Metalen onderhouden en proper maken

We zijn dol op edele metalen zoals zilver en goud. Ook roestvrij staal en ijzer wordt steeds meer in ons interieur verwerkt. Maar hoe maak je metalen proper en met welke producten dien je ze te onderhouden?

Aluminium

Dit metaal kan vlekken vertonen. Kook 1 liter water met 4 eetlepels blanke azijn om dof aluminium lichter te maken. Agressieve stoffen die het metaal kunnen beschadigen, zijn chloorbleek, sterke zoutoplossingen en schoonmaakmiddelen met alkaline, inclusief ovenreinigers.

Brons

Ook op brons kan je vlekken krijgen. Brons mag niet afgewassen worden. Stof bronzen voorwerpen regelmatig af met een zachte doek. Poets de voorwerpen regelmatig met een doek gedoopt in gekookte lijnzaadolie. Wrijf uit met een zachte droge doek.

Gietijzer

Gietijzer kan dof worden omdat de buitenkant van het metaal reageert op een stof in de lucht, waardoor het verkleurt. Dit proces wordt nog versneld door vocht en de temperatuur. Voorwerpen waarmee niet wordt gekookt, kun je beschermen met speciale was. Scharnieren en sloten moeten worden geolied om roesten te voorkomen. Was de voorwerpen met de hand en laat ze vervolgens goed drogen om roesten te voorkomen. Zet ze een paar seconden op het vuur zodat al het vocht verdampt. Schuur eventuele roestplekken weg en laat opnieuw drogen.

Goudkoper

Ook dit metaal kan dof uitslagen en moet regelmatig worden gepoetst tenzij het is gelakt. Als het goed is schoongemaakt en gelakt, blijft het glanzend en wordt het niet dof. Begint het vernis echter barsten te vertonen, dan moet je het verwijderen met aceton. Maak het metaal goed schoon en breng de lak opnieuw aan. Als je geen lak wilt gebruiken, kun je de voorwerpen ook inwrijven met was en mineraalolie. Voor de doffe schijn, wrijf je het voorwerp in met een mengsel van 2 eetlepels azijn en 1 eetlepel zout. Dompel het in heet water en spoel het af. Maak goed droog met een zachte doek. Plekken kan je verwijderen met zout en citroensap.

IJzer

IJzer kan eveneens dof worden en kan roesten. Smeedijzer hoef je eigenlijk alleen af te stoffen, maar je kunt het ook wassen. Schuur hardnekkige vlekken weg met een schuursponsje. Was geeft extra glans en beschermt tegen roest. Laat de was intrekken en wrijf uit met een zachte doek. Verwijder roest met een mengsel van azijn en water.

Koper

Dit metaal wordt dof en vertoont groene vlekken. Wrijf koper goed in met een katoenen doek met azijn en was vervolgens in heet water. Droog af met een zachte handdoek. Als het metaal nog niet dof is, kun je het schoonmaken met een mengsel van zout en citroensap en afspoelen. Gebruik een oude tandenborstel om aangetaste delen schoon te maken. Hardnekkige vlekken kun je proberen te verwijderen met worcestersaus en zout. Breng de saus aan met een tandenborstel, was het voorwerp in warm water, laat goed drogen en wrijf uit met een schone doek. Als dat niet helpt, doe dan wat tandpasta op de tandenborstel en poets daar het koper mee. Laat even intrekken, spoel af met warm water en wrijf droog. je kunt ook citroensap en zuiveringszout gebruiken of een pasta gemaakt van zout, bloem en azijn in gelijke verhoudingen. Breng de pasta aan, laat een uur intrekken en spoel af. Droog af met een zachte doek en poets op. Een laatste, maar daarom niet minder goede mogelijkheid is de volgende: een eenvoudig voorwerp zonder versiering kun je koken in een oplossing van 1 eetlepel azijn, 2 kopjes water en een eetlepel zout. Spoel af en laat drogen. Een aantal stoffen, zoals chloorbleek, overnreinigers en bepaalde ruitenreinigers, tast koper aan en laat het verkleuren.

Roestvrij staal

Roestvrij staal kan beschadigd worden door zoute of zure stoffen zoals azijn en citroensappen, maar ook door sommige middelen voor de vaatwasmachine en gebitsreinigers. Als het staal te heet wordt, kunnen blauwe en bruine strepen ontstaan. Die verwijder je met speciale schoonmaakmiddelen voor roestvrij staal. Als het staal in aanraking komt met zoute vloeistoffen, kunnen kleine witte vlekjes of kuiltjes ontstaan. De witte vlekjes kun je met een schuursponsje of staalwol verwijderen, maar de puntjes kun je niet verwijderen.

Zilver

De beste manier om de glans van zilver te behouden, is door het te gebruiken. Te veel poetsen maakt zilver dof. Zilver is ook gevoelig voor bepaalde voedingswaren, dus was zilverwerk direct na de maaltijd. Was zilver in heet water en afwasmiddel en spoel goed af. Laat zilver niet aan de lucht drogen. Schuur eiervlekken weg met wat nat zout. Voor andere vlekken gebruik je witkalk dat vochtig is gemaakt met ammoniak of alcohol. Was goed af en poets op. Verzilverd servies dat dof is geworden, maak je schoon met een pasta gemaakt van zetmeel en brandspiritus. Laat het mengsel opdrogen en verwijder met een zachte doek. Om kaarsvet te verwijderen van zilveren kandelaars, kun je ze in een verwarmde oven leggen of een haardroger gebruiken. Wrijf zilver na het schoonmaken in met een beetje vaseline, om te voorkomen dat het dof wordt.