Passiebloemen, bizar en betoverend

Een prachtige tuinplant in meer zuiderse streken en een sierlijke kamerplant in onze veranda: de passiebloem of de Passiflora caerulea. Voor rasechte plantenliefhebbers redenen genoeg om zo'n exemplaar in huis te halen en er jarenlang van te genieten.

Vol symboliek

De passiebloem werd driehonderd jaar geleden in 1694, door missionarissen ontdekt in Brazilië. Die vrome zielen vielen onmiddellijk in bewondering voor de betoverend mooie bloemen waarin zij alle symboliek terug vonden van de kruisiging van Christus. In de meeldraden en stampers meenden de missionarissen de spijkers en hamer te herkennen waarmee de kruisiging zelf werd uitgevoerd. Geen wonder dat de passiebloem meer dan gewone aandacht kreeg bij onze voorouders en dat deze plant sedertdien erg geliefd is bij verzamelaars van speciale, exotische planten.

Zelfs de meest prozaïsche plantenliefhebber zal echter zwichten voor de pracht van een passiebloem binnenshuis: één enkele krachtige plant kan van juni tot oktober drie- tot vierhonderd bloemen voortbrengen. De licht geurende bloemen zelf leven maar één dag maar zij zorgen voor een opzienbarender resultaat. Eén enkele plant in een veranda geteeld, kan ranken van zes tot acht meter vormen en kan op die manier zonder moeite zo'n 20 vierkante meter bedekken langs een afrastering. Geen nood want zo'n plant kan makkelijk ingesnoeid worden zodat ze ook in kleinere ruimte kan geteeld worden.

Zorgen

Omdat de passiebloem in feite een klimplant is, moet zij binnenshuis dan ook worden geleid langs een boogvormige ijzerdraad. Deze plant gedijt best op een vensterbank naar het zuiden waar zij overvloedig licht krijgen overdag. Als je verder zorgt voor voldoende vocht en een temperatuur tussen de 15°C en 18°C, dan heeft de passiebloem het beslist naar haar zin. Uiteraard moet je de ranken van de plant regelmatig aanbinden. Verder onderhoud beperkt zich tot het gieten. In het voorjaar, bij de aanvang van de groei, wordt matig gegoten maar naarmate de zomer vordert, mag je de begietingen opvoeren tot twee of drie maal per week. Vanaf half september giet je minder om ermee te stoppen in de winter. Dan wordt er enkel nog gegoten om te beletten dat de grond uitdroogt. Let er wel op dat je niet van bovenaf water geeft, want dit kan stam- en wortelrot en schimmel veroorzaken.

De passiebloem houdt niet van overdreven warmte noch van een te droge lucht. In perioden van erge droogte is het daarom wel nuttig om de plant af en toe te benevelen met lauw water. Zodra de temperatuur stijgt boven de 20°C, moet er verlucht worden. Om het ontluiken van de bloemen te bevorderen en de bloeitijd aanzienlijk te verlengen, is het nodig de uitgebloeide bloemen te verwijderen om op die manier zaadvorming te vermijden. De vruchten van de Passiflora caerulea zijn waardeloos want de eetbare passievruchten verschijnen enkel aan de Passiflora edulis, een adere soort dus.

Omdat de passiebloem nogal dankbaar is voor vruchtbare bodem, zou ik aanbevelen om de uitgeputte bovenste grondlaag na de winter weg te schrapen en te vervangen door niewe aangerijkte potgrond. Wat de meeste mensen niet weten is als de plant het te goed doet, deze soms niet meer de neiging heeft om te bloeien of zich beter voort te planten. Daarom is het soms meer aangeraden de plant in een kleinere container te laten opgroeien met arme volle grond.

De snoei van de passiebloem gebeurt in februari, als de groei zich begint te hernemen. Knip eerst de zwakke twijgen weg. De overige ranken snoei je in op halve lengte zodat deze niet meer kunne vertakken en bind deze vervolgens aan latten of zijdraad. Nadien zetten de ranken zich wel zelf vast met hun eigen hechtranken. Daarna is het enkel nog wachten op de bloei zelf.

