Tuinieren aan de kust met zilte zeewind en een zeeklimaat
Tuinieren langs de kust hoeft geen grote uitdaging te zijn. Met de juiste voorbereiding kunt u gemakkelijk een mooie, fleurige en overdadig bloeiende tuin aanleggen. Het helpt al door goed om uw heen te kijken naar de beplanting die het in deze streek goed doet. De kuststrook heeft een ander klimaat dan de rest van Nederland. De temperaturen en de hoeveelheid neerslag lopen sterk uiteen. Maar waar vooral rekening mee gehouden moet worden is de wind. Die vaak zware zuidwestenwind, die zout en zand meebrengt naar uw tuin. Uw beplanting moet daartegen bestand zijn.
Zilte zeewind /
Bron: TanteTati, PixabayTuinieren aan zee of langs de kust
Tuinieren aan zee vraagt om een bewuste keuze van de beplanting. Aan de kust krijgen planten vaak te maken met extremen. Denk daarbij aan harde wind en brandende zon. De zeewind of wind van zee brengt bovendien ook een zoute of zilte lucht mee. Niet elke plant is hier tegen bestand. Maar er zijn er gelukkig genoeg te vinden die wel prima gedijen langs de kust en dus met gemak de zilte zeewind trotseren. Is de wind extreem op bepaalde plekken in de tuin, dan kunt u ook overwegen om een scherm of haag te plaatsen, zodat de wind enigszins gebroken wordt. Dat is niet alleen fijner voor de planten, maar ook voor uzelf! Een beetje beschut zitten in de tuin of uit de harde wind tuinieren is immers voor iedereen prettig.
Zeeklimaat in de tuinen langs de kust
Ook in ons land komen klimaatverschillen voor. Aan de kust hebben we te maken met een aantal klimaatverschillen ten opzichte van landinwaarts gelegen gebieden. Zo valt er in de kuststrook beduidend minder regen dan elders in ons land. De temperaturen liggen hier gemiddeld 1,5°C hoger en er zijn veel meer zonuren. Bovendien is ook het aantal vorstdagen stukken lager dan in het binnenland. Voor de planten in uw tuin kan dit net het verschil maken tussen bevriezen of de winter overleven. Maar helaas kent de kuststrook ook andere pieken. Pieken die minder prettig zijn voor uw tuin en uw planten. Vooral de wind kan soms genadeloos tekeer gaan langs de kust. En deze wind neemt zout en zand mee naar uw tuin. Dit vraagt dan ook om beplanting die daar goed tegen bestand is.
Boom vergroeid door de wind /
Bron: MarcNoel, PixabayEffecten van zoute of zilte zeewind op planten
De wind van zee bevat veel zout en zand. Het zout zorgt voor een hoge waterabsorptie bij planten, waardoor planten sneller zullen uitdrogen. Het zand dat de wind meebrengt naar uw tuin beschadigt uw planten, omdat het langs de plantdelen (bladeren) schuurt. Planten raken hierdoor beschadigd en kunnen hierdoor hun natuurlijke beschermlaag verliezen. De kracht van de wind kan ook een vergroeien van bomen en struiken veroorzaken. De zware wind uit het zuidwesten laat bomenkruinen meegroeien met de wind. Hierdoor kunnen bijzondere vormen ontstaan, waar u als het ware de windrichting nog in kan zien. Het zal ook wel duidelijk zijn dat beplanting langs de kust moet beschikken over een goed ontwikkeld en stevig wortelgestel. Ze moeten immers stevig met hun "voeten" in de aarde staan om de krachtige zuidwestenwind te kunnen doorstaan.
Woestijnplanten /
Bron: Skeeze, PixabayPlanten aan de kust versus woestijnplanten
Planten die langs de kust goed zullen gedijen hebben veel eigenschappen die woestijnplanten ook hebben. De zilte wind in combinatie met de schurende zanddeeltjes in de wind zijn vergelijkbaar met de omstandigheden in de woestijn. Planten die deze elementen kunnen trotseren beschikken over speciale bladeren. Vaak hebben ze behaarde bladeren die het zonlicht kunnen reflecteren en de verdamping van vocht flink tegengaan. Ook planten met vettige en leerachtige bladeren doen het goed onder deze omstandigheden. Succulenten en vetplanten staan erom bekend dat ze waterreserves kunnen opslaan in hun bladeren of wortels. Door deze eigenschap zijn ook deze soorten zeer geschikt voor aanplant op zand.
