Een makelaar inschakelen

Men kan een makelaar inschakelen bij verkoop en aankoop van onroerend goed. Niet alleen de stagnerende huizenmarkt (makelaars zien hun omzet al jarenlang gestaag afnemen) maar ook de komst van het internet heeft de positie van de makelaar sterk beïnvloed.

Wanneer een makelaar inschakelen?

Bij de verhandeling van onroerend goed zijn doorgaans 2 partijen betrokken. Men kan een makelaar inschakelen zowel bij verkoop alsook bij aankoop van vastgoed.

De aankoopmakelaar geldt min of meer als adviseur voor de koper. Zijn werkzaamheden hebben in hoofdzaak betrekking op:

• taxatie van het pand;
• controle op verborgen gebreken;
• onderhandelen met de verkopende partij.

De makelaar en de komst van het internet

De positie van de makelaar is erg beïnvloed door de komst van internet met nieuwe en eigentijdse methoden voor consumenten bij het zoeken en aanbieden van woningen.

Zo geeft een aantal makelaars verkopers van onroerend goed de gelegenheid om delen van het verkooptraject zelf te verzorgen, zoals:

• het opmaken van verkoopteksten;
• het maken van een foto- of videopresentatie;
• rondleiding aan geïnteresseerde kopers.

Het spreekt voor zich dat dit voor verkopers een uitgelezen mogelijkheid is om te besparen op de kosten van de makelaar. Waar partijen binnen de particuliere woningmarkt dus meer en meer zaken zelf doen, is bij de verhandeling van bedrijfsmatig vastgoed en agrarische objecten deskundige bemiddeling door de makelaar nog altijd onmisbaar.

Wat doet de makelaar?

De makelaar vervult een bemiddelende rol bij tal van vermogensrechtelijke en financiële handelingen zoals:

• koop en verkoop van onroerend goed;
• huur en verhuur van woningen en kantoorpanden;
• de totstandkoming van verzekeringen;
• ondersteuning bij contractuele afwikkeling op tal van terreinen.

Een aanzienlijk deel van hun werkzaamheden is gericht op het zoeken van een geschikte wederpartij om roerende en onroerende zaken te verhandelen. Makelaars fungeren dus als tussenpersoon krachtens een bemiddelingsovereenkomst. De branche wordt aangeduid met de term 'makelaardij'.

Wat kost een makelaar?

Makelaars in onroerend goed zijn bij aan- en verkoop van onroerend goed betrokken bij het gehele traject, tot en met de overdracht bij de notaris. Klanten zijn voor diens bemiddeling een courtage aan de makelaar verschuldigd, dat is een vooraf overeengekomen percentage (doorgaans 1 tot 2 procent) van de uiteindelijke transactieprijs.

Belangrijk: als de bemoeïenis van de makelaar niet tot het gewenste resultaat leidt, hoeft de verkopende partij doorgaans slechts diens gemaakte kosten te voldoen.

Is het beroep van makelaar beschermd?

Makelaars opereerden vanaf midden jaren zestig van de vorige eeuw krachtens een wettelijk beschermde titel. Dat wilde overigens niet zeggen dat de werkzaamheden van de makelaar op zich beschermd waren: het staat en stond eenieder vrij om te bemiddelen, maar niet iedereen mocht zich vroeger zomaar makelaar noemen.

Opleiding makelaar

Makelaars moesten destijds niet alleen voldoen aan eisen van vakbekwaamheid maar moesten bovendien een onafhankelijke positie innemen.

Hun vakbekwaamheid moesten makelaars aantonen in een toets die recht gaf op een certificering in de volgende disciplines:

• makelaardijleer;
• bouwkunde;
• economie en marketing;
• privaat- en publiekrecht;
• boekhouden;
• bedrijfseconomie.

Ook moesten kandidaten over voldoende regionale en lokale bekendheid beschikken en kunnen taxeren.

De makelaar als onafhankelijke partij

Zoals hiervoor al is aangegeven, de makelaar mocht zelf geen belang hebben bij het onroerend goed dat hij aan de man probeerde te brengen. Een dienstverband bij een onroerendgoedhandelaar, een bank of hypotheekverlener was dus uit den boze.

Vanaf 2001 kent het beroep van makelaar geen beschermde titel meer. Dat paste in de toenmalige tijdgeest van deregulering en zelfregulering. Tegenwoordig staat het iedereen vrij om zich 'makelaar' te noemen. Wel is het zo dat een aantal branche-organisaties de kwaliteit bewaakt door de afgifte van certificaten van vakbekwaamheid.

Ook de specifieke makelaarsopleiding en daaraan gekoppelde examens zijn blijven bestaan. Examens worden tegenwoordig afgenomen in de volgende disciplines:

• vastgoed-economie;
• financiën;
• belastingen en taxaties;
• juridische aangelegenheden;
• bouwkunde.

In vervolg daarop kan men zich nog specialiseren in zaken als:

• wonen /MKB;
• zakelijk vastgoed;
• Wet waardering Onroerende Zaken (WOZ);
• Agrarisch vastgoed.

Wie de opleidingen met goed gevolg doorlopen heeft, komt in aanmerking voor een certificaat van vakbekwaamheid en kan zich laten inschrijven in een van de betrokken registers.

Herinvoering beschermde titel

Tegenwoordig maakt men zich zowel vanuit de markt alsook vanuit de politiek weer sterk voor herinvoering van de beschermde titel van de makelaar. Ook een wettelijke beëdiging van de makelaar zou daar volgens sommige weer deel van uit moeten maken. Beschermde titel en beëdiging kwamen te vervallen in 2001, maar dat trekt volgens de brancheorganisatie malafide en onbekwame lieden aan.

Overigens zijn andere branchegenoten van oordeel dat eedaflegging niets van doen heeft met de kwaliteit van de makelaar. Die kwaliteit zou alleen maar gewaarborgd zijn door:

• een adekwate opleiding;
• certificering;
• aangevuld met permanente educatie;
• een strenge gedragscode c.q. wettelijk tuchtrecht.