Tegenvallers

Ondanks de beste zorgen kan het gebeuren dat de groei gering blijft. Dit kan uiteenlopende oorzaken hebben. Bijvoorbeeld als te lang uitgegroeide ranken in de zomer toch nog worden bijgeknipt, dan wordt de groei zelf geprikkeld in plaats van de bloei zelf. Deze groei is dan weer mogelijk bij overvloedig gieten waardoor het aan te raden is zich dan iets minder te gieten. Ook als de ranken te lang worden, die je iets minder bij te gieten waardoor de groei geïnhibeerd wordt. Heeft de passiebloem moeite met groeien zelf, dan dien je na de winter zeker wat bij te mesten en voldoende water te gieten zodat de groei gestimuleerd wordt. Liefst gebruik je hier organische meststof maar in de handel zijn er ondertussen al een heel assortiment producten op de markt, specifiek voor de groei van Passiflora.

Passiflora kweektips

Enkele kweektips die de groei en bloei van de passiebloem kunnen bevorderen:

In kuip of volle grond

Voor ons klimaat zijn er eigenlijk slechts twee winterharde soorten: De bekendste zijn de blauwe Passiflora Caerulea en de witte cultuur variëteit, de Caeruea Constance Eliotte.
Planten die de winter door in volle grond worden gekweekt, dienen in het voorjaar in uitgeplant te worden om ze een kans te geven, goed diep te wortelen. Om deze reden dient de grond goed vochtig en luchtdoorlatend gehouden te worden.

Potgrond

De passiebloemen zijn over het algemeen niet veeleisend. Dus gewone potgrond voldoet goed. Mijn voorkeur gaat echter uit naar een mengsel van turf, scherpe zand, vezels (cocopeat) eventueel met wat perlite en/of gecomposteerde boomschors. Het makkelijk eraan is dat het goed vocht bijhoud en na uitdroging makkelijk vochtig te maken is.

Water, voeding en licht

Er moet altijd een evenwicht zijn tussen voeding, water en licht. worden de dagen korter. Geef dan ook minder voeding en water. In de winter zullen de passiebloemen hun blad verliezen maar dat is op zich geen probleem.

Snoeien

Over het algemeen is het niet nodig Passiflora te snoeien tenzij je ze heel klein wilt houden. Beste is na de winter de zwakke ranken te snoeien.

Ongedierte

Wanneer de planten in winterrust zijn, zijn ze het gevoeligst aan ongedierte. De ergste belagers zijn wolluis. Controleer daarom regelmatig de schutblaadjes, de onderkant van het blad en de containerrand. Indien het uit de hand loopt zijn enkel grove bestrijdingsmiddelen nog mogelijk maar deze zijn dan weer niet goed voor het milieu (in de meeste gevallen toch).

Standplaats

De meeste passiebloemen houden van veel licht dus zet ze daarom best in het zonnetje. Toch het blijft belangrijk dat ze goed beschut zijn. Achter glas dien je op te passen voor bladverbranding.

Voorbeelden van Passieflora

Hier geef ik enkele soorten op, enkele bekenden en minder bekenden:

• Platyloba: sterke geur, ronde vruchten, harde schaal met hangende bloemen.
• Manicata hybride " Coral sea": rijke bloeier, eetbare vrucht.
• Gliadrangularis: bloem 14 cm, sterk geurende eetbare vrucht tot 15 cm lang.
• Cor Laurens of Red Inca: rijke bloeier
• Incense: kruising tussen Cincinnata met Incarnata Florida
• Caerulea Constance Eliott: witte bloemen, redelijk winterhard, prachtige feloranje vruchten.
• Purple Haze: rijke bloeier, bloemstengel tot 25 cm, matig winterhard, heerlijke geurende bloemen.