Natuurlijke bestrijdingsmiddelen voor de moes- & groentetuin

Het leuke aan het hebben van je eigen moestuin(tje) is dat je precies weet waar je eten vandaan komt en vaak veel werk hebt verzet om je planten groot te krijgen. Ondanks al je goede zorgen kan het mogelijk zijn dat je last krijgt van ongedierte, schimmels en/of andere ziektes waartegen je wel actie moet ondernemen wil je je oogst redden. Uiteraard kan je in de meeste tuincentra diverse bestrijdingsmiddelen vinden - tegen vaak hoge prijzen - maar waarom chemische middelen gebruiken als de natuur ons vele middelen heeft gegeven om plagen en ziektes op een natuurlijke manier te lijf te gaan.

Inhoud

• Basismengsels
• Recepten natuurlijke bestrijdingsmiddelen
• Alsem
• Brandnetel
• Goudsbloemen
• Kamille
• Knoflook
• Heermoes
• Uien
• Rabarberblad
• Symphytum (smeerwortel)
• Bier

Basismengsels

Voor het bestrijden van ongedierte en ziektes zoals schimmels is het handig om te weten wat voor mengsels je allemaal kunt maken van kruiden. Door planten en kruiden in verschillende verhoudingen te mengen met water kan er een sterk of juist slap mengsel worden verkregen of juist een dik of een dun mengsel wat handig kan zijn bij het behandelen van de planten. In de basis worden er drie vormen van mengsels onderscheiden.

Thee

Het maken van een theemengsel spreekt voor zich. Het principe is hetzelfde als bij het zetten van een gewone kop thee. In veel gevallen giet je kokend water over de planten en/of kruiden en laat het een bepaalde tijd trekken voordat je de kruiden en planten weer verwijdert. Het theemengsel laat je vervolgens afkoelen en verdun je daarna door er extra water aan toe te voegen.

Extract

Een kruiden- of plantenextract is niet meer of minder dan thee in onverdunde vorm. Ook hier wordt er kokend water op de kruiden en/of planten gegoten wat je een bepaalde tijd laat trekken. Vervolgens laat je het mengsel afkoelen, maar verdunt deze niet! Doordat je een extract niet verdunt is het een stuk sterker dan een theemengsel en mag dan ook nooit direct op de bladeren van de plant worden gegoten.

Gier

Het maken van gier duurt aanzienlijk langer dan het maken van bijvoorbeeld thee en/of een extract aangezien bij een gier een rottingsproces moet optreden. Voor het maken van een gier dienen de planten of kruiden direct na het plukken te worden gekookt waarna je ze afgiet en toevoegt aan koud water. De planten/kruiden laat je vervolgens één à twee weken staan tot het begint te rotten. De gier kan je vervolgens onverdund of aangelengd met water (verdund) gebruiken maar mag net als een extract nooit direct op de bladeren worden gegoten.

Recepten natuurlijke bestrijdingsmiddelen

De natuur heeft ons een veelvoud aan middelen gegeven om eventuele problemen in de moestuin op een biologische manier op te lossen, maar deze manieren kosten wel iets meer tijd dan naar het eerste de beste tuincentra rijden voor een duur en chemisch bestrijdingsmiddel. Om te zorgen dat je de juiste producten op voorraad hebt in geval van problemen kun je overwegen een klein deel van je moestuin te gebruiken als kruidentuin.

Alsem

Mengsel: extract
Tegen: rupsen en luizen
Recept: neem 100 gram gedroogde alsemplanten en kook deze 20 minuten in 1 liter water. Laat het gekookte vocht 1 dag trekken en zeef het vervolgens. Voeg een klein beetje zachte zeep (Driehoek) toe en klop deze door het extract. Verdun vervolgens in de verhouding 1:4 en vernevel het extract aan de boven- en onderkant van de planten.

Brandnetel

Mengsel: gier
Tegen: is plantversterkend door middel van de bladbemesting
Recept: leg een flinke bos jonge brandnetels 2 weken in een emmer met water. Vul indien nodig tussendoor het water bij. Zeef het mengsel vervolgens en giet de gier vervolgens bij planten die behoeften hebben aan stikstof en calcium (koolsoorten, prei en bladplanten). Giet bij de wortels en niet op de bladeren. Pas voor het verbranden van de plant.

Mengsel: extract
Tegen: luizen
Recept: kook een flinke bos brandnetels 20 á 30 minuten in 1 liter water. Laat het mengsel 1 dag trekken, zeef het vervolgens en meng er wat zachte zeep (Drieheoek) door. Vernevel het extract vervolgens over de planten.

