Varens in de tuin, planten en verzorgen
Varens zijn een mooie aanwinst in de tuin. Indien ze op de juiste plek geplant zijn vragen ze weinig verzorging maar het is wel zaak dat u weet waar u uw varens het beste neer kunt zetten en welke verzorging ze precies nodig hebben. Uiteindelijk zijn het vrij gevoelige planten als het op zonlicht en kou aankomt. Als u de juiste eerste stappen zet zal de varen u vele jaren veel plezier geven!
Planten van varens
Over het algemeen zijn varens gek op schaduw en dus erg geschikt voor de noordkant van het huis of onder een grote boom. In de zon verbranden of drogen varens erg snel uit. Zorg voor een humusrijke bodem en houd ook in gedachte dat in de zomer bomen en planten erg veel vocht onttrekken aan de bodem en varens hebben toch echt een hoop vocht nodig. Plaats deze dus of bijvoorbeeld vlak bij de vijver of houd de bodem goed nat. Het helpt enorm om houtsnippers en oud blad (te vermengen met de aarde, dit om een humusrijke bodem te creeeren. Deze bodem blijf lang vochtig en bevorderd de groei van uw varens enorm. Een andere positieve bijkomstigheid van een humusrijke grond is dat de dode bladeren de overwinterende varen goed isoleert, met als gevolg dat de wortelen niet of nauwelijks kunnen bevriezen. Gooi oud blad en houtsnippers dus niet bij het afval! Verder is het zaak om de varens niet in volle wind te planten. Zet ze een beetje beschut om afbrekende bladeren of misvorming te voorkomen. Als u de juiste standplaats voor uw varen heeft gevonden kunt u tientallen jaren plezier hebben van de plant.
Varens in Nederland
Er is een enorm groot scala aan varens over de hele wereld, maar niet alles doet het overal even goed. Er is een beperkt aantal varens aan te raden hier in nederland maar ze bieden heel veel variatie en zullen zeker voldoening geven en uw tuin complementeren. De soorten die geschikt zijn staan hieronder weergegeven inclusief de grootte en of de plant al dan niet wintergroen blijft. Vergeet ook vooral niet om ook naar de ondersoorten te kijken! Hieronder vind u slechts de meest gebruikelijke.
Latijnse naam | Nederlandse naam | Wintergroen | Grootte |
Adiantum pedatum | Venushaar | Nee | 40cm |
Athyrium felix femina | Vrouwtjesvaren | Nee | 75cm |
Asplenium trichomanes | Steenbreekvaren | Nee | 15cm |
Blechnum spicant | Dubbelloof | Ja | 40cm |
Dryopteris felix-mas | Mannetjesvaren | Nee | 75cm |
Matteucia Stuthiopleris | Bekervaren | Nee | 75cm |
Osmunda regalis | Koningsvaren | Ja | 75cm |
Phyllitis scolopendrium | Tongvaren | Nee | 40cm |
Polypodium vulgare | Eikvaren | Ja | 50cm |
Polystichum setiferum | Niervaren | Ja | 40cm |
Polystichum aculeatum | Naaldvaren | Ja | 25cm |
Pteridium aquilinum | Adelaarsvaren | Nee | 150cm |
*Let op, de Adelaarsvaren kan een ware plaag worden als deze niet tijdig gerooid wordt, de worteluitlopers gaan naar elke denkbare plek en uiteindelijk kan het uw hele tuin gaan overwoekeren.
Bladvormen en groei
Bron: Pattyjansen, Pixabay Er zijn erg veel variaties in bladvorm en groei van varens.
Qua groei kennen we ze veelal als diverse bladeren die vanuit één hart komen rollen maar er zijn ook varens die alle kanten op kruipen zoals de steenbreekvaren, varens waarvan de bladeren apart van elkaar groeien als ware het gras, er zijn varens die in bomen groeien en er zijn ook daadwerkelijk boomvarens, varens die op een stam zijn (gevormd door afgestorven bladeren en wortelen) en een palmachtige indruk geven.
Qua bladvorm is er ook enorm veel variatie; Rechte ongevederde bladeren, licht gevederde bladeren, enkel gelobde bladeren, dubbel gelobde bladeren, enkel geveerd, dubbel geveerd en zelfs de kleuren kunnen verschillen. Neem dus goed de tijd om uw keuze te maken want, ook al dragen varens geen bloemen: Ze zijn elk op hun eigen manier echt prachtig.
