Hoe moet ik een muur of gevelsteen voegen?

De manier waarop een gevel of muur ingevoegd is erg cruciaal voor de afwerking. Bij de meeste muren omvatten de voegen 15 tot 25 % van de muur, reden genoeg dus om het werk correct op te knappen. Behalve het uitzicht of esthetische mag men de technische kant van een muur invoegen ook niet onderschatten.

In dit artikel

• Waarom wordt een muur ingevoegd?
• Wanneer moet een muur ingevoegd worden?
• Welke kleur voegsel gebruiken?
• Hoe moet een muur ingevoegd worden?

Waarom wordt een muur ingevoegd?

Het invoegen van een muur of gevel heeft verschillende belangrijke functies met betrekking tot de muur en eventueel de woning erachter. In de eerste heeft een ingevoegde muur een veel hogere stabiliteit en weerstand dan een muur die niet ingevoegd is. Minstens even belangrijk is echter ook dat een voeg de muur beschermt en het insijpelen van water beperkt. Hierdoor wordt niet alleen vocht vermeden, maar ook andere beperkingen zoals schade.

Wanneer moet een muur ingevoegd worden?

Een muur of gevel kan afhankelijk of het een nieuwbouw of renovatie is op twee verschillende tijdstippen ingevoegd worden. Bij renovatie is er natuurlijk maar één tijdstip; nadat de oude voegen uitgeslepen zijn. Bij een nieuwe woning zijn er meerdere keuzes.

Meegaand voegen

De eerste mogelijkheid is om de voegen tijdens het metselen van de muur in te voegen, ook wel meegaand voegen genoemd. Het nadeel hiervan is dat de kleur van het voegsel niet gekozen kan worden aangezien men hierbij voor de voegen dezelfde mortel gebruikt als voor het metselen. Een tweede nadeel hiervan is het feit dat er kleurverschillen kunnen optreden in de voegen aangezien mortel een andere tint kan aannemen door verschillende variabelen zoals het weer. Wanneer er trouwens bij het meegaand voegen mortel gebruikt wordt die al vrij droog is kunnen er barsten ontstaan wat de stabiliteit en kwaliteit in gevaar brengt.

Achteraf voegen
De ideale omstandigheid om te voegen is wanneer achteraf voegen, wanneer de gevel volledig klaar is. Op die manier kan er specifieke voegmortel gebruikt worden die van betere kwaliteit is. Tevens kan ook de kleur van het voegsel gekozen worden, een aspect wat erg belangrijk is voor de esthetiek van de woonst. Een nadeel van achteraf voegen is dat het duurder is dan meegaand voegen.

Welke kleur voegsel gebruiken?

Bij renovatie of wanneer men achteraf voegt kan men de kleur van de voegmortel kiezen. Zoals reeds eerder aangehaald is deze enorm belangrijk voor de uiteindelijke esthetiek van de muur. Over het algemeen wordt aangenomen dat donkere voegmortel het best past bij een donkere baksteen en dat lichte voegmortel het best past bij een lichte baksteen.

Hoe moet een muur ingevoegd worden?

Het voegen van een nieuwe muur of een gerenoveerde blijft over het algemeen hetzelfde. De volgende gereedschappen heeft men nodig om een muur goed te kunnen invoegen: een troffel, een staalborstel, een zachte borstel, mortelkuip of betonmolen, voegmortel, plat voegijzer, halfrond voegijzer, mortelbord, zoutzuuroplossing, hamer, betonbeitel en een slijpschijf.

Stap 1: Staat van de muur

Vooraleer men kan beginnen met invoegen dient de staat van de muur bekeken te worden. Bakstenen die te ernstig beschadigd zijn dienen vervangen te worden.

Stap 2: De voegen open maken

Bij renovatie dienen alle oude voegen tot zo'n 2 centimeter diepte uitgehaald te worden. Dit kan met de slijpschijf of met hamer en bijtel. In principe is dit niet nodig bij een nieuwe muur, op voorwaarde dat het metselwerk goed uitgevoerd werd.

Stap 3: De muur proper maken

Om de muur te ontdoen van stof dient hij best eerst afgeborsteld te worden met een gewone zachte borstel. Om zeker te zijn dat alles weg is kan de muur ook nat gemaakt worden of een zoutzuuroplossing gebruikt worden. Opgelet, deze moet geconcentreerd zijn in water met 0,5 liter zoutzuur op 10 liter water. De zoutzuuroplossing dient met een kleine borstel uitgesmeerd te worden op de muur en achteraf afgespoeld te worden.

Stap 4: De voegmortel maken

De aangegeven hoeveelheden dienen samen met water in de mortelkuip gedaan te worden waarna men eigenhandig het geheel mengt met de troffel. De voegmortel is klaar wanneer hij goed kleeft en anderzijds toch korrelachtig is. Om te kijken of de voegmortel goed is kan men het volgende doen; de mortel tot een balletje rollen met de handen. Als het geheel aan elkaar blijft kleven zonder dat er water uitkomt is hij van goede kwaliteit. Nadat de voegmortel klaar is dient hij binnen 1,5 uur gebruikt te worden. Men dient er dus steeds rekening mee te houden om niet teveel ineens te maken. Als referentie; met een zak van 25 kilogram voegmortel kan, afhankelijk van de diepte van de voeg, 5 tot 10 m² gevoegd worden.

Stap 5: De muur invoegen

Als eerste dienen de verticale voegen gedaan te worden. Dit kan het makkelijkst door eerst wat voegmortel in de hand te nemen en het vervolgens in de voeg te duwen. De afwerking gebeurd met het voegijzer. Vervolgens kunnen de horizontale voegen ingevoegd worden. Hiervoor neemt men mortel op het mortelbord waarna men dit horizontaal onder de voeg gehouden wordt en de mortel in de voeg geduwd wordt met het voegijzer. Wanneer enkele voegen gevuld zijn kan de muur ontdaan worden van de mortelresten door er met een zachte borstel over te wrijven.

Stap 6: Vochtwerend middel

Om de muur een extra bescherming tegen vocht te geven kan een vochtwerend middel aangebracht worden. Dit is volledig kleurloos en niet zichtbaar. Het mag wel pas aangebracht worden wanneer de voegen volledig droog zijn, zo'n 8 dagen na het eigenlijke voegen.