Allium of sierui /
Bron: Merica, PixabayWelke planten zijn bestand tegen de zilte zeewind?
Ook langs de kust is het mogelijk om een mooie en fleurige tuin aan te leggen. Met onderstaande lijst aan planten en een enkele struik kunt u voldoende variatie in de tuin aanbrengen. U zult al snel ontdekken dat er veel grijs bladige planten tussen zitten. Deze planten zijn, door de vele kleine witte "haartjes" op het blad, goed bestand tegen de zon en tegen uitdroging. Tegenover deze zachte bladtint steken de felle bloemkleuren van sommige soorten mooi af. Sommige planten vragen misschien wel wat extra ondersteuning tegen de zware wind.
- Allium (sierui)
- Anchusa azurea (ossentong)
- Artemisia absinthium (alsem)
- Centranthus (valeriaan)
- Cirsium (vederdistel)
- Crambe maritima (zeekool)
- Elaeagnus x ebbinga (olijfwilg)
- Erigeron (fijnstraal)
- Eryngium (blauwe distel)
Pinus (den) /
Bron: Sarangib, Pixabay Festuca (schapengras)
- Hippophae (duindoorn)
- Kniphofia (vuurpijl)
- Lavandula (lavendel)
- Limonium (zeelavendel)
- Nepeta (kattenkruid)
- Oenothera fruticosa (teunisbloem)
- Papaver rhoeas (klaproos)
- Pennisetum (lampenpoetsergras)
- Pinus (den)
- Rosa pimpinellifolia (duinroos)
- Rudbeckia (zonnehoed)
- Salvia (salie)
- Santolina (heiligenbloem)
- Quercis ilex (steeneik)
Reactie
Ingrid, 30-12-2019
Ik heb een paar enorme plantenbakken en zit vlak bij zee. Dus zoute lucht, en heel veel wind. Deel staat onder een overkapping en heeft deel van de dag schaduw ander deel vangt wel regen deel van het jaar maar staat ook vaak volop in de zon.
Wil deze graag vullen met iets dat weinig onderhoud nodig heeft, eigenlijk minimaal moet min of meer zelfvoorzienend zijn op af en toe water geven na. Liefst makkelijke planten gezien de lastige omstandigheden en meerderjarige planten.
Ik dacht aan in het voorjaar wat helmgras en lavendel te zetten. Misschien voor nu vast wat winterheide om vast een beetje te vullen en wat kleur. Misschien wat bloembollen er in die in het voorjaar nog op zouden kunnen komen, optioneel.
Maar ik ben geen expert en wat goed advies is zeker welkom. Budget houd ik graag zo laag mogelijk, ook omdat er al zoveel mislukt is op deze plek.
Kortom iets duurzaams, makkelijks, dat tegen zon, regen, wind en zoute lucht kan. En als toch er een deel van afsterft, makkelijk aangevuld kan, zonder al te hoge kosten.
Ik vind lavendel zelf erg aantrekkelijk omdat het veel kan hebben, lekker ruikt en ook een groot deel van het jaar kleur geeft.
Op dit moment zijn de bakken erg sober, met wat zielige bolletjes gras die voor een groot deel dood aan het gaan zijn.
Dus een actieplan om nu vast te beginnen, en dan eventueel in het voorjaar verder in te zetten?
Ben ik een beetje op de goede weg het genoemde, of zie je betere opties voor me?
Alvast heel erg bedankt voor enige hulp!
Met vriendelijke groet,
Ingrid Blenk.
Reactie infoteur, 03-01-2020
Kijk nog eens goed naar de in het artikel genoemde planten. Genoeg variatie om er iets aantrekkelijks van te kunnen maken!