Goudsbloemen

Mengsel: gier
Tegen: is algemeen plantversterkend
Recept: voeg 1 kg. goudsbloemen toe aan 10 liter water. Laat dit 2 weken staan, vul het water eventueel bij indien nodig, zeef het mengsel en verdun het vervolgens in de verhouding 1:10. Giet de gier bij wortels van planten die van naturen niet zo heel sterk zijn (rozen, komkommers, aubergines etc.).

Kamille

Mengsel: extract
Tegen: luizen
Recept: leg een flinke hand bloemen enkele uren te weken in lauwwarm water. Zeef het mengsel vervolgens en voeg 1 eetlepel zachte zeep (Driehoek) toe, roer de zeep door tot deze volledig is opgelost. Vernevel het extract op en onder het blad. Doe dit bij voorkeur bij zonsondergang anders loop je het risico dat het blad verbrand.

Knoflook

Mengsel: thee, extract en gier
Tegen: preventief tegen schimmels, insecten en meeldauw. In het algemeen werkt knoflook plantversterkend.
Recept:
Thee: Snijd 5 bollen knoflook in stukken, laat deze 24 uur trekken in 1 liter gekookt water. Zeef de thee en verdun in de verhouding 1:3. Vernevel een week lang elke dag over de planten tegen meeldauw.
Extract: Snijd 1 grote bol knoflook in stukken en laat deze 24 uur trekken in 1 liter kokend water. Zeef het extract en gebruik/vernevel het onverdund. Gebruik het extract bij voorkeur alleen bij bewolkt weer in verband met het verbanden van de planten.
Gier: Snijd 10 grote bollen knoflook in stukken en overgiet deze met 2 liter kokend water. Laat dit mengsel afkoelen en voeg vervolgens 5 liter (koud) water toe. Laat dit ongeveer 1 week staan, de gier zal dan langzaam beginnen te gisten. Zeef de gier en vernevel deze op een onbewolkte dag.

Heermoes

Mengsel: extract
Tegen: tegen alle soorten schimmels
Recept: haal de verse loof van de heermoes en laat deze enkele dagen drogen. Kook dan 50 gram gedroogde loof, 20 minuten in 1,5 liter water. Laat het mengsel vervolgens 24 uur trekken en zeef het. Voeg 1 eetlepel zachte zeep (Driehoek) toe en meng deze door het extract. Verdun in de verhouding 1:4 en vernevel het extract op een bewolkte dag.

Uien

Mengsel: gier
Tegen: luizen, rupsen en preventief tegen schimmels
Recept: snijd de verse loof van de uien en droog deze samen met een handvol uienschillen. Doe 200 gram gedroogde loof en schil in een emmer en voeg 10 liter water toe. Laat 1 week staan en zeef het vervolgens. Voeg 2 eetlepels zachte zeep. Verdun vervolgens 1:15 en vernevel bij bewolkt weer of na zonsondergang.

Rabarberblad

Mengsel: thee en gier
Tegen: luizen, rupsen en de witte koolvlieg
Recept:
Thee: snijd 1 kg. rabarberblad in repen en kook 20 minuten in 2 liter water. Laat het mengsel vervolgens afkoelen en voeg 1 eetlepel zachte zeep (Driehoek) toe en laat deze oplossen. Verdun de thee in de verhouding 1:4 en vernevel op een bewolkte dag.
Gier: snijd 1 kg. rabarberblad in repen en zet 2 weken in een klein laagje water. Het blad moet volledig onder staan. Roer dagelijks en zeef de gier. Verdun in een verhouding van 1:15 en giet bij de wortels van de plant op een bewolkte dag of bij zonsondergang.

Symphytum (smeerwortel)

Mengsel: gier
Tegen: deze gier is zeer rijk aan stikstof en kalium. Je kunt het gebruiken als bemesting voor vrucht- en koolgewassen.
Recept: Doe 1 kg. wortel in een emmer, voeg 10 liter water toe en laat 2 weken staan. Roer de gier dagelijks en voeg eventueel water toe. Zeef de gier en verdun in een verhouding van 1:15. Giet bij de wortels op een bewolkte dag.

Bier

Tegen: slakken
Recept: graaf lage bakjes tot de rand in, in de grond en vul de bakjes met bier. De slakken worden aangetrokken door het bieren en kunnen de bakjes wel in, maar niet uit. Verwijder de slakken en het bier regelmatig.