms opmerkingen in de trant van: "gevoelig voor meeldauw", "vatbaar voor rozenroest" bij de beschrijving staan. Maar heel vaak staat er "resistent". Door al die ziektes en plagen bij rozen zijn kwekers aan de slag gegaan en hebben rozensoorten gekweekt die hier geen last meer van hebben. De roos in kwestie is dan resistent, met andere woorden niet vatbaar voor rozenziektes.