Kleine varens
Zoals u hierboven kunt zien zijn er zowel grote als kleine varens. Daar kleine varens snel teniet worden gedaan tussen de andere beplanting zijn bijvoorbeeld de steenbreekvaren (de naam zegt het al) en de naaldvaren meer geschikt voor een rotstuin, deze varens kunnen prachtig tussen rotsblokken door groeien en soms zelfs toegepast worden op muren. De steenbreekvaren en mannetjesvragen kunnen relatief goed tegen droogte, plaats deze varens dus op een plek waar je andere varens niet kwijt zou kunnen wegens de droogte.
Voortplanting en verplanten van jonge varens
Varens bloeien niet en brengen geen zaad voort, daarentegen maken ze sporen aan die meestal aan de onderkant van het blad terug te vinden zijn. Deze sporen zijn soms groen, soms bruin. Zodra deze sporen rijp zijn vallen ze van de plant af. Als de bodem waar ze belanden geschikt is voor varens dan zal de spore ontkiemen en uitgroeien tot een nieuwe varen. Deze varen kan eventueel naar een andere geschikte plaats verplaatst worden zolang het niet vriest en het betreffende plantje al genoeg geworteld is om houvast te vinden in de grond.
Ziekten
Varens hebben over het algemeen weinig last van ziekten. Mocht u toch ziektes vermoeden, neem dan gewoon het aangetaste blad weg, dit is meestal afdoende en de nieuwe bladeren zullen nergens last van hebben. Ook kan er bij sommige soorten zijn die last hebben van slakken, dit is op te lossen door zout of slakkenkorrels te strooien om de plant. Let wel op dat uw eigen huisdieren of die van de buren niet aan de slakkenkorrels gaan zitten! Mocht u last hebben van kevers of banaanvormige larven in de plant dan heeft u waarschijnlijk te maken met de Taxuskever. De beste remedie hiertegen is om de kevers, en indien mogelijk de larven, weg te vangen en te vernietigen om te voorkomen dat ze weer terug komen.
Reacties
Henk Starreveld, 03-07-2011
Graag wil ik weten hoe ik de varens na de bloei moet verzorgen, moet ik ze snoeien, of moet ik ze gewoon laten afsterven in de winter?
Reactie infoteur, 18-07-2011
Zeker als deze varens in de tuin staan adviseer ik om de bladeren gewoon af te laten sterven. Deze bladeren vormen een natuurlijke beschermende laag bovenop de wortelen. Dit helpt de wortelen intact te houden in de winter en hebben uiteindelijk ook nog een voeden doel voor de plant zodra de bladeren volledig verteerd zijn.
Ik hoop dat ik u verder heb kunnen helpen met dit antwoord.
Met vriendelijke groet.
Jort Purmer, 21-03-2011
Hoe kan je voorkomen dat de bladeren van een varen bruin worden? Welk type varen wij hebben weet ik nier maar hij is gekocht bij de buurtsuper.
Reactie infoteur, 21-03-2011
Beste Jort Purmer,
het bruin worden van de bladeren kan verschillende oorzaken hebben, namelijk:
- Teveel of te weinig water
- Teveel voedingsstoffen (en soms te weinig)
- Teveel zonlicht (en soms, maar zelden, te weinig, daar varens over het algemeen schaduwplanten zijn)
Verder is het mogelijk dat, als je je varen hebt verplaatst, dat deze het begeeft, dit heb ik ook met één van mijn varens. Het kan ook al helpen om de plant van onder af te begieten in plaats van bovenop de bladeren, dit laatste is vaak ook funest.
Als de bruine bladeren je storen en het zijn er niet teveel (doorgaans niet meer als 1/3e) kan je ze voorzichtig wegsnijden. Meer wegsnijden heeft bij een hoop planten een nadelig effect, ik weet niet zeker of dat ook het geval is bij de varen maar ik zou toch het risico niet nemen.
Kortom, er zijn heel veel mogelijkheden, ik hoop toch dat ik je wat verder heb kunnen helpen met het probleem.
Met vriendelijke groet,
